03 ก.ย. 2562 | 21:53 น.

เอลิฟ บิลกิน เด็กสาวตุรกีที่รักษ์โลก ด้วยการเปลี่ยนเปลือกกล้วยเป็นพลาสติกชีวภาพ

เราเรียกการกระทำอะไรที่ง่าย ๆ อีซี่ ๆ ว่า ง่ายเหมือนปอกกล้วยเข้าปาก ส่วนการเปลี่ยนเปลือกกล้วยบ้าน ๆ ให้กลายเป็นพลาสติกชีวภาพ เราเรียกว่าเป็นอีกหนึ่งในวิธีรักษ์โลกแบบง่าย ๆ ที่ เอลิฟ บิลกิน (Elif Bilgin) สาววัยรุ่นชาวตุรกี คิดค้นได้ตอนที่เธออายุ 16 ปี ปัญหาขยะพลาสติกกำลังหนักข้อขึ้นทุกวัน ตั้งแต่อุดตันท่อระบายน้ำทำให้น้ำท่วม เข้าไปอยู่ในท้องน้องมาเรียม ไปจนถึงอนุภาคพลาสติกขนาดเล็ก ที่ตกมาพร้อมหิมะในอาร์กติกอันห่างไกล เรื่องนี้เลยกำลังกลายเป็นประเด็นสำคัญ ที่หลายคนต่างพยายามช่วยกันหาทางแก้ไข ไม่ว่าจะเป็นการลดการใช้พลาสติก โดยเฉพาะวัสดุจากพลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง การหาวัสดุทดแทนพลาสติก หาวิธีรีไซเคิลและกำจัดขยะพลาสติกอย่างถูกวิธี

หนึ่งในวิธีแก้ปัญหาที่ต้นเหตุคือ การคิดค้นพลาสติกชีวภาพ (bio-plastics) ที่ไม่เป็นอันตรายกับสิ่งแวดล้อม ซึ่ง เอลิฟ บิลกิน นักเรียนสาวชาวตุรกี จากอิสตันบูล ได้ลองผิดลองถูกจนค้นพบวิธีเปลี่ยนเปลือกกล้วยที่ถูกทิ้งให้กลายเป็นพลาสติกชีวภาพที่ดีต่อโลก จนไปชนะรางวัล “Inspired Idea Award” ในงาน Google Science และ “Science in Action Award” ในงาน Scientific American เมื่อปี 2013 เอลิฟ เกิดในปี 1997 ตอนเด็กเธอจัดว่าเป็นเด็กไฮเปอร์สุด ๆ คนหนึ่ง มีความอยากรู้อยากเห็นทุกสิ่งอย่างรอบตัว แม่ของสาวน้อยคนนี้เลยต้องซื้อหนังสือวิทยาศาสตร์มาให้เธออ่าน ซึ่งเป็นวิธีที่ได้ผลเพราะเอลิฟที่เริ่มหัดอ่านเขียนได้ด้วยตัวเองตั้งแต่ตอนอายุเพียง 4 ขวบนั้นชอบอ่านหนังสือเหล่านี้มาก โดยเฉพาะเรื่องนักวิทยาศาสตร์ผู้ที่คอยประดิษฐ์คิดค้นสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ ให้กับโลกใบนี้

นั่นเป็นแรงบันดาลใจให้เธอฝันว่าอยากจะสร้างนวัตกรรมที่เปลี่ยนแปลงโลก ซึ่งสิ่งประดิษฐ์ชิ้นแรกของเธอคือ แว่นตาติดที่ปัดน้ำฝนเล็ก ๆ เพื่อแก้ปัญหาเวลาสวมเว่นตาเดินตากฝน ที่เป็นปัญหาที่เธอพบในชีวิตประจำวันเพราะเป็นคนไม่ชอบใส่คอนแทคเลนส์ แน่นอนว่าเจ้าแว่นตาอันนี้อาจดูกิ๊กก๊อกประหลาดเหมือนของเล่นเด็กอยู่หน่อย ๆ นั่นไม่แปลกเพราะตอนที่สร้างมันขึ้นมานั้นเธอมีอายุแค่ 8 ขวบเท่านั้นเอง เมื่อโตขึ้นโครงงานวิทยาศาสตร์ของหนูเอลิฟ ซึ่งมีไอดอลคือ มารี กูว์รี นักวิทยาศาสตร์หญิงชาวโปแลนด์ ผู้คิดค้นรังสีเรเดียม และได้รางวัลโนเบลถึงสองครั้งในสาขาฟิสิกส์ กับสาขาเคมี ก็เริ่มอลังการขึ้นเรื่อย ๆ ตั้งแต่การออกแบบรถยนต์พลังงานลม ไปจนถึงการทำฟาร์มไร้ดิน

กระทั่งตอนเอลิฟอายุได้ 14 ปี ขณะที่ยืนมองน้ำทะเลที่ไหลผ่านช่องแคบบอสฟอรัส (Bosporus Strait) ที่กั้นระหว่างทวีปเอเชียและยุโรป ความสวยงามของจุดเชื่อมแผ่นดินสองทวีปในสายตาเธอ ถูกทำลายลงด้วยถุงพลาสติกจำนวนมากที่ลอยมาพร้อมขยะทะเลอื่น ๆ เอลิฟเลยพยายามหาวิธีแก้ปัญหานี้ในแบบของเธอ นั่นคือการคิดค้นพลาสติกชีวภาพที่ไม่เป็นอันตรายกับสิ่งแวดล้อม “ตอนแรกหนูคิดว่าจะใช้มันฝรั่งที่มีแป้งค่อนข้างเยอะ แต่พอคิดว่ามันฝรั่งใช้เป็นอาหารได้ไม่ควรเอามาทำเป็นพลาสติกชีวภาพ เลยมองหาวัตถุดิบจากเศษขยะ นั่นคือพวกเปลือกผลไม้ ซึ่งประกอบไปด้วยแป้งและเซลลูโลสค่อนข้างมาก ในบรรดาเปลือกผลไม้ทั้งหมด เปลือกกล้วยน่าจะเข้าท่าที่สุด หนูเลยเริ่มเลือกพัฒนาเปลือกกล้วยตั้งแต่ตอนนั้น”

หลังความพยายามอยู่นาน 2 ปี เดินเข้าออกร้านขายผลไม้หลายรอบ กับการทดลองที่ล้มเหลวกว่า 12 ครั้ง สุดท้ายเอลิฟก็ได้ส่วนผสมที่ลงตัวที่สุด ซึ่งเธอได้ส่งโครงงานนี้เข้าประกวดในงาน Google Science ปี 2013 และคว้ารางวัลใหญ่พร้อมเงินรางวัลกว่า 50,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 1,500,000 บาทจากงานครั้งนั้น ความสำเร็จนี้เปิดทางให้เอลิฟได้เดินสายไปทั่วโลกเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้คนที่สนใจเรื่องสิ่งแวดล้อมเช่นเดียวกับเธอ ทั้งในงาน Google Zeitgeist ปี 2013 ขึ้นพูดในเวที TEDx ที่กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย และ TEDx ที่ดิยาร์บาคีร์ ประเทศตุรกีบ้านเกิด เธอได้ไปเยี่ยมชมโครงการ CERN และมีโอกาสพบปะบุคคลมีชื่อเสียงจากทั่วโลกทั้ง แลร์รี เพจ ผู้ก่อตั้ง Google, แซม พัลมิซาโน อดีตประธานและซีอีโอบริษัทไอบีเอ็ม (IBM) และ เซอร์ ริชาร์ด แบรนสัน แห่งอาณาจักรเวอร์จิ้น ซึ่งชวนเธอไปฝึกงานเป็นนักพัฒนาซอฟต์แวร์ ที่ เวอร์จิ้น กาแลคติก ทำให้เธอได้มีโอกาสช่วยพัฒนาระบบเซนเซอร์ของที่นั่งผู้โดยสารในยานอวกาศยูนิตี้

ปัจจุบันสาวเอลิฟยังคงไม่หยุดความฝันที่จะเปลี่ยนแปลงโลก เธอกำลังศึกษาทั้งเรื่องวิศวกรรมชีวเวช และ วิทยาการคอมพิวเตอร์ ไปพร้อม ๆ กัน ซึ่งพวกเราทุกคนสามารถที่จะเปลี่ยนโลกได้เหมือนกับสาวน้อยคนนี้ เริ่มต้นง่าย ๆ ด้วยการเปลี่ยนแปลงกระบวนการคิดที่มองว่าปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องไกลตัว หันมาให้ความสำคัญอย่างจริงจัง และจับมือร่วมกันแก้ไขปัญหาตั้งแต่วินาทีนี้ “หนูได้รับคำเชิญจากผู้คนจากทั่วมุมโลกที่อยากรู้รายละเอียดเกี่ยวกับโครงการนี้เพิ่มเติม ซึ่งหนูคิดว่าตอนนี้ยังอยู่ห่างไกลความสำเร็จอีกมาก แต่หนูชอบที่จะแลกเปลี่ยนความคิดกับผู้คน ไม่ว่าจะเป็นผู้ใหญ่หรือแม้แต่เด็กสิบขวบ เพราะหนูคิดว่าอายุไม่สามารถปิดกั้นศักยภาพและจินตนาการที่ไร้ขอบเขตที่ซ่อนอยู่ในตัวเราได้” ที่มา : https://www.elif-bilgin.com https://www.youtube.com/watch?v=4LGTBzmrysM https://www.youtube.com/watch?v=BMR-oMpCbjo https://www.thextraordinary.org/elif-bilgin