ส่องประเด็นจากหนัง ‘M3GAN’ ตุ๊กตาสาวน้อยปัญญาประดิษฐ์ที่กลายเป็นเพื่อนรักสุดสยอง

• ‘M3GAN’ ภาพยนตร์เขย่าขวัญฟอร์มแรงช่วงต้นปี ถูกพูดถึงในวงกว้างมากขึ้นเรื่อย ๆ หลังทยอยเข้าฉายในที่ต่าง ๆ 
• เรื่องราวเกี่ยวกับตุ๊กตาสาวน้อยปัญญาประดิษฐ์ทำให้ผู้ชมตั้งคำถามกับการใช้งาน AI ซึ่งเป็นประเด็นที่ถูกพูดถึงมากในรอบหลายปีที่ผ่านมา

‘M3GAN’ (อ่านว่า ‘Megan’ - ‘เมแกน’) ภาพยนตร์เขย่าขวัญที่กำลังถูกพูดถึงมากในเวลานี้เป็นผลงานจากผู้กำกับภาพยนต์ เจราร์ด จอห์นสโตน (Gerard Johnstone) อำนวยการสร้างโดย เจมส์ วาน (James Wan) อีกหนึ่งบุคคลากรในวงการแผ่นฟิล์มที่ผ่านงานสยองขวัญมามากมาย

‘M3GAN’ เป็นหนังสยองขวัญที่ไม่ได้เสิร์ฟเพียงแค่ความระทึกขวัญ น่ากลัวเพียงอย่างเดียว แต่เป็นส่วนผสมที่ลงตัวของหลากหลายองค์ประกอบ ไม่ว่าจะเป็นประเด็นสะท้อนสังคม เรื่องราวเรียกน้ำตา ไปจนถึงตลกร้ายที่เรียกรอยยิ้มและเสียงหัวเราะให้กับผู้ชมได้ไม่น้อย

หนังเล่าเรื่องเกี่ยวกับสาวน้อย ‘เมแกน’ ปัญญาประดิษฐ์ที่ ‘เจ็มมา’ ผู้พัฒนาหุ่นยนต์ไอเดียบรรเจิดจากบริษัทของเล่นต้องการจะสร้างเธอให้ออกมาเป็นเพื่อนในอุดมคติ เป็นผู้ดูแลและรับฟังเรื่องราวที่เหล่าเด็ก ๆ ต้องการ และเป็นผู้ช่วยมือหนึ่งของเหล่าพ่อแม่ผู้ปกครอง 

แต่แล้ว ‘เจ็มมา’ ต้องมาดูแล ‘เคดี้’ หลานสาววัย 8 ขวบ อย่างไม่ทันตั้งตัว ความรู้สึกไม่พร้อมและไม่มั่นใจว่าจะทำหน้าที่ผู้ปกครองได้ดีจึงเริ่มก่อตัวขึ้น ประกอบกับปัญหาจากที่ทำงานซึ่งสร้างแรงกดดันอันหนักอึ้งให้เธอ ต้นแบบสาวน้อยเมแกน ที่เธอปลุกปั้นขึ้นมาจึงถูกจับคู่กับเคดี้ เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว

แต่การเรียนรู้และประมวลผลของเมแกนที่เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดกลับนำผลลัพธ์แฝงความสยองที่ไม่มีใครคาดคิดมาให้

เรื่องน่าสนใจเกี่ยวกับตัวเมแกนในภาพยนตร์คือ ถึงแม้เธอจะสร้างความสยองเอาไว้มากมาย แต่เธอไม่ใช่ผลงานที่ผิดหลาด ในทางตรงกันข้าม เธอคือผลงานที่บรรลุเป้าหมายของผู้สร้าง เธอคือความสำเร็จครั้งยิ่งใหญ่เสียด้วยซ้ำ ในขณะที่ภาพยนตร์หลายเรื่องมักนำเสนอหุ่นยนต์ AI ออกมาให้เป็นความผิดพลาดจนนำไปสู่เรื่องราวน่ากลัวต่าง ๆ

สิ่งที่ตัวละครเมแกนแตกต่างจากตุ๊กตาเหล่านั้นคงจะเป็นตรงจุดที่นอกเหนือจากการทำตามสิ่งที่ถูกโปรแกรมมาเพียงอย่างเดียว เธอยังสามารถประมวลผลและคิดได้อย่างเป็นธรรมชาติ ทำให้คนดูสามารถเข้าใจความคิดความอ่าน และการตัดสินใจของเธอในเรื่องต่าง ๆ หุ่นต้นแบบเมแกนทำได้ตามที่ผู้พัฒนาคาดหวัง และอาจจะมากเกินไปจนเป็นพวกเขาเองที่ไม่ทันได้คิดถึงสิ่งที่จะตามมา

มุมมองของเมแกน ในแง่ ‘ปกป้องเคดี้ทั้งทางร่างกายและจิตใจ’ ออกจะแตกต่างจากมุมมองของพ่อแม่ ผู้ปกครองไปสักหน่อย ในฐานะพ่อแม่ พวกเขายังอยากให้ลูก ๆ ของเขาได้เจอกับปัญหา เพื่อเรียนรู้การแก้ไขปัญหาต่าง ๆ แต่เมแกนไม่คิดถึงเรื่องราวที่ลึกซึ้งซับซ้อนเหล่านั้น

หากพูดให้เห็นภาพชัด ๆ คือ พ่อแม่พยายามสั่งสอนและดูแลเพื่อให้ลูก ๆ ของพวกเขาใช้ชีวิตอยู่ได้เมื่อไม่มีพวกเขา แต่เทคโนโลยีแบบเมแกนถูกสร้างมาเพื่อการใช้งานระยะยาวและไม่คาดหวังให้เราปิดระบบการใช้งาน

ตัวละครเมแกน พากย์โดย เจนนา เดวิส (Jenna Davis) ที่น่าสนใจคือเทคนิคการให้เสียงตัวละครนี้ ไม่ใช่การใช้เทคนิคที่ปรับแต่งเสียงให้มีความเป็นหุ่นยนต์อย่างชัดเจน แต่มีทั้งส่วนที่วิธีการพูดของเธอนำเสนอออกมาให้ดูเป็นมนุษย์ ขณะที่บางส่วนมีความเป็นหุ่นยนต์ด้วย สิ่งเหล่านี้หลอกผู้ชมให้รู้สึกสับสนว่าเธอเป็น AI หรือเป็นมนุษย์กันแน่

หากมองในด้านการเล่าเรื่องของภาพยนตร์ในประเด็นที่เสียดสีสังคมอย่างปัญหาในการพึ่งพาเทคโนโลยีจนเกินเหตุที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งในชีวิตประจำวัน และเรื่องราวความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้นกับตัวละครถูกเล่าออกมาได้กระชับ และน่าสนใจ ตลอดทั้งเรื่อง

เรายังสามารถเห็นพัฒนาการของแต่ละตัวละครได้ชัดทั้งในแง่ที่ดีขึ้นและแย่ลง การที่ตัวหนังนำเอาประเด็นสังคมมาผูกเข้ากับหนังระทึกขวัญ-ไล่ฆ่า เป็นการเลือกวัตถุดิบและส่วนผสมที่น่าสนใจทีเดียว 

ตัวหนังยังมีจุดที่ขัดความรู้สึกชวนให้สังเกตอยู่บ้าง เช่นเรื่องน้ำหนักของหุ่นยนต์เมแกน ที่จะมองว่าเป็นส่วนที่ไม่สมเหตุสมผลจุดเล็ก ๆ ของหนังก็ว่าได้ นั่นคือหุ่นยนต์เมแกนน่าจะมีน้ำหนักอยู่ไม่น้อย ไม่ว่าจะวัสดุ และตัวระบบต่าง ๆ แต่มีบางฉากที่เมแกนกลับมีน้ำหนักเบา แต่ฉากถัด ๆ ไปนั้น ตัวเมแกนกลับมามีน้ำหนักขึ้นมาอย่างเห็นได้ชัดเสียเฉย ๆ สำหรับผู้เขียนแล้ว ตรงนี้เป็นจุดสังเกตเล็กน้อยที่สะท้อนความรู้สึกว่ายังมีความไม่สมเหตุสมผลของตัวหนังอยู่บ้าง

ในส่วนของเนื้อเรื่อง หากเปรียบกับผลงานการกำกับก่อนหน้าของเจมส์ วาน (James Wan) อย่าง Malignant (เรื่อง M3GAN เจมส์ วาน นั่งแท่นอำนวยการสร้างและมีส่วนเขียนบท) ต้องบอกว่ามีความคล้ายกันอยู่ เพียงแค่ M3GAN ไม่ได้มีส่วนที่เซอร์ไพรส์คนดูมากนัก แต่ตัวละครหลักก็มีความแปลกประหลาด และบ้าคลั่งพอ ๆ กัน

M3GAN คล้ายผลงานในจักรวาล Conjuring ของเจมส์ วาน ตรงที่เนื้อเรื่องสอดแทรกเรื่องความรักของตัวละครเข้าไปในผลงานด้วยเช่นเดียวกัน แต่เนื่องจากที่จักรวาล Conjuring เป็นภาพยนต์ที่ใช้เรื่องราวของผีปีศาจเหนือธรรมชาติในการเล่า ทำให้ตัวหนังสามารถเล่นกับความรู้สึกของผู้ชมได้มากกว่า M3GAN ที่เป็นเทคโนโลยีที่มนุษย์สร้างขึ้น แต่โดยรวม M3GAN ก็ทำให้คนดูรู้สึกกลัว และระทึกขวัญได้ไม่แพ้กันเลย

ปัจจุบัน (วันที่ 13 มกราคม 2023) M3GAN ได้คะแนนรีวิวในเว็บไซต์ Rotten Tomatoes จากฝั่งนักวิจารณ์สูงถึง 95% และจากฝั่งคนดู 79% ส่วนในเว็บไซต์อื่นก็มีผลคะแนนไปในทิศทางเดียวกัน นั่นเท่ากับว่าภาพยนต์สยองขวัญไล่ฆ่าอย่าง M3GAN พอจะเป็นตัวเลือกภาพยนตร์ที่จะเข้าชมเป็นเรื่องแรก ๆ ของปี 2023

ไม่แน่ว่า หากตัวหนังประสบความสำเร็จ นั่นอาจเป็นการปูทางไปสู่จักรวาลหนังสยองขวัญจักรวาลใหม่ในอนาคตก็เป็นได้

 

เรื่อง: ปิยวรรณ พลพุทธ (The People Junior)

อ้างอิง:

Major Cineplex

Slate

Collider

Rotten Tomatoes