แม้ Morbius (2022) ภาพยนตร์เรื่องใหม่ของค่ายมาร์เวล ที่นำเรื่องราวชีวิตของดร.ไมเคิล มอร์เบียส แวมไพร์วายรายคู่ปรับสไปเดอร์แมน มาสร้างเป็นหนังภาคแยกจะได้รับเสียงตอบรับไปคนละทิศละทางในเชิงเนื้อหา แต่สิ่งหนึ่งที่ได้รับกระแสตอบรับกลับมาในทิศทางเดียวกันด้านดี คือแฟชั่นนาฬิกาย้อนยุคบนข้อมือจาเร็ด เลโต ดารานำผู้รับบทมอร์เบียสในหนังเรื่องนี้ ภาพจาเร็ด เลโต สวมนาฬิกาคลาสสิกยี่ห้อ Casio รุ่น F-91W เข้าฉากที่เผยแพร่ในโลกโซเชียล ทำให้เกิดกระแสคนแห่ซื้อนาฬิการุ่นนี้มาใส่ตาม แม้ภาพลักษณ์นาฬิการุ่นดังกล่าวจะเคยเจอทั้งข่าวดีและข่าวร้ายมาหลายระลอก
ข่าวดีคือ บารัก โอบามา ประธานาธิบดีผิวดำคนแรกของสหรัฐฯ ก็เคยใส่นาฬิกา Casio รุ่นนี้ก่อนมารับตำแหน่งผู้นำแดนพญาอินทรี ส่วนข่าวร้าย คืออุซามะห์ บิน ลาเดน หัวหน้าขบวนการอัลกออิดะห์ผู้ถูกสังหารในยุครัฐบาลโอบามาก็เคยสวมนาฬิการุ่นเดียวกัน และเป็นรุ่นที่นิยมในหมู่ผู้ก่อการร้าย เคยใช้ก่อเหตุระเบิดกลางกรุงเทพฯ และครั้งหนึ่งรัฐบาลอเมริกาต้องสั่งจับตาผู้ครอบครองนาฬิการุ่นนี้
จุดเด่นของ Casio F-91W คือราคา ปัจจุบัน (เม.ย. 2022) ขายกันแค่เรือนละประมาณ 400 - 600 บาท แต่ที่นอกเหนือจากราคา คือประสิทธิภาพความทนทาน และดีไซน์ที่เรียบง่าย บาง เบา ถึงขั้นสตีเฟ่น เบย์ลีย์ นักวิจารณ์การออกแบบ และหนึ่งในผู้ก่อตั้งดีไซน์มิวเซียมในกรุงลอนดอน ขนานนามให้มันว่า ‘ผลงานชิ้นเอกอันเรียบง่าย (modest masterpiece)’
ชายเบื้องหลังผลงานมาสเตอร์พีซ
บุคคลผู้อยู่เบื้องหลังการสร้างผลงานชิ้นเอกอันแสนเรียบง่ายที่ว่านี้ต้องยกเครดิตให้ ริวสุเกะ โมริอาอิ (Ryusuke Moriai) นักออกแบบนาฬิการะดับ ‘ร็อคสตาร์’ ชาวญี่ปุ่นผู้ให้กำเนิด Casio F-91W และปัจจุบันยังเป็นหัวหน้านักออกแบบนาฬิกา G-Shock ที่เป็นขวัญใจของทั้งวัยรุ่นและอดีตวัยรุ่นทั่วโลก
แม้ประวัติส่วนตัวของริวสุเกะ โมริอาอิ จะไม่มีเปิดเผยแพร่หลาย แต่มีรายงานว่าเขาเริ่มเข้าทำงานที่ Casio ในฐานะนักออกแบบตั้งแต่ปี ค.ศ.1985 หลังจาก Casio ประสบความสำเร็จในการต่อยอดธุรกิจผลิตเครื่องคิดเลขมาเน้นทำนาฬิกาข้อมือระบบควอตซ์ (Quartz) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่ที่เพิ่งได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในยุคนั้น
Casio F-91W คือนาฬิกาข้อมือเรือนแรกที่โมริอาอิ รับหน้าที่ออกแบบให้กับ Casio โดยเริ่มออกวางจำหน่ายในท้องตลาดครั้งแรกในปี 1989
โมริอาอิ เล่าถึงเบื้องหลังการออกแบบนาฬิการุ่นนี้ว่า ย้อนกลับไปสมัยปลายทศวรรษ 1980s การแบ่งส่วนตลาด (market segmentation) ของนาฬิกาดิจิทัลมีความแตกต่างจากนาฬิกาชนิดอื่นค่อนข้างมากทั้งในแง่ลูกเล่นและราคา เขาแค่ต้องออกแบบนาฬิกาออกมาให้ตอบโจทย์กลยุทธ์การตลาดที่บริษัทวางไว้
“ในแง่ดีไซน์ มันเริ่มจากการพยายามปรับแบบให้เข้ากับรูปทรงกลมของแบตเตอรี่ ซึ่งแบนและกว้าง และโมดูลของระบบควอตซ์ที่มี 8 เหลี่ยมและขนาดเล็กกว่าแบตเตอรี่เล็กน้อย นั่นคือข้อจำกัดในการทำงาน แต่ผมยังอยากได้นาฬิกาที่มีขนาดเล็ก แบน เรียบ ๆ แต่มีการออกแบบมาเป็นอย่างดี
“ส่วนที่สวยที่สุดสำหรับผมคือเหลี่ยมมุมของกรอบนาฬิการุ่นนี้ เราลองพิจารณาประมาณ 4 แบบก่อนได้เวอร์ชั่นสุดท้าย จากนั้นผมก็ได้ออกแบบนาฬิกาอีกหลายรุ่นตามมา แต่ F-91W พิสูจน์แล้วว่าเป็นรุ่นที่ทนทานจริง ๆ”
จุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์
Casio F-91W เป็นนาฬิกาที่สายและตัวเรือนทำจากพลาสติกเรซิน ทำให้มีน้ำหนักเบา หน้าปัดเป็นจอ LED บอกเวลาเป็นตัวเลขแบบดิจิทัล พร้อมวันที่และเดือน มีค่าความคลาดเคลื่อน 30 วินาที/เดือน สามารถกันน้ำเข้าตัวเครื่องได้และแบตเตอรี่ใช้งานได้นาน 7 ปี
นอกจากนี้ยังมีลูกเล่นอื่น ได้แก่ ไฟแบ็กไลต์ช่วยให้มองเห็นในที่มืด เป็นนาฬิกาปลุกและมีเสียง ‘ติ๊ด’ สั้น ๆ เตือนทุกต้นชั่วโมง ขณะเดียวกันยังเป็นนาฬิกาจับเวลาที่บอกเวลาได้ละเอียดถึง 1/100 วินาที และจับเวลาต่อเนื่องได้นานสูงสุด 59 นาที 59.99 วินาที (59:59:99) จึงเหมาะใช้เป็นนาฬิกาจับเวลาระหว่างออกกำลังกายหรือแข่งขันกีฬา
วัยรุ่นยุค’90 หลายคนคงคุ้นเคยกับนาฬิการุ่นนี้ดีและหลายคนอาจเคยใช้ฟังก์ชั่นจับเวลามาเป็นเกมแข่งขันหยุดเวลาที่ตำแหน่ง 00:01:00 เพื่อดวลว่านิ้วใครจะกดหยุดเวลาได้แม่นยำกว่ากัน
ฟังก์ชั่นอันหลากหลายที่มาพร้อมดีไซน์เรียบเก๋ และราคาย่อมเยา ทำให้นอกจากนาฬิกาสีดำ หน้าปัด 8 เหลี่ยมขอบสีฟ้ารุ่นนี้ นอกจากจะเป็นนาฬิกาเรือนแรกของใครหลายคน ยังเป็นนาฬิกาที่ทุกคนสามารถเอื้อมถึงได้ไม่ยาก
ขวัญใจคนดังและผู้ก่อการร้าย
บารัก โอบามา คือ คนดังระดับโลกที่มีภาพเคยสวมนาฬิการุ่นนี้สมัยเป็นวัยรุ่นก่อนเข้ามารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ภาพเก่า ๆ ของเขาหลายรูปเผยให้เห็นข้อมือข้างซ้ายที่สวม F-91W เป็นนาฬิกาคู่กาย บ่งบอกถึงความเป็นคนมีสไตล์ แต่เรียบง่าย และติดดิน
ภาพของอุซามะห์ บิน ลาเดน ขณะนั่งขัดสมาธิในชุดสีขาวแบบมุสลิมและมีแจ็คเกตทหารลายพรางสวมทับ ที่ข้อมือขวาซึ่งกุมมือข้างซ้ายวางไว้บนตักก็มีนาฬิกา Casio F-91W โชว์หราเด่นชัด นาฬิกาเรือนนี้นับเป็นเครื่องประดับมียี่ห้อชิ้นเดียวที่บิน ลาเดน สวมใส่ในที่สาธารณะ และมีภาพเผยแพร่ไปทั่วโลก
ช่วงกลางทศวรรษ 1990s ภาพลักษณ์ของ F-91W เริ่มได้รับความเสียหายเมื่อผู้ก่อการร้ายนิยมนำนาฬิการุ่นนี้มาทำระเบิดแสวงเครื่อง
เหตุลอบวางระเบิดสายการบินฟิลิปปินส์แอร์ไลนส์ เที่ยวบิน 434 ในปี 1994 เจ้าหน้าที่สืบสวนพบว่า ผู้ก่อการร้ายใช้นาฬิการุ่น Casio F-91W ประกอบเป็นระเบิดเวลาซุกซ่อนไว้ใต้ที่นั่งผู้โดยสาร ก่อนระเบิดทำงานและทำให้ผู้โดยสารชาวญี่ปุ่นที่นั่งตรงนั้นเสียชีวิต
อาเหม็ด เรสซาม เจ้าของฉายา ‘มือระเบิดมิลเลนเนียม’ ที่วางแผนก่อเหตุวินาศกรรมในสนามบินนครลอสแองเจลิส ของสหรัฐฯ วันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ในปี 1999 ก็ถูกจับพร้อมระเบิด 4 ลูก โดยทุกลูกใช้นาฬิกา Casio รุ่นนี้เป็นส่วนประกอบ
เคยใช้ระเบิดแยกราชประสงค์
เหตุลอบวางระเบิดศาลท้าวมหาพรหม หน้าโรงแรมเอราวัณ บริเวณแยกราชประสงค์กลางกรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 17 สิงหาคม ค.ศ. 2015 ทำให้มีผู้เสียชีวิต 20 ราย บาดเจ็บ 130 คน ตำรวจที่บุกค้นห้องพักผู้ต้องสงสัยในเขตหนองจอก ก็พบนาฬิกา Casio รุ่น F-91W จำนวน 4 เรือน พร้อมอุปกรณ์ประกอบระเบิดอื่น ๆ ซุกซ่อนไว้เช่นกัน
จากข้อมูลลับของสหรัฐฯ ที่เปิดเผยโดยวิกิลีกส์พบว่า หลังเหตุวินาศกรรม 9/11 นักโทษที่ถูกควบคุมตัวไว้ในคุกกวนตานาโมราว 1 ใน 3 หรือมากกว่า 50 คน ล้วนครอบครองนาฬิการุ่นนี้หรือใกล้เคียงกัน ทำให้เจ้าหน้าที่อเมริกันเชื่อว่า ผู้ใช้นาฬิการุ่นดังกล่าวน่าจะมีความรู้ในการประกอบระเบิดและเคยเข้าร่วมการฝึกซ้อมกับเครือข่ายอัลกออิดะห์
อย่างไรก็ตามเพื่อให้ความยุติธรรมกับนาฬิกาไอคอนรุ่นนี้ นอกจากราคาและความเที่ยงตรงของมันจะเป็นที่ถูกใจกลุ่มผู้ก่อการร้าย ทหารในกองทัพหลายประเทศก็เคยนิยมสวมใส่นาฬิการุ่นดังกล่าว ไม่ว่าจะเป็นสิงคโปร์ อังกฤษ หรือแม้แต่ในกองทัพสหรัฐฯ
แรงบันดาลใจจากค่ายทหาร
นักวิเคราะห์หลายคนเชื่อว่า Casio F-91W ได้รับแรงบันดาลใจในการออกแบบมาจากประสบการณ์ทางทหารที่ริวสุเกะ โมริอาอิ เคยเผชิญมาตอนเริ่มงานกับ Casio
“ผมไม่ได้ทำอะไรที่เกี่ยวข้องกับนาฬิกาเลยในวันแรกที่เริ่มงาน” โมริอาอิเล่าย้อนความหลังสมัยมาทำงานวันแรกที่ Casio
“ผมถูกส่งไปเข้าค่ายทหารของกองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่นนาน 10 วัน มันเป็นหนึ่งในนโยบายฝึกพนักงานใหม่ของบริษัท ณ เวลานั้น ผมถึงกับช็อคหลังเพิ่งผ่านช่วงเวลาที่ค่อนข้างสบายมาในรั้วมหาวิทยาลัย
“มันน่าตลกตรงผมฝึกฝนได้ดีถึงขั้นที่ครูฝึกชวนให้เข้าร่วมงานกับกองทัพ และที่น่าตลกกว่านั้นคือ ผมเป็นพนักงานชุดสุดท้ายที่ถูกปฐมนิเทศด้วยการส่งเข้าค่ายทหารแบบนี้”
หลังประสบความสำเร็จในการออกแบบ F-91W โมริอาอิ ได้รับการเลื่อนขั้นให้เป็นหัวหน้านักออกแบบ G-Shock นาฬิกาอีกรุ่นที่โด่งดังของ Casio โดยนาฬิกา G-Shock รุ่นแรกที่เป็นผลงานการออกแบบของเขาและเป็นรุ่นที่เขาชื่นชอบมากที่สุด คือ DW-6400 ที่เริ่มออกวางขายในปี 1998
กำลังการผลิตปีละ 3 ล้านเรือน
ปัจจุบัน ริวสุเกะ โมริอาอิ กลายเป็นนักออกแบบผู้มีชื่อเสียงโด่งดังในวงการนาฬิกาญี่ปุ่น ทุกครั้งที่เขาเดินเข้าร้านขายนาฬิกา บรรดาแฟนนาฬิกาที่จำหน้าเขาได้มักเข้าไปรุมทักทาย ขอลายเซ็นและถ่ายรูปคู่ไม่ต่างจากดารานักร้องคนดัง
แม้บริษัท Casio จะมีธรรมเนียมปฏิบัติไม่ยอมเปิดเผยตัวเลขยอดขาย หรือตัวเลขนาฬิกาแต่ละรุ่นที่ผลิตออกมาสู่สาธารณะ แต่ผู้ช่ำชองในวงการนาฬิกาหลายคนคาดว่า Casio F-91W ที่ริวสุเกะ โมริอาอิ เป็นผู้ออกแบบ มีตัวเลขการผลิตค่อนข้างสม่ำเสมอปีละประมาณ 3 ล้านเรือนนับตั้งแต่เริ่มวางตลาดปีแรกจนถึงปัจจุบัน
นั่นเท่ากับว่า หากนับตั้งแต่ปีแรกที่วางจำหน่ายจนถึงปี 2022 นาฬิกา Casio รุ่น F-91W มีการผลิตออกมาแล้วรวมกันเกือบ 100 ล้านเรือน ด้วยปริมาณจำนวนมหาศาลที่ผลิตออกมาตลอดระยะเวลามากกว่า 30 ปี มันจึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ ‘มาสเตอร์พีซราคาย่อมเยา’ จากฝีมือการออกแบบของผู้ชายที่ชื่อ ริวสุเกะ โมริอาอิชิ้นนี้ จะเคยไปอยู่บนข้อมือของใครหลายคนไม่ว่าจะร้ายหรือดี รวมถึงคนดังระดับโลกอย่างจาเร็ด เลโต, โอบามา หรือแม้แต่บิน ลาเดน
ข้อมูลอ้างอิง :
https://thenextweb.com/news/how-the-casio-f-91w-became-the-worlds-most-versatile-and-dangerous-watch
https://spectrum.ieee.org/the-consumer-electronics-hall-of-fame-casio-f91w-wristwatch
https://www.crownwatchblog.com/in-depth/meet-the-man-who-designs-your-casio-g-shocks
https://www.bbc.com/news/magazine-13194733
https://www.vice.com/en/article/pkebp8/casio-f91w-watch-terrorists-ied-trigger-cost-price
