08 ม.ค. 2563 | 12:05 น.

แบร์ จากหมาหัวเน่าสู่ฮีโร่ของเหล่าโคอาลา ในวิกฤตไฟป่าออสเตรเลีย

ปลายปี 2019 เราเห็นข่าวของเจ้าโคอาลาที่ชื่อ ‘ลูอิส’ หนึ่งในผู้รอดชีวิตจากวิกฤตไฟป่าในออสเตรเลีย ในสภาพขนไหม้เกรียม ส่งเสียงร้องน่าสงสาร ทำให้คนจำนวนไม่น้อยหันมาตระหนักถึงวิกฤตไฟป่าออสเตรเลียที่เผาผลาญพื้นที่ไปแล้วหลายสิบล้านไร่ เจ้าลูอิสเป็นเพียงหนึ่งในสัตว์ที่เคราะห์ร้ายที่มีคนเข้าไปช่วยทัน (แม้ท้ายสุดมันมีอาการทรุดลงเรื่อย ๆ จนหมอต้องตัดสินใจการุณยฆาตไม่ให้ลูอิสทรมานมากไปกว่านั้น) แต่ยังมีโคอาลาอีกมากที่ไม่โชคดีแบบนั้น เพราะลักษณะการเคลื่อนไหวเชื่องช้า บวกกับต้นยูคาลิปตัสแหล่งอาศัยของโคอาลาติดไฟได้ง่าย ทำให้เพื่อนพ้องของเจ้าลูอิสอีกกว่า 8,000 ตัวต้องสังเวยชีวิตในกองไฟ ยังไม่นับสัตว์อีกร่วม 500 ล้านตัวที่ได้รับผลกระทบจากไฟป่า หน่วยงานรัฐและองค์กรอิสระของออสเตรเลีย กำลังระดมกำลังปฏิบัติภารกิจกู้ภัยเพื่อหยุดยั้งการสูญเสียเหล่านี้โดยเร็วที่สุด ซึ่งหนึ่งในทีมค้นหาที่ปฏิบัติงานกู้ภัยอย่างแข็งขันไม่แพ้มนุษย์ ก็คือเจ้า ‘แบร์’ สุนัขพันธุ์บอร์เดอร์คอลลี่ผสมคูลี วัย 6 ขวบ ที่ทำงานเป็นผู้ช่วยดมกลิ่นหาโคอาลา เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถเข้าไปช่วยเหลือโคอาลาที่ติดอยู่ในพื้นที่เพลิงไหม้ได้อย่างทันท่วงที แบร์ เป็นสุนัขตรวจจับที่อยู่ในความดูแลของ IFAW (International Fund for Animal Welfare) องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่ทำงานส่งเสริมสวัสดิภาพสัตว์ ซึ่งพื้นที่ประจำการของแบร์อยู่ในรัฐนิวเซาท์เวลส์และควีนส์แลนด์ อันเป็นบริเวณสุ่มเสี่ยงที่จะเกิดไฟป่าอยู่บ่อยครั้ง หน้าที่ของแบร์คือการค้นหาโคอาลาจากกลิ่น เพื่อเสาะหาพิกัดของพวกมันและทำการช่วยเหลือ ในการปฏิบัติหน้าที่ทุกครั้ง แบร์จะใส่เครื่องแบบคู่ใจอย่างผ้าคลุมที่มีตราองค์กร กับถุงเท้ารัดกุมที่ห่อหุ้มอุ้งเท้าทั้งสี่ เพื่อให้มันสามารถเดินฝ่าพื้นดินร้อน ๆ เข้าไปยังถิ่นอาศัยของโคอาลา และเมื่อแบร์ได้กลิ่นของโคอาลาในบริเวณไหน ก็จะปักหลักอยู่บริเวณนั้น เพื่อเตือนให้เจ้าหน้าที่ออกค้นหาในบริเวณใกล้เคียงกับที่มันหยุดอยู่ ก่อนจะพาตัวโคอาลาบาดเจ็บเหล่านั้นมารับการรักษาให้แข็งแรงและปล่อยคืนสู่ป่าอีกครั้ง อันที่จริง ก่อนจะมาเป็นฮีโร่ 4 ขา แบร์เป็นหมาที่ถูกทอดทิ้ง เพราะเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder) มันมักจะกัดหางตัวเอง กัดข้าวของไปทั่ว ไม่สนใจเล่นกับคน และไม่ชอบการถูกสัมผัส ด้วยคุณสมบัติทั้งหมดนี้ ดูเหมือนแบร์จะไม่เหมาะกับการเป็นสัตว์เลี้ยงในบ้านสักเท่าไหร่ แบร์ถูกเจ้าของนำมาปล่อยที่ศูนย์พักพิงตอนอายุได้ 1 ขวบ ก่อนจะได้รับการดูแลต่อโดยมหาวิทยาลัยซันชายน์ โคสต์ (University of the Sunshine Coast) และถูกส่งต่อเข้าไปฝึกในโครงการสุนัขตรวจจับเพื่อการอนุรักษ์ (Detection Dogs for Conservation) ที่มหาวิทยาลัยเป็นผู้ดำเนินการ และ IFAW เป็นผู้สนับสนุน ปกติแล้ว เหล่าสุนัขตรวจจับจะได้รับการฝึกให้ติดตามกลิ่น มูล และขนของโคอาลา ก่อนจะตามหาถิ่นที่อยู่เพื่อให้นักวิจัยสามารถเข้าไปเก็บข้อมูลในพื้นที่ หรือเก็บตัวอย่างดีเอ็นเอจากเศษขนหรือกองมูล และนำมาศึกษาเพื่อการอนุรักษ์สายพันธุ์ของโคอาลา แต่ภารกิจล่าสุดอย่างการค้นหาและช่วยชีวิตโคอาลาที่ติดอยู่ในไฟป่า ไม่ใช่เพียงการหาเศษขน แต่เป็นการหาโคอาลาตัวเป็น ๆ สำหรับสุนัขตรวจจับแน่นอนว่าต้องลำบากกว่าเดิมอยู่แล้ว เพราะพวกมันจำเป็นต้องจำแนกกลิ่นโคอาลา ท่ามกลางกลิ่นไหม้และควันไฟที่ยังหลงเหลืออยู่ในป่า แต่อาจจะเป็นโชคดีเล็ก ๆ ของแบร์ก็ได้ ที่แม้แบร์จะดื้อดึงจนไม่เหมาะจะเป็นสัตว์เลี้ยง แต่กลับมีคุณสมบัติเหมาะสมจะเป็นสุนัขตรวจจับเป็นอย่างมาก พวกมันจำเป็นต้องมีสมาธิ กระตือรือร้น สามารถจดจ่อและสนใจกับภารกิจตรงหน้ามากกว่าจะอยากเล่นกับมนุษย์รอบตัว เมื่อประกอบเข้ากับทักษะการดมกลิ่นอันยอดเยี่ยม แบร์ก็กลายเป็นน้องหมาตรวจจับที่โดดเด่นราวกับนักเรียนท็อปคลาส ความพิเศษของเจ้าหมาตัวนี้ คือ มันสามารถตามกลิ่นโคอาลาได้ตั้งแต่บนพื้น ต้นไม้สูง หรือแม้แต่ต้นไม้ที่ถูกไฟไหม้ ซึ่งคงต้องขอบคุณนิสัยไม่สนใจใครของแบร์ ที่ทำให้มันมักจะขลุกอยู่ในพื้นที่ป่าจนคุ้นชินกับกลิ่นของเหล่าโคอาลา และสามารถระบุตำแหน่งของพวกมันได้อย่างแม่นยำ ทักษะของแบร์กลายเป็นสิ่งจำเป็นอย่างมาก เพราะยังมีโคอาลาอีกมากที่ยังคงรอรับการช่วยเหลืออยู่ จากสุนัขที่เคยถูกทิ้งเพราะเอาแต่สร้างปัญหา ตอนนี้แบร์ได้กลายเป็นหนึ่งในสมาชิกทีมกู้ภัยที่ใคร ๆ ต่างก็เอ็นดู และชื่นชมความสามารถ เรื่องราวเหล่านี้อาจพิสูจน์ว่า แม้แต่สุนัขเองก็ยังต้องการที่ที่เหมาะสมกับพวกมัน แบร์ยังคงทำหน้าที่ค้นหาโคอาลาในพื้นที่เพลิงไหม้อื่น ๆ ต่อ เพื่อช่วยเหลือชีวิตโคอาลาที่เหลือรอด แม้จะไม่อาจช่วยได้ทั้งหมด แต่ตราบที่ไฟป่ายังคงลุกไหม้ แบร์ก็จะค้นหาต่อไป ที่มา https://www.bbc.com/thai/international-50982679 https://www.ifaw.org/journal/bear-koala-detection-dog-deployed-australia-bushfires?fbclid=IwAR3-4xgbBAmeP34LOg_t-23M_z3UmKLhQvH-TdBOEBMTqP5UB-7VC0lfJKA https://people.com/pets/bear-koala-detection-dog/ https://www.ladbible.com/community/animals-bear-the-koala-detection-dog-has-been-tasked-with-finding-koalas-20191118 https://www.theguardian.com/australia-news/2019/dec/27/australias-environment-minister-says-up-to-30-of-koalas-killed-in-nsw-mid-north-coast-fires ภาพ: https://www.facebook.com/ifaw/photos/a.191441885364/10157730310320365/?type=1&theater