10 มิ.ย. 2564 | 10:55 น.

ปลดเกษียณ ‘มากาวา’ ฮีโร่หนูยักษ์แอฟริกาที่ใช้จมูกตรวจกับระเบิดในกัมพูชามากว่า 5 ปี

แม้สงครามจะสิ้นสุดลง แต่ทุ่นระเบิดที่ถูกฝังอยู่ใต้ดินจำนวนมากสร้างความหวาดหวั่นและอันตรายต่อชีวิตของผู้คน เช่นเดียวกับประเทศกัมพูชา หลังสงครามเวียดนาม พื้นที่กว่า 100 ตารางกิโลเมตรในประเทศนี้เต็มไปด้วยกับระเบิดและเศษระเบิดมากถึงหนึ่งล้านตัน ทำให้มีผู้พิการและได้รับผลกระทบจากทุ่นระเบิดมากเป็นอันดับสองของโลกรองจากประเทศอัฟกานิสถาน ในปี 2016 องค์กรการกุศล APOPO ที่ตั้งอยู่ในแทนซาเนียจึงส่งฮีโร่อย่าง ‘มากาวา’ (Magawa) หนูยักษ์แอฟริกามายังเมืองเสียมราฐ ทางตะวันตกเฉียงเหนือของกัมพูชา เพื่อสำรวจทุ่นระเบิดแล้วส่งสัญญาณให้มนุษย์กำจัดวัตถุระเบิดเหล่านั้นได้อย่างปลอดภัย ฮีโร่ผู้นี้มีน้ำหนักเพียง 1.2 กิโลกรัม เขามาพร้อมกับอุปกรณ์แสนมหัศจรรย์ที่ธรรมชาติสรรสร้างอย่างสี่ขาที่ขยับอย่างเงียบเชียบ และจมูกที่ไวต่อกลิ่นสารเคมีในระเบิด ยิ่งได้รับการฝึกฝนกับ APOPO เป็นเวลาหนึ่งปี เขายิ่งเป็นนักตรวจจับวัตถุระเบิดระดับ ‘มืออาชีพ’ แม้หนูชนิดนี้จะมีขนาดใหญ่กว่าหนูทั่วไป แต่ก็นับว่าตัวเล็กและเบามากพอที่ระเบิดจะไม่ทำงานเมื่อพวกเขาเดินผ่าน ซึ่งมากาวาสามารถค้นหาวัตถุระเบิดในพื้นที่ 200 ตารางเมตรได้ในเวลาเพียง 20 นาที ขณะที่มนุษย์พร้อมเครื่องตรวจจับโลหะต้องใช้เวลาประมาณ 1-4 วันเลยทีเดียว ตลอดเวลาที่ทำอาชีพนี้ ฮีโร่ตัวน้อยสามารถเคลียร์พื้นที่มากกว่า 141,000 ตารางเมตร เทียบเท่ากับสนามฟุตบอล 20 สนาม ทำให้เดือนกันยายน ปี 2020 มากาวาได้รับรางวัลเหรียญทอง PDSA สำหรับ ‘การอุทิศชีวิตเพื่อปฏิบัติหน้าที่’ นับเป็นหนูตัวแรกที่ได้รับเหรียญในประวัติศาสตร์ 77 ปีขององค์กรการกุศล หลังจากทำหน้าที่อย่างแข็งขันมาเป็นเวลา 5 ปี APOPO ได้ประกาศว่าถึงเวลาเกษียณอายุของฮีโร่หนูตัวนี้ แม้มากาวาจะยังแข็งแรงดี แต่อายุขัยเฉลี่ยของหนูยักษ์แอฟริกาคือประมาณ 8 ปี และพวกเขามองว่าหนูเองก็ต้องการพักผ่อนไม่ต่างไปจากมนุษย์ที่ต้องถึงวัยเกษียณ ในเดือนมิถุนายน 2021 มากาวาจึงเตรียมบอกลาทุกภารกิจไปใช้ชีวิตหลังวัยเกษียณกับการนอน เล่น และลิ้มรสกล้วยกับถั่วลิสงของโปรดอย่างเต็มที่ ปล่อยให้หนูรุ่นหลังที่ถูกฝึกฝนจาก APOPO มาเป็นอย่างดีได้ทำหน้าที่ของพวกเขาต่อไป... นอกจากกัมพูชาแล้ว APOPO ยังฝึกฝนเหล่าฮีโร่หนูตัวอื่น ๆ ที่เรียกว่า HeroRATs โดยทำงานร่วมกับโครงการต่าง ๆ ในแองโกลา ซิมบับเว และโมซัมบิก เพื่อกำจัดทุ่นระเบิดนับล้านที่หลงเหลือจากสงครามและความขัดแย้งทั่วโลกอีกด้วย ที่มา https://www.bbc.com/news/world-asia-57345703 https://www.apopo.org/en/adopt/magawa https://www.theguardian.com/world/2021/jun/05/magawa-the-mine-sniffing-rat-ends-career-in-cambodia-on-a-high