วิไล จิตรเวช: ชวนให้ทุกคนกลับมาทำงานที่บ้าน เพื่อช่วยชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้นอย่างยั่งยืน

มาตรการเว้นระยะห่างทางสังคมเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ช่วงปีที่ผ่านมาเราเริ่มรู้จักการทำงานจากบ้าน หรือ Work from home กันมากขึ้น แต่เชื่อหรือไม่ว่าชาวบ้านหมู่ที่ 4 บ้านตรอกแค ตำบลขอนหาด อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช พวกเขารู้จักการ Work from home กันเป็นอย่างดีมามากกว่า 10 ปีแล้ว แล้วเรื่องนี้ยังเป็นตัวแปรสำคัญที่ช่วยให้ชุมชนแห่งนี้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีแม้ในยามโควิด-19 กำลังระบาด คนที่มีส่วนสำคัญในเรื่องนี้คือ วิไล จิตรเวช ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 4 บ้านตรอกแค ตำบลขอนหาด อำเภอชะอวด จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยตลอด 8 ปี ภายหลังจากรับตำแหน่งเธอได้ผลักดันกลุ่มอาชีพเสริมเพื่อสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง ส่วนหนึ่งมาจากประสบการณ์ที่ตัวเธอได้ริเริ่มทำกลุ่มทอผ้ามาตั้งแต่ปี 2545 จนตอนนี้มีสมาชิกกว่า 37 คน ที่ทุกคนต่างมีรายได้เสริมจากการรวมกลุ่มเพื่อนำไปเลี้ยงดูครอบครัว จนถึงเป็นทุนการศึกษาให้กับบุตรหลาน “เราเริ่มจากกลุ่มทอผ้าเล็ก ๆ ที่ทำมา 18 ปีแล้ว คนในกลุ่มของเรานอกจากมีรายได้เสริมจากการทอผ้าแล้ว พวกเขายังมีความสุขที่ได้มีเวลาอยู่กับบ้านดูแลลูก ๆ ช่วยลดความเสี่ยงจากการไปติดยาเสพติด และในช่วงโควิดที่มีคนตกงานกลับบ้านมากขึ้น เราก็ยังมีงานรองรับให้พวกเขาไม่ต้องดิ้นรนไปทำงานที่อื่นไกล ๆ” ผู้ใหญ่วิไลได้อธิบายเพิ่มว่านอกเหนือจากกลุ่มทอผ้าบ้านตรอกแค ที่มีชื่อเสียงเรื่องผ้ายกเมืองคอน อันเอกลักษณ์ของท้องถิ่นนครศรีธรรมราชแล้ว ตอนนี้ในชุมชนได้มีการรวมกลุ่มอาชีพต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น กลุ่มหัตถกรรมกระจูด กลุ่มผลิตข้าวเกษตรอินทรีย์ กลุ่มแปรรูปพริกแกง ซึ่งได้รับการสนับสนุนงบประมาณและฝึกอาชีพให้คนในชุมชน ช่วยให้ทุกคนมีอาชีพเสริม โดยกลุ่มอาชีพต่าง ๆ ยังสามารถรอบรับคนในชุมชนที่ตกงานแล้วกลับคืนถิ่นได้อีกด้วย ด้วยความโดดเด่นของกลุ่มอาชีพที่หลากหลายทำให้หมู่บ้านตรอกแคได้ขึ้นทะเบียนเป็น OTOP นวัตวิถีตรอกแค โดยผู้ใหญ่วิไลกำลังจะพัฒนาต่อยอดให้หมู่บ้านนี้เป็นหมุดหมายในการท่องเที่ยวแห่งใหม่ เพื่อช่วยสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจของชุมชนอย่างยั่งยืน “กลุ่มอาชีพของเรา หลายกลุ่มได้ OTOP ห้าดาว เราเลยกำลังทำที่พักรองรับนักท่องเที่ยวซึ่งจะเข้ามาซื้อสินค้าในชุมชนมากขึ้น พร้อมกับพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยว ควบคู่ไปกับการพัฒนาถนนหนทางให้คนในพื้นที่นำสินค้าเกษตรมาขายได้สะดวกขึ้น เพื่อที่ทุกคนจะได้มีอาชีพที่มั่นคง มีรายได้ที่แน่นอน มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น แล้วได้ทำงานอยู่ในชุมชนโดยไม่ต้องออกไปหางานไกล ๆ และได้ช่วยให้คนตกงานได้กลับมามีงานทำในชุมชนของเราเอง” ผู้ใหญ่วิไล ยังได้นำตัวเองของเธอเองมาทดลองทำโคกหนองนาโมเดล โดยตั้งใจให้ที่นี่เป็นศูนย์เรียนรู้สำหรับคนที่สนใจได้มาศึกษาวิธีการจัดการพื้นที่การเกษตร แบบผสมผสานตามหลักเกษตรทฤษฎีใหม่ที่ใช้ได้ผลจริง แล้วนำไปขยายผลเพื่อให้ทุกคนสามารถพึ่งพาตัวเองได้อย่างยั่งยืน นอกจากนี้ทางบ้านตรอกแคยังมีโครงการที่ช่วยลดรายจ่ายให้คนในชุมชนอย่างเช่น ตู้น้ำหยอดเหรียญ ให้ทุกคนได้เข้าถึงน้ำสะอาดในราคาไม่แพง รวมไปถึงสถานีบริการน้ำมันประชารัฐบ้านตรอกแค ที่จำหน่ายน้ำมันในราคาที่ถูกกว่าท้องตลาด แล้วยังเปิดโอกาสให้ทุกครัวเรือนสามารถเข้ามาเป็นถือหุ้นได้ ซึ่งหลังจากเปิดให้บริการมาแล้ว 7 เดือน มียอดขายมากกว่าเดือนละ 180,000 บาทเลยทีเดียว “เราทำงานกันแบบมีส่วนร่วม ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมสร้าง ผู้ใหญ่เองเคยลำบากมากก่อน เลยเข้าใจเวลาที่มีคนมาขอความช่วยเหลือ โดยเฉพาะตอนนี้เรามีตำแหน่งหน้าที่ด้วย เลยเต็มที่กับทุกงานที่ช่วยเหลือชาวบ้าน เพราะเรามีคติว่า ค่าของคนอยู่ที่ผลของงาน” แม้จะเป็นผู้ใหญ่บ้านหญิง แต่ผู้ใหญ่วิไลก็แกร่งไม่แพ้ใคร นอกจากการสร้างอาชีพให้คนในชุมชนในเวลากลางวันแล้ว ในยามค่ำคืนเธอก็ยังได้ออกมาตั้งด่านตามสี่แยกร่วมกับชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน หรือ ชรบ. เพื่อดูแลความสงบเรียบร้อยอยู่เป็นประจำ โดยเฉพาะช่วงการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของวิกฤตโควิด-19 ที่มีการตั้งจุดสกัดและตั้งคณะทำงานระดับตำบลหมู่บ้าน ประกอบด้วย อบต. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อสม. ในพื้นที่ ทำการตรวจสอบวัดไข้ เพื่อส่งตัวผู้ที่มีความเสี่ยงให้กับหมอต่อไป ด้วยพื้นที่บริเวณนี้ประสบปัญหาน้ำท่วมอยู่บ่อยครั้ง ผู้ใหญ่บ้านเลยเป็นกำลังสำคัญในการประสานขอความช่วยเหลือจากหลายหน่วยงาน เพื่อบรรเทาทุกข์ให้กับชาวบ้านอย่างเร็วที่สุด ไม่แปลกที่การทำงานหนักเพื่อประชาชนในพื้นที่ตลอด 8 ปีที่ผ่านมาของผู้ใหญ่บ้านวิไล จิตรเวช จะช่วยให้เธอได้รับรางวัลผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยมประจำปี 2564 ในที่สุด “เราไม่ได้หวังเรื่องรางวัลแหนบทองคำ เราแค่ทำงานของเราให้เต็มที่จนได้รางวัลในที่สุด การได้รางวัลเป็นเครื่องหมายว่าเราทำจนประสบความสำเร็จระดับหนึ่งแล้ว พอได้รางวัลก็รู้สึกว่าเราต้องทำให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นไปอีก เราเป็นคนทำอะไรต้องเต็มที่ที่สุด แปดปีที่รับตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านเลยเต็มที่มาตลอด เพราะครึ่งชีวิตที่ผ่านมาเราได้ทำให้กับครอบครัวเราเองแล้ว อีกครึ่งที่เหลือตั้งใจจะทำเพื่อส่วนรวม เพื่อบ้านตรอกแคของเรา”