กำนันชัยวัฒ สุริยันต์: กำนันชาวสวนที่เปลี่ยนคนเกลียดให้รักด้วยการทำงานจริง
“ผมไม่มีคนรักเป็นร้อย ผมคิดว่าก็ต้องมีคนเกลียดผมบ้าง คนไหนที่เขาเกลียด ผมใช้ความดี ใช้คำพูดของผมนี่แหละ วันนี้คุณเกลียดผม แต่เกลียดผมไม่ถึงสองสามวันหรอก ผมว่าเขาเกลียดผมไม่นานเดี๋ยวเขาก็มารักผมเหมือนเดิมครับ”
ถ้าแค่ได้ยินบทสนทนานี้ หลายคนคงคิดไม่ถึงว่า เจ้าของประโยคแบบถามจริง ๆ ตอบตรง ๆ นี้ จะเป็นชายร่างเล็กใส่แว่นตา ที่มีใบหน้าเปื้อนรอยยิ้มตลอดเวลา พร้อมด้วยท่าทางกรุ้มกริ่มเหมือนหนุ่มอารมณ์ดีเจ้าสำราญมากกว่าจะเป็นกำนันแห่งตำบลคลองหินปูน อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว
“กำนัน ชัยวัฒ สุริยันต์” หรือที่คนทั้งตำบลเรียกติดปากอย่างสนิทสนมว่า “กำนันตี๋” คือชายผู้ที่ใช้การตั้งใจทำงานอย่างจริงจัง เพื่อพิสูจน์ให้เห็นว่าเขาเป็นอีกคนหนึ่งที่อยากทำให้คลองหินปูนเจริญรุ่งเรือง และเป็นเมืองที่น่าอยู่มากยิ่งขึ้น ซึ่งคนในพื้นที่ส่วนใหญ่เริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลงนี้ หลังจากเขาก้าวมาเป็นผู้นำชุมชน แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่าก่อนหน้าที่จะได้มารับใช้ประชาชนอย่างทุกวันนี้ กำนันตี๋เคยเป็นชาวสวนเจ้าของสวนส้มที่ต่างจังหวัดมาก่อน
“ผมเป็นเกษตรกรทำสวน เดิมทีทำสวนส้มอยู่ที่รังสิต บังเอิญช่วงนั้นที่ดินราคาขึ้น ผมเลยขายที่แล้วขยับขยายมาอยู่จังหวัดสระแก้ว ตอนแรกเริ่มเอาส้มจากปทุมธานีมาปลูก จากส้มแล้วก็ปลูกมะขามหวานจากเพชรบูรณ์ เอามาปลูกได้ประมาณ 5-6 ปี บังเอิญพื้นที่นี้ฝนตกชุกดี ฝักที่ออกเลยเกิดเป็นเชื้อรา ก็เริ่มหันไปรับเหมาทำวัสดุก่อสร้างแทน”
หลังทำธุรกิจในพื้นที่มานานหลายสิบปี ชื่อของ ชัยวัฒ สุริยันต์ เริ่มเป็นที่รู้จักของชาวบ้านในพื้นที่จำนวนมาก จนวันหนึ่งเขาเกิดแรงบันดาลใจอยากลองลงสมัครผู้ใหญ่บ้าน ด้วยความที่เป็นคนสนุกสนานร่าเริง เขาเลยเป็นคนมีเพื่อนฝูงพวกพ้องค่อนข้างเยอะ ช่วยทำให้เขาได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ใหญ่บ้าน พอเป็นผู้ใหญ่บ้านได้ประมาณปีเศษ ก็ขยับมาเป็นกำนันตำบลคลองหินปูน ปัจจุบันกำนันชัยวัฒ อยู่ในตำแหน่งนี้มาได้ประมาณ 4 ปีแล้ว
“ถ้าผมเป็นคนคบไม่ได้คงไม่มีใครคบเราหรอกนะ ผมชอบให้คนอื่นก่อน เขาถึงให้ใจเรากลับมา อีกอย่างผมเป็นคนที่ค่อนข้างใช้คล่องอะไรก็ได้ คติของผมคือใจถึงพึ่งได้ ถึงผมจะตัวเล็ก ๆ แค่นี้ แต่ผมใจถึงพึ่งได้ครับ”
อำเภอวังน้ำเย็นอยู่ไม่ไกลจากชายแดน ไทย-กัมพูชา ทำให้พื้นที่นี้ค่อนข้างสุ่มเสี่ยง มีอาวุธสงครามเล็ดลอดเข้ามาได้ง่าย ทำให้ในอดีตก่อนที่กำนันตี๋คนจริงจะเข้ามาเป็นผู้นำชุมชน พื้นที่นี้ถูกเรียกว่าเป็นพื้นที่แรง มีการยกพวกตีกัน ใช้อาวุธปืนยิงต่อสู้ ไปจนใช้อาวุธสงครามอย่างระเบิดขว้างใส่กันเลยทีเดียว ไม่แปลกที่เรื่องหนึ่งที่ชาวบ้านในบริเวณนี้ต้องการความช่วยเหลือมากที่สุดคือเรื่องความปลอดภัย
ด้วยการที่กำนันตี๋เป็นคนจริง กล้าพูด กล้าถาม กล้าขอร้อง ลงมือปฏิบัติงานอย่างเต็มที่ เขาลงมือแก้ปัญหาอย่างจริงจัง ด้วยการวางกฎระเบียบอย่างเข้มงวด พร้อมกับจัดตั้งทีมอาสาสมัครจากคนในชุมชนเป็นชุดปฏิบัติการตำบล เพื่อป้องกันวัยรุ่นที่จะมาทะเลาะก่อเหตุกันในงานประเพณีของชุมชน และทำการแยกวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยงที่มีแนวโน้มจะสร้างความเดือดร้อนออกมาเป็นการป้องกันปัญหาอีกทางหนึ่ง
การจัดการอย่างเด็ดขาดของกำนันตี๋คนจริง ได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากคนในชุมชน จากอดีตที่มีการทะเลาะเบาะแว้งกันแทบทุกครั้งที่จัดงานบวช งานวัด ภายหลังมีชุดปฏิบัติการตำบลป้องปรามการก่อเหตุ เหตุทะเลาะวิวาทยกพวกตีกันก็แทบไม่เกิดขึ้นอีกเลย
“แต่ก่อนที่นี่ถือว่าแรงมาก ๆ ครับ มีการยกพวกตีกัน ยิงกัน ขว้างระเบิดกันก็มีครับ แต่พอเรามีชุดปฏิบัติการ เราสังเกตก่อนเลยว่าคนไหนจะริเริ่มก่อเหตุทำให้เกิดเรื่องในงานเราก็มีการปรามไป บางส่วนเราก็เชิญเขาออกมาคุย ผลตอบรับดีมากจากที่เขาเคยทะเลาะเบาะแว้งกัน ก็ไม่มีเรื่องกันในงานแล้ว”
นอกจากงานป้องปรามการก่อความไม่สงบในชุมชนแล้ว ตลอดระยะเวลาเกือบ 6 ปีหลังจากกำนันตัวเล็กที่ชื่อว่าชัยวัฒเข้ามาดูแล เขาได้ส่งเสริมสร้างงานสร้างอาชีพให้กับคนในตำบลคลองหินปูนจำนวนมาก โดยเขาใช้ทักษะจากการที่เป็นพ่อค้านำวิธีคิดแบบนักธุรกิจมาปรับใช้กับโครงการของชุมชน
อย่างเช่น โครงการตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่ชาวบ้านรวมตัวกันนำเงินที่ได้ไปลงทุนทำเรือนเพาะเห็ด ซึ่งได้ผลผลิตเป็นจำนวนมาก จนมีพ่อค้ามารับไปขายในตลาด ทำให้ตอนนี้สามารถเลี้ยงตัวเองแล้วนำเงินไปต่อยอดขยายโรงเรือนเพาะเห็ดเพิ่มได้ หรืออย่างโครงการทอผ้าของชาวบ้าน ที่ส่งเสริมอาชีพท้องถิ่นให้กับชาวบ้าน และเป็นการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นและภูมิปัญญาชาวบ้าน
“ผมได้ส่งเสริมอาชีพให้กับชาวบ้านในชุมชนตามที่จังหวัดผลักดันมา ตรงนี้อาจมาจากการที่เราเป็นนักธุรกิจมาก่อน เลยสามารถนำความรู้ของเราไปให้ชาวบ้านรับรู้ในส่วนที่เราเคยมีประสบการณ์มาก่อน”
นอกจากนี้ยังมีงานอื่น ๆ อย่างเช่น การแก้ไขปัญหายาเสพติดด้วยการใช้กลไกชุมชนสร้างพลังสังคม และพลังชุมชนเอาชนะยาเสพติด และให้ผู้เสพยาเสพติดเข้าสู่กระบวนการบำบัดรักษาฟื้นฟูสมรรถภาพแบบบูรณาการ การป้องกันการค้ามนุษย์ และแรงงานต่างชาติร่วมกับฝ่ายปกครอง ตำรวจ ทหาร
แม้การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นของตำบลคลองหินปูนจะเกิดขึ้นภายหลังการเข้ามารับดูแลชุมชนของกำนันชัยวัฒ แต่เขากลับถ่อมตัวว่าทั้งหมดนี้ไม่ได้ทำเพียงลำพัง แต่เกิดจากความร่วมมือของทีมงานที่คอยให้การสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง และคนในชุมชนทุกคนที่คอยให้ความร่วมมืออย่างเต็มใจ ซึ่งเขาพยายามจะทำหน้าที่ให้ดีที่สุดโดยเอาประโยชน์ของประชาชน และมองอนาคตความเจริญของที่นี่เป็นเป้าหมาย ทำให้เขาพยายามสนับสนุนคนรุ่นใหม่ที่มีความรู้ความสามารถให้ก้าวขึ้นมามีบทบาทหน้าที่แทนเขา
“ถ้ามีผู้ใหญ่บ้านที่มีความรู้ความสามารถ มีอะไรที่ดีกว่าผมแล้วเขากล้าลุยกล้าทำ เดินเข้ามาขอผมเลย ผมยินดีครับที่จะให้เขาทำงานต่อ เพราะเราไม่ยึดติดกับอำนาจตรงนี้อยู่แล้ว ถ้าน้อง ๆ รุ่นใหม่ ๆ เกิดอยากเข้ามาทำหน้าที่ เราต้องให้โอกาสเขา เราไม่คิดว่าจะต้องปิดกั้นหรือว่าหัวโขนอันนี้เราจะต้องใส่ไปตลอด ผมเป็นกำนันในวันนี้ ผมก็จะทำวันนี้ให้ดีที่สุด แล้วถ้าผมไม่ได้เป็นกำนันแล้วผมจะทำเพื่อครอบครัวผมให้ดีที่สุดแค่นั้นครับ”