เฟรดดี อังซูเรส์: เจ้าของไอเดียปุ่มปลดล็อกเพื่อใช้งาน iPhone 1

ย้อนกลับไปเมื่อปี 2007 ในวันที่เปิดตัว ‘iPhone 1’ เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่เปลี่ยนโลก เปลี่ยนไลฟ์สไตล์ของมนุษยชาติ และปูทางให้ Apple ก้าวสู่บริษัทที่มีมูลค่าอันดับต้นของโลก แต่ก่อนที่คุณจะใช้งานมันได้ คุณต้อง ‘ปลดล็อก’ (slide to unlock) มันเสียก่อน…ถูกไหม? และมันสมองเบื้องหลังกลไกการปลดล็อก iPhone 1 คือชายที่ชื่อว่า ‘เฟรดดี อังซูเรส์’ (Freddy Anzures) เติบโตท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่หลากหลาย เฟรดดีเป็นชาวอเมริกันเชื้อสายฟิลิปปินส์ เกิดและเติบโตที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. สหรัฐอเมริกา ท่ามกลางวัฒนธรรมที่หลากหลายทั้งฮิปฮอป การสะสมของเก่า และงานศิลปะ ด้วยความเป็นชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียในยุคนั้น เขาสัมผัสถึงการได้รับการปฏิบัติอย่างแตกต่างจากคนบางกลุ่มในสังคม (เช่น ถูกเมินเฉยต่อความสามารถ) แทนที่จะรู้สึกน้อยใจหรือด้อยค่าตัวเอง เขากลับมีจริตรับรู้ในเรื่องของความแตกต่าง ตัวตนความมีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร ความเข้าอกเข้าใจดีของการเป็นฝ่ายถูกกระทำ เฟรดดีเริ่มเคารพให้เกียรติผู้อื่น เริ่มที่จะใส่ใจรายละเอียด พร้อมกับให้ความสำคัญกับผู้คนที่หลากหลาย (ตัวเองถูกกระทำไม่ดีมา แต่จะไม่ส่งต่อด้วยการกระทำสิ่งนั้นกับผู้อื่น) นี่คือทัศนคติที่ยึดประสบการณ์ของผู้คนเป็นศูนย์กลาง ซึ่งจะเป็นผลดีต่อสายงานอาชีพดีไซเนอร์ของเขาเองในอีกไม่กี่ทศวรรษต่อมา พื้นฐานทางความคิดในวัยเรียน สมัยเข้าเรียนที่ Carnegie Mellon University ในทศวรรษ 1990s เขาโชคดีที่มีศาสตราจารย์เป็นคนเปิดกว้างทางความคิด คอยชี้แนะนักศึกษาให้ลองผิดลองถูก กล้าคิดนอกกรอบ หมั่นตั้งคำถามกับสิ่งเดิม ๆ เพื่อนร่วมชั้นเรียนส่วนใหญ่ของเขายังเป็นกลุ่มคนประเภทที่ชอบทดลอง ชอบสำรวจอะไรใหม่ ๆ และสนุกกับมันระหว่างทาง ‘คาแรคเตอร์’ เหล่านี้ ล้วนเป็นเชื้อเพลิงที่ดีเยี่ยมต่อการเป็นนักออกแบบของเขาในอนาคต นอกจากนี้ แม้เขาลงเรียนสาขาหลักในด้าน Industrial Design แต่ไม่ได้เลือกโฟกัสแค่ด้านการออกแบบเท่านั้น เขายังลงเรียน (และศึกษานอกเวลาเพิ่มเติม) ด้านศิลปะ, ประวัติศาสตร์, วิศวกรรม, ธุรกิจ, การถ่ายภาพฟิล์ม, ดนตรี, ปรัชญาและจิตวิทยา เพื่อหา ‘มุมมอง’ หลากหลายด้านให้กับปัญหาตรงหน้า เพราะทางออกของปัญหาหนึ่ง ย่อมมีมากกว่าหนึ่งด้านให้ขบคิดอยู่แล้ว ส่อแววตั้งแต่งานแรก เมื่อจบการศึกษา เขาย้ายไปซานฟรานซิสโกในปี 1999 และเริ่มงานแรกกับแบรนด์ Converse รับหน้าที่ปรับโฉมอัตลักษณ์ของแบรนด์ให้ยังคงรักษาจุดยืนความคลาสสิก รวมถึงออกแบบผลิตภัณฑ์เพื่อสู้กับคู่แข่งยักษ์ใหญ่ในตลาดอย่าง Nike และ Adidas ผลลัพธ์เป็นที่น่าประทับใจ และผลักดันหน้าที่การงานเขาให้ย้ายไปทำบริษัทอื่น ๆ เช่น ตำแหน่งที่ปรึกษาด้านความคิดสร้างสรรค์ให้กับสตาร์ทอัพ ก่อนมีโอกาสร่วมงานกับบริษัท Apple ในปี 2004 จากแมวมองคนหนึ่งของบริษัทที่เห็นแววในชายคนนี้ เวลานั้น เขาคือหนึ่งในหัวหอกดีไซเนอร์ที่มีอยู่แค่ 6 คนในแผนก Human Interface Group ซึ่งทำงานใกล้ชิดและขึ้นตรงต่อ ‘Steve Jobs’ โดยตรง ในช่วงเวลาที่กำลังปลุกปั้นนวัตกรรมเปลี่ยนโลกที่ต่อมารู้จักกันในชื่อ ‘iPhone’ เมื่อ iPhone เริ่มเป็นรูปเป็นร่าง แต่ยังมีฟีเจอร์หนึ่งที่ยังคิดไม่ออกคือวิธี ‘ปลดล็อก’ มือถืออย่างมีประสิทธิภาพ รวดเร็ว และเข้าใจง่าย ไม่ว่าจะเป็นเพศ อายุ ชนชาติไหนก็ตามในโลก เฟรดดีและทีมได้รับโจทย์ที่ดูเหมือนเรียบง่าย (แต่ใหญ่หลวง) ไปคิด แต่คิดเท่าไรก็คิดไม่ออก วิธีที่มียังซับซ้อนเกินไป บั่นทอนประสบการณ์ของผู้ใช้งาน วันกำหนดเปิดตัวก็ใกล้เข้ามาทุกที แต่ในหัวยังว่างเปล่า… เที่ยวบินเปลี่ยนโลก ขณะที่ยังคิดไม่ออก อยู่มาวันหนึ่ง เขามีภารกิจต้องเดินทางไปหาพี่ชายที่นิวยอร์ก จึงโดยสารเครื่องบินชั้นประหยัด ด้วยสายการบิน Virgin America เฉกเช่นนักประดิษฐ์คนอื่นที่ไอเดียบรรเจิดมักเกิดขึ้นตอนที่หัวพวกเขาไม่ได้คิด และไม่ได้นั่งอยู่ในห้องทำงาน เมื่อโดยสารไปได้สักพัก เขาลุกจากที่นั่งเพื่อไป ‘เข้าห้องน้ำ’ เหมือนผู้โดยสารทั่วไป เขายืนอยู่หน้าห้องน้ำที่มี ‘แท่นบาร์’ ขึ้นสีแดง บ่งบอกว่ามีคนอื่นกำลังเข้าอยู่ เมื่อรอได้สักพัก แท่นบาร์จากสีแดงเปลี่ยนเป็น ‘สีเขียว’ พร้อมกับมีคนเปิดประตูและเดินออกจากห้องน้ำผ่านหน้าเขาไป ผู้โดยสารคนนั้นเดินออกมาแล้ว ห้องน้ำตรงหน้าก็ว่างแล้ว…แต่เฟรดดีกลับยืนนิ่ง เขาใคร่ครวญสิ่งธรรมด๊าธรรมดาที่เพิ่งเกิดขึ้นเสี้ยววินาทีตรงหน้า และพบว่านี่คือ ‘ยูเรก้า!!!’ เขาปิ๊งออกทันทีว่ากลไกเปิด - ปิดห้องน้ำแบบนี้ สามารถนำไปใส่ใน iPhone ได้!!! Slide to Unlock ซึ่งก็เป็นจริง…ในเวลาต่อมาไม่นาน มันนำไปสู่ปุ่มปลดล็อก “slide to unlock’ จากซ้ายไปขวาใน iPhone 1 ซึ่งเป็นอะไรที่ ‘ปฏิวัติ’ ประสบการณ์การใช้งานโทรศัพท์มือถือในยุคนั้นไปเลย มันเป็นสิ่งที่ยังไม่มีเจ้าไหนทำ และมันเรียบง่ายมากพอ แม้คนเพิ่งเห็นและหยิบขึ้นมาใช้ครั้งแรก ก็สามารถใช้เป็นโดยไม่ต้องอ่านคู่มือแต่อย่างใด กลไก ‘slide to unlock’ ถูกใช้มาตั้งแต่ iPhone 1 จนถึงรุ่นต่อมาอีกหลายรุ่น (ก่อนมีเทคโนโลยีใหม่อย่าง Face ID สแกนหน้าเพิ่มเข้ามา) และยังถูกประยุกต์นำไปใช้กับการ ‘สไลด์เพื่อรับสาย’ (slide to answer) เวลามีคนโทรฯ มา เฟรดดียังมีส่วนร่วมโดยตรงต่อการออกแบบประสบการณ์ใช้งานใหม่ ๆ ใน iPhone 1 อีกมาก เช่น iMessage effect Visual Voicemail iPhone Calculator รวมถึงฟีเจอร์ปลีกย่อยอีกมากมาย ที่ใช้มาถึงรุ่นปัจจุบัน (หรือเป็นพื้นฐานที่ถูกต่อยอดพัฒนาอีกที) มอง แต่ไม่เห็น เฟรดดีเผยว่า การเฟ้นหาความคิดสร้างสรรค์หรือคำตอบของปัญหาหนึ่ง ไม่ได้เริ่มต้นจากศูนย์เสมอไป มันสามารถเริ่มจากนวัตกรรมเดิมที่มีอยู่แล้วได้ คำว่า ‘นวัตกรรมเดิม’ ที่มีอยู่ ไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งที่ดูฉลาดล้ำ ซับซ้อน หรูหราเวอร์วัง มันสามารถเริ่มได้ง่าย ๆ จากเรื่องบ้าน ๆ รอบตัวในชีวิตประจำวันของเรา รู้หรือไม่? ‘เสียง’ เวลาเรากด ‘ล็อก iPhone’ (กริ๊ก) เขาได้แรงบันดาลใจมาจากเสียงกุญแจล็อกเกอร์ส่วนตัวของเขาสมัยอยู่ไฮสคูล ซึ่งเป็นเสียงที่เรียบง่าย เป็นมิตรกับการได้ยินได้ฟังทุกวี่ทุกวัน ไม่ต่างจากคำสอนของอาจารย์สมัยมหาวิทยาลัย เขาแนะนำนักออกแบบรุ่นใหม่ว่า พยายามเป็นคนช่างสังเกต มองสิ่งรอบตัวให้ลึกซึ้งขึ้น สแกนหาแพตเทิร์นที่ซ่อนเร้นอยู่ ลองขบคิดถึงมันในหลากหลายมุมมอง และถ้าคุณจะ ‘Dream Big’ ก็อย่าลืม ‘Dream Original’ ด้วย (ความฝันที่ไม่เหมือนใคร) นอกจากนี้ การ ‘ตั้งคำถาม’ ที่ท้าทายก็ช่วยได้มาก มีจุดไหนที่ ‘พัฒนา’ อีกได้บ้าง? (จากหน้าจอเล็ก ๆ เพิ่มเนื้อที่ขยายใหญ่ขึ้นได้ไหม?) ถ้ามันไม่เป็นแบบนี้…จะเป็นแบบอื่นยังไงได้บ้าง? (ถ้ามือถือไม่มีปุ่มกด จะเปลี่ยนเป็นทัชสกรีนได้ไหม?) ผลิตภัณฑ์สดใหม่ที่ยังไม่เคยมีใครทำมาก่อนในท้องตลาดก็มักมาจากการตั้งคำถามเรียบง่ายแบบนี้ ที่สำคัญ สิ่งที่เฟรดดีเน้นย้ำเหลือเกินคือ การคิดค้นอะไรก็ตาม ต้องยึด ‘มนุษย์’ เป็นศูนย์กลาง เพราะเราสร้างนวัตกรรมมาให้มนุษย์ใช้ อย่าปฏิบัติต่อมนุษย์ราวกับเป็นหุ่นยนต์ เฟรดดี อังซูเรส์ ทำงานกับ Apple เป็นเวลาถึง 14 ปี แม้ปัจจุบันเขาจะออกมาแล้ว (ในปี 2018) เพื่อทำตามฝันของตัวเองในด้านอื่นต่อไป แต่ประสบการณ์การใช้งานฟีเจอร์หลายสิ่งหลายอย่างใน iPhone ทุกวันนี้ ยังคงเป็นมรดกตกทอดจากไอเดียของเขาอยู่ เรื่อง: ปริพนธ์ นำพบสันติ ภาพ: (ซ้าย) เฟรดดี้ อังซูเรส์ ภาพจาก Getty Images (ขวา) ภาพ iPhone จากสไลด์นำเสนอผลิตภัณฑ์ของสตีฟ จ็อบส์ อ้างอิง: https://www.nathancorbincreative.com/freddyanzures https://www.cmu.edu/.../2007/fall/designing-the-iphone.shtml https://www.vice.com/.../original-iphone-designer-freddy... https://rocketreach.co/freddy-anzures-email_74405943