อังคณา นีละไพจิตร: 2 ทศวรรษแห่งการต่อสู้ เพื่อยุติการบังคับสูญหาย และทำให้การหายไปของคนรักมีเกียรติ

12 มีนาคม 2547 เป็นวันสุดท้ายที่มีคนพบ ‘สมชาย นีละไพจิตร’ ทนายความด้านสิทธิมนุษยชน เขาคือบุคคลผู้ถูกอุ้มหายโดยเจ้าหน้าที่รัฐ แม้จะอยู่ในกระบวนการยุติธรรมมาโดยตลอด แต่กลับโดนกฎหมายพรากชีวิตไปอย่างไร้ร่องรอย

และเป็นเวลาเกือบสองทศวรรษที่ ‘อังคณา นีละไพจิตร’ ภรรยาและแม่ของลูกทั้ง 5 คน เปลี่ยนบทบาทจากอดีตพยาบาล สู่นักสิทธิมนุษยชนอย่างเต็มตัว เจ้าของรางวัลแมกไซไซ (รางวัลโนเบลแห่งเอเชีย) ปัจจุบันเธอคือผู้เชี่ยวชาญด้านสหประชาชาติ หนึ่งในสมาชิกคณะทำงานด้านการบังคับสูญหายโดยไม่สมัครใจของสหประชาชาติ WGEID 

แม้จะบอบช้ำและทรมานเพียงใด แต่เธอไม่เคยยอมแพ้ และยืนยันจะต่อกรกับกฎหมายที่ไม่เป็นธรรม หวังเพียงอย่างเดียวว่าการจากไปของคนรักจะได้รับเกีบรติและศักดิ์ ไม่ใช่สิ่งที่รัฐพยายามตราหน้าว่าเป็นเพียงการหายตัวไปของทนายโจร

 

“เราหวังว่าสิ่งที่มันเกิดขึ้นกับเรา มันจะไม่เป็นแค่เรื่องราวของทนายคนนึงที่หายตัวไป มันจะไม่เป็นแค่เรื่องที่ว่าความรู้สึกสมเพชต่อครอบครัวต่อชะตากรรม แต่มันจะเป็นเรื่องของการให้เกียรติกับเหยื่อและผู้เสียหาย”