20 ม.ค. 2568 | 05:35 น.
“เธอต้องรับผิดชอบต่อทุกสิ่งที่เธอมีความสัมพันธ์ด้วย”
ประโยคนี้ดังก้องในหัวทุกครั้งที่มองเห็นความรักที่แตกสลาย
มันเป็นประโยคจากวรรณกรรมเรื่อง ‘เจ้าชายน้อย’ ผลงานของ ‘อองตวน เดอ แซงต์-เอกซูเปรี’ ถูกเอ่ยขึ้นในบทที่ 21 ผ่านบทสนทนาระหว่าง ‘สุนัขจิ้งจอก’ กับ ‘เจ้าชายน้อย’ เมื่อสุนัขจิ้งจอกขอให้เจ้าชายน้อย ‘ทำให้เชื่อง’ หรือสร้างความผูกพันด้วย พร้อมกับสอนบทเรียนอันล้ำค่าเกี่ยวกับความรับผิดชอบที่มาพร้อมกับความสัมพันธ์
ในโลกของความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ คำว่า ‘ทำให้เชื่อง’ อาจฟังดูแปลก
แต่ลองคิดดูสิคะ...
แท้จริงแล้วมันคือกระบวนการสร้าง ‘ความผูกพัน’ และ ‘ความไว้วางใจ’ ระหว่างกัน เมื่อเราเริ่มสร้างความสัมพันธ์กับใครสักคน เท่ากับว่าเรากำลังก้าวเข้าไปในพื้นที่แห่ง ‘ความรับผิดชอบ’ ไม่ต่างจากที่สุนัขจิ้งจอกได้เตือนเจ้าชายน้อยไว้
‘การทำให้เชื่อง’ ในความหมายของสุนัขจิ้งจอก คือการค่อย ๆ เข้าใกล้ ค่อย ๆ สร้างความคุ้นเคย ค่อย ๆ ผูกใจ จนกระทั่งอีกฝ่ายยอมเปิดใจให้เรา
นี่คือกระบวนการที่ละเอียดอ่อนและต้องใช้เวลา
“ถ้าเธออยากมีเพื่อน จงทำให้ฉันเชื่อง” สุนัขจิ้งจอกกล่าว
การ ‘ทำให้เชื่อง’ จึงไม่ใช่การเข้าไปครอบครอง แต่เป็นการขออนุญาตเข้าไปในหัวใจของใครสักคน
ในทางจิตวิทยา สิ่งที่สำคัญในการสร้างความสัมพันธ์คือการสร้าง ‘พื้นที่ปลอดภัย’ (Safe Space) คือพื้นที่ที่เราสามารถเปิดเผยตัวตนที่แท้จริง แสดงความอ่อนแอ และไว้วางใจได้ว่าจะไม่ถูกตัดสินหรือทำร้าย
เมื่อใครสักคนยอมเปิดใจให้เรา นั่นหมายความว่าเขากำลังมอบความไว้วางใจให้เรา
ความไว้วางใจนี้เปราะบางยิ่งนัก เหมือนแก้วคริสตัลที่แตกร้าวได้ง่ายดาย
การที่ใครสักคนยอมให้เราเข้าไปในพื้นที่ส่วนตัวของเขา ยอมเปิดเผยตัวตนที่แท้จริง ยอมอ่อนแอให้เราเห็น จึงเป็น ‘ของขวัญล้ำค่า’ ที่เราต้องทะนุถนอม
หลายครั้งที่เราอาจลืมไปว่า การเริ่มต้นความสัมพันธ์กับใครสักคนนั้นไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ
มันไม่ใช่แค่การกดไลค์ในโซเชียลมีเดีย ไม่ใช่แค่การส่งข้อความหวาน ๆ ไม่ใช่แค่การโพสต์รูปคู่สวย ๆ
แต่มันคือการรับผิดชอบต่อหัวใจของอีกคน
ทุกการกระทำของเรามีผลต่อความรู้สึกของเขา...
จิตแพทย์ด้านความสัมพันธ์หลายท่านพูดตรงกันว่า สิ่งที่ทำลายความสัมพันธ์ไม่ใช่ความขัดแย้งหรือปัญหาใหญ่ ๆ แต่เป็นการละเลยในสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ การไม่ใส่ใจความรู้สึก และการทำร้ายความไว้วางใจทีละน้อย
เมื่อเราเลือกที่จะสร้างความสัมพันธ์กับใคร เราจึงควรถามตัวเองก่อนว่า...
พร้อมที่จะรับผิดชอบต่อความรู้สึกของเขาหรือไม่? พร้อมที่จะใส่ใจในรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ของชีวิตเขาหรือไม่? พร้อมที่จะอยู่เคียงข้างในวันที่เขาอ่อนแอหรือไม่?
เพราะการ ‘ทำให้เชื่อง’ ไม่ได้หมายถึงแค่การทำให้เขาหลงรักเรา แต่หมายถึงการดูแลหัวใจที่เขามอบให้เราด้วย
สุนัขจิ้งจอกพยายามสอนเจ้าชายน้อยว่า ความสัมพันธ์ไม่ได้วัดกันที่ความสวยงามภายนอก แต่วัดกันที่ ‘เวลา’ และ ‘ความใส่ใจ’ ที่เรามีให้กัน
เหมือนที่เจ้าชายน้อยใช้เวลาดูแลกุหลาบของเขา รดน้ำ พรวนดิน ปกป้องจากแมลง จนทำให้กุหลาบของเขาพิเศษกว่าดอกอื่น ๆ
“เวลาที่เราใช้เพื่อดอกกุหลาบของเราต่างหาก ที่ทำให้ดอกกุหลาบของเรามีค่า”
ความรับผิดชอบในความสัมพันธ์ก็คือการให้เวลา ให้ความใส่ใจ และให้ความสำคัญกับการพัฒนาความสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง ไม่ใช่แค่ในช่วงที่ทุกอย่างราบรื่น แต่โดยเฉพาะในช่วงที่ต้องเผชิญกับความท้าทายและอุปสรรค
บางทีเราอาจต้องหันกลับมาทบทวนความหมายของความรักและความสัมพันธ์กันใหม่ ก่อนที่เราจะตัดสินใจสร้างความสัมพันธ์กับใคร เราควรถามตัวเองว่าพร้อมที่จะรับผิดชอบต่อความสัมพันธ์นั้นหรือไม่?
เพราะเมื่อเราได้ผูกพันกับใครแล้ว เราก็มีส่วนต้องรับผิดชอบต่อหัวใจของพวกเขา อาจไม่ถึงตลอดไป แต่อย่างน้อยก็ ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง
แล้วคุณล่ะ... เคยเป็นกุหลาบในสวนของใคร หรือเคยดูแลกุหลาบดอกไหนมาบ้าง? เล่าให้เราฟังได้ในคอมเมนต์นะคะ
สวัสดีวันจันทร์ค่ะ
พาฝัน ศรีเริงหล้า