ขับเคลื่อนย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ 'ถนนศรีจันทร์' แบบไม่มีช่องว่างระหว่างเจเนอเรชั่น

จากลูกหลานเจ้าของธุรกิจร้านทำกระจกอลูมิเนียมร้านแรกๆ ในจังหวัดที่มีอายุรวมแล้วเกือบ 70 ปี โดยร้านออริจินอลของครอบครัวตั้งอยู่บนถนนศรีจันทร์มาจนถึงปัจจุบัน 

โอม-วงศธร เรืองโชติพัฒน์ ประธานกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่หอการค้าจังหวัดขอนแก่น หรือ Young Entrepreneur Chamber of Commerce Khon Kean (YEC) หวนกลับมาย่านแห่งนี้อีกครั้งด้วยการทำธุรกิจของตัวเองร่วมกับหุ้นส่วนในชื่อร้าน Rusty Social Club ซึ่งเป็นแหล่งรวมตัวสังสรรค์กันของคนรุ่นใหม่ในจังหวัดขอนแก่น 

ตลอดการพูดคุยกันเราสัมผัสได้ถึงพลังและความหวังในการสร้างให้บ้านเกิดของเขาและคนในพื้นที่ขอนแก่น โดยเฉพาะในย่านศรีจันทร์ที่เป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญของเมืองให้ยังคงเฉิดฉาย ต้อนรับผู้มาเยือนหรือคนรุ่นใหม่ที่ต้องการเริ่มต้นธุรกิจของตัวเองเข้ามาช่วยกันพัฒนาพื้นที่แห่งนี้ ที่ยังมีศักยภาพที่จะเติบโตได้อีกหลายเท่าตัว 

เพราะนอกจากมีภูมิศาสตร์ที่เป็นจุดแข็งยังมี ‘คน’ ทั้งรุ่นใหม่และรุ่นใหญ่ ร่วมกันส่งไม้ต่อและสนับสนุนซึ่งกันและกัน โดยลดการสร้างกำแพง ผสานความร่วมมือ เพื่อเปิดบ้านของพวกเขาให้กับผู้คนจากทั่วประเทศและชาวต่างชาติในการมาลงทุน ต่อยอด เติบโตต่อไป

ศรีจันทร์ในความทรงจำของเด็กชายโอม

สำหรับ โอม-วงศธร ย่านศรีจันทร์ที่เขาจดจำได้คือย่านที่จัดงานงิ้วประจำปีของจังหวัดขอนแก่น บริเวณศาลหลักเมือง และห้างแฟรี่พลาซ่า ห้างสรรพสินค้าท้องถิ่นที่มีร้านอาหารจานด่วนจากต่างประเทศและลานสเกตมาเปิดแห่งแรกในภูมิภาคอีสานตั้งแต่ พ.ศ.2509-ปัจจุบัน 

ภาพ : สำนักงานส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นขอนแก่น

 

ปัจจุบันเพื่อนข้างบ้านของเขาหลายๆ คนที่เคยวิ่งเล่นด้วยกัน คุ้นหน้ากันมาตั้งแต่ยังเด็กก็ได้กลายมาเป็นเจ้าของธุรกิจในย่านศรีจันทร์และบริเวณเขตเศรษฐกิจของจังหวัดขอนแก่น แตกหน่อขยายกิจการครอบครัว ทั้งยังสร้างธุรกิจของตัวเองเพิ่มขึ้น 

พึ่งพากัน แน่นแฟ้น แบบขอนแก่นสไตล์

โอม-วงศธร ย้อนกลับไปเล่าให้เราเห็นภาพเศรษฐกิจในจังหวัดขอนแก่น ที่ถือได้ว่าเป็นจุดแข็งอย่างนึงของที่นี่ที่ทำให้แม้จะเกิดวิกฤติการระบาดของโรคโควิด-19 แต่หลายๆ ธุรกิจในจังหวัดกลับมียอดขายพุ่งกว่าเดิมสองเท่าตัว 

“ช่วงที่จังหวัดขอนแก่นเริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลงคือปี พ.ศ. 2551-2552 เศรษฐกิจดีขึ้น ที่ดินขึ้นราคา คนกล้าจับจ่ายใช้สอย” 

หลังจากปีพ.ศ. 2560 เป็นปีที่เห็นการเปลี่ยนแปลงได้ชัดอีกครั้งหลังจากที่มีคอนโดมิเนียมสูงหลายสิบชั้นสร้างขึ้นหลายแห่ง การปรับปรุงสนามบินครั้งใหญ่ รวมถึงสายการบินที่เป็นทางเลือกให้กับประชาชนเดินทางได้อย่างสะดวกรวดเร็วเป็นผลดีทั้งกับบุคคลและในด้านการทำธุรกิจด้วยเช่นกัน

“ปัจจุบันคนกรุงเทพฯ เข้ามาลงทุนในจังหวัดขอนแก่นเพิ่มมากขึ้น”

 

Young Entrepreneur ประตูนี้มากกว่า 40 ปีห้ามเข้า

โอม-วงศธร ในวัย 33 ปี นอกจากตำแหน่งผู้ประกอบการ เขายังพ่วงหน้าที่ ประธานกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่หอการค้าจังหวัดขอนแก่น หรือ Young Entrepreneur Chamber of Commerce Khon Kean (YEC) เป็นองค์กรภายในหอการค้าจังหวัดขอนแก่น ที่รวบรวมผู้ประกอบการเจนใหม่ของจังหวัดที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 20-40 ปี (แต่ไม่เกิน 45 ปี) เพื่อเป็นพื้นที่ในการความรู้จักกันและสร้างเครือข่ายสำหรับนักธุรกิจลูกหลานคนขอนแก่นกว่าร้อยชีวิต ได้มาทำความคุ้นเคยกันไปจนถึงการแลกเปลี่ยนซื้อขายต่อไป

ภาพ : YEC ขอนแก่น

 

“ที่นี่เหมือนเป็นพื้นที่ให้มาหาเพื่อนกลุ่มใหม่ที่ไม่ใช่อยู่ในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย ทุกคนที่ทำธุรกิจในวัยเดียวกันสามารถเข้ามาอยู่ในกลุ่มนี้ได้”

YEC ขอนแก่นเป็นพื้นที่ที่มากกว่าการสร้างเครือข่ายทางธุรกิจ แต่เป็นพื้นที่สร้างความสัมพันธ์ในระดับที่ใกล้ชิดกว่านั้น เป็นเพื่อนที่สามารถกินข้าวดื่มสังสรรค์และท่องเที่ยวด้วยกันตามจังหวะเวลาที่ลงตัว 

“กลุ่มอื่นเขาเริ่มต้นรวมตัวกันเพื่อซื้อขายหรือทำธุรกิจแต่ที่ขอนแก่นจะทำความสนิทสนมกันก่อนแล้วจึงคุยเรื่องธุรกิจกันทีหลัง”

สำหรับการรวมตัวกันนอกจากได้เพื่อนได้พี่ได้คุ้นเคยกันแล้ว ประโยชน์ที่สำคัญในเชิงเศรษฐกิจในหน้าที่ของประธานกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่ฯ ก็คือการช่วยอำนวยความสะดวกและประสานให้เกิดรอยต่อน้อยที่สุดระหว่างกับภาครัฐและภาคเอกชนเพื่อนักธุรกิจที่อยู่ในกลุ่ม YEC ขอนแก่นนั่นเอง

 

Creative และ Active คือ DNA ชาวขอนแก่น 

“เป็นคนที่มีความ creative และ active”

จากการพูดคุยเราเห็นว่า โอม-วงศธร น่าจะได้พบปะกับคนในขอนแก่น มามากมาย หลายเจเนอเรชั่น หลายภาคส่วน เขาน่าจะช่วยสรุปความเป็นคนขอนแก่นให้เรารู้จักและเห็นภาพตามได้ 

เขามองว่าความครีเอทีฟของคนรุ่นใหม่ใน YEC ขอนแก่น เมื่อผู้ใหญ่จากหอการค้าจังหวัดขอนแก่นให้โจทย์มาและไว้วางใจให้ผู้ประกอบการรุ่นใหม่ได้แสดงฝีมืออย่างสุดฝีมือ เป็นแนวหน้าดำเนินงานกิจกรรมหลายๆ ครั้งที่เกิดขึ้นในขอนแก่น 

ส่วนความแอคทีฟสำหรับเขามองว่าเมื่อมีการติดต่อเข้ามาให้ช่วยประสานงานหรือดำเนินการเกี่ยวกับจังหวัด ทุกคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องก็พร้อมให้ความช่วยเหลืออย่างเต็มที่ 

ภาพ : Rusty Rooftop 

 

“ย่านศรีจันทร์ก่อนที่พวกผม (YEC) จะเริ่มเข้ามา มีห้องว่างจำนวนมาก ยิ่งในช่วงโควิด-19 ร้านอาหารผับบาร์ปิดตัวลงหลายแห่ง ผมเข้าไปขอพื้นที่ดาดฟ้าจัดอีเว้นท์เพื่อช่วย ‘ปลูกเมือง ปลูกอนาคต’ ตามแนวทางของประธานหอการค้าขอนแก่นที่วางไว้ ซึ่งขับเคลื่อนการพัฒนาย่านสร้างเศรษฐสร้างสรรค์ศรีจันทร์ ร่วมกับ CEA ตั้งแต่ปี 2562 เป็นต้นมา ปัจจุบันคือพื้นที่ของร้าน Rusty Social Club ที่ก่อนหน้านี้เคยเป็นตึกร้างมาก่อน แต่ผมรวมร้านยาดอง ร้านค็อกเทลบาร์ในเมืองมาแจมกันในคืนนั้น จนมีคนมาร่วมงานกว่า 300 คน ซึ่งเกินความคาดหมาย มีช่วงให้อาแปะเคี้ยงมาเล่าบรรยากาศการปาร์ตี้ของคนเมื่อ 50 ปีที่แล้วให้คนรุ่นใหม่ได้มาฟัง”  

 

สเน่ห์ที่เข้าถึงได้ทุกทิศทุกทาง

ถ้าคุณเปิด google maps พิมพ์คำว่า ถนนศรีจันทร์ จังหวัดขอนแก่น จะพบว่าเป็นถนนที่ยาวลากผ่านสถานที่สำคัญๆ ของเมือง อาทิ ศาลหลักเมือง โรงพยาบาลประจำจังหวัดขอนแก่น และสถาบันการศึกษามากมาย 

ถือได้ว่าเป็นถนนที่ยาวที่สุดในจังหวัดโดยมีระยะทางประมาณกว่า 11 กิโลเมตร จุดยุทธศาสตร์ของเมืองที่เชื่อมต่อกับถนนหลายสาย ทำให้ในอดีตเป็นถนนที่มีการค้าขายกันอย่างคึกคัก ร้านอาหารเจ้าดังสูตรดั้งเดิมเก่าแก่หลายร้านก็กำเนิดเกิดขึ้นที่ถนนเส้นนี้ ผ่านร้อนผ่านหนาวเคียงข้างชาวขอนแก่นมาจนถึงปัจจุบัน ส่งไม้ต่อสู่รุ่นหลานที่เป็นทายาทรุ่นที่สามเข้ามาดูแลกิจการ

“ศรีจันทร์เป็นถนนเส้นหลักที่สามารถไปได้ทุกทางของเมืองขอนแก่น เป็นย่านที่เหมาะกับการเดินจากจุดหนึ่งไปยังจุดหนึ่ง มีของกินทั้งกลางวันและกลางคืน ร้านขายของจิปาถะก็มีให้เลือกซื้อและยังราคาถูกกว่าร้านแบบ Modern trade”

ภาพ : Rusty Rooftop 

 

“ถนนเส้นนี้ไม่เคยหลับใหล ไม่เพียงเฉพาะผับบาร์ แต่ยังเอื้อให้กับคนทำงานดึกดื่นหรือธุรกิจสตาร์ทอัพที่ต้องการหาอาหารกินเติมพลังก็สามารถเดินออกมาหาร้านนั่งกินได้แบบ 24 ชั่วโมง เป็นย่านที่มีการจับจ่ายตลอดเวลา”

นอกจากนี้สเน่ห์ของย่านศรีจันทร์ที่ทำให้ถนนเส้นนี้พิเศษกว่าเส้นอื่น คือการเก็บรักษาโครงสร้างอาคารอายุหลายสิบปีไว้เอาไว้ สำหรับคนรุ่นใหม่ที่เข้ามาทำธุรกิจในย่านนี้ส่วนมากพวกเขาเลือกรีโนเวทเพื่อเก็บกลิ่นอายของความคลาสสิคนี้ไว้เช่นเดียวกันกับร้านของ โอม-วงศธร

“ศรีจันทร์เป็นถนนเส้นเศรษฐกิจของเมือง ทำให้ที่ดินบริเวณนี้กรมที่ดินประเมินราคาต่อตารางวาไว้สูงที่ที่สุดในภูมิภาคอีสาน”

ถึงจะเป็นพื้นที่ทำเลทองที่ใครหลายคนหมายปองอยากเข้ามาจับจองสร้างธุรกิจของตัวเอง แต่ โอม-วงศธร มองว่ายังมีที่ดินอีกหลายผืน รวมถึงอาคารเก่าอีกหลายแห่งที่สามารถนำมาปรับปรุงและเปิดให้สาธารณชนเข้าไปใช้ประโยชน์หรือทำให้เป็นพื้นที่สร้างสรรค์ของคนรุ่นใหม่ได้อีกหลายแห่ง ยกตัวอย่างเช่น การปรับปรุงอาคาร โปรเจค 'Khon Kaen Innovation Centre (KIC)' ของมิตรผล ที่ปัดฝุ่นตึกร้างกลางเมืองขอนแก่นให้เป็นศูนย์วัฒนธรรมที่รวมโรงแรมและพื้นที่จัดแสดงงานที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาค หรือร้านศรีจันทร์นมสด ที่มีทิศทางในการเป็นพื้นที่ย่านเศรษฐสร้างสรรค์ที่ปรับให้เข้ากับยุคสมัย และร้าน Hobby Please Paintbar&Workshop พื้นที่สร้างสรรค์งานศิลปะแห่งใหม่ใจกลางเมืองขอนแก่น ทั้งนี้บริบทของเมืองขอนแก่นเปรียบเหมือนศูนย์กลางของภาคอีสานด้านการประชุม สัมมนา และธุรกิจค้าการลงทุน ของภาคอีสาน

 

ศรีจันทร์ในวันนี้และอนาคต

ในวันนี้ย่านศรีจันทร์จากที่เคยมีอาคารรกร้าง จนคนที่ผ่านไปผ่านมาหวาดกลัวกลายเป็นย่านที่คึกคักไปด้วยร้านรวงต่างๆ และมีชีวิตชีวาในยามค่ำคืน

“จากที่เคยมีตึกร้างประมาณ 50% ของทั้งย่านนี้ ปัจจุบันเหลือตึกที่ว่างอยู่ไม่ถึง 10% ของถนนทั้งเส้นเท่านั้น” 

สำหรับคนที่เคยไปเยือนย่านแห่งนี้อาจจะสงสัยว่าทำไมศรีจันทร์ถึงมีผับบาร์จำนวนมาก ส่วนหนึ่งก็เพราะพื้นที่แห่งนี้เป็นเขตโซนนิ่งพิเศษของจังหวัดที่สามารถขออนุญาตดำเนินกิจการเปิดธุรกิจผับบาร์ได้อย่างถูกกฎหมาย  

 

เป้าหมายระยะต่อไปของศรีจันทร์

เป็นเวลา 4 ปี ที่ โอม-วงศธร นั่งเก้าอี้ประธานกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่หอการค้าจังหวัดขอนแก่น (YEC ขอนแก่น) ผู้นำรุ่นเล็กของเมืองที่จะช่วยส่งเสริมและผลักดันเศรษฐกิจของจังหวัดบ้านเกิด หลายๆ ผลงานได้รับการสนับสนุนจนประสบความสำเร็จ แต่เขาเองก็ยังมองเห็นช่องโหว่ที่ยังพัฒนาให้ดีขึ้นต่อไปในอนาคต

ภาพ : YEC ขอนแก่น

 

“ผมเข้ามาร่วมดูแลเบื้องหลังของงาน Isan Creative Festival ตั้งแต่ครั้งที่ 1 โดยผลักดันให้ย่านศรีจันทร์ให้เป็นย่านเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ด้วยโจทย์ในเรื่องการจัดการพื้นที่จึงทำให้มีข้อจำกัดในการเดินทาง จึงต้องไปดูตัวอย่างจากงานที่อื่นๆ เพื่อนำมาพัฒนา สิ่งที่ยังขาดคือผู้นำที่จะดึงผู้คนมารวมตัวกันเพราะขอนแก่นเป็นเมืองที่ทุกคนวิ่งเข้าหาอยู่แล้ว”

 

คนอีสานอยู่ในทุกประเภทของระบบเศรษฐกิจ

ถ้าเศรษฐกิจของภาคอีสานซึ่งเป็นภูมิภาคที่มีพื้นที่และจำนวนประชากรมากที่สุดของประเทศดีขึ้นเราเชื่อว่าภาพรวมของประเทศก็ดีขึ้นเช่นกัน 
 

ภาพ : Isan Creative Fesitval

 

“ถ้าอีสานพัฒนาขึ้นกว่านี้ก็น่าจะช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศได้อีกมาก เพราะคนอีสานอยู่ในทุกอณูของพื้นที่ในประเทศไทย”

ในช่วงโควิด-19 ได้ทำให้คนขอนแก่นที่แต่เดิมย้ายมาทำงานในเมือง รวมถึงคนจากต่างที่ต่างถิ่นจำนวนมากย้ายเข้ามาช่วยกันพัฒนาจังหวัดให้ดีขึ้น ถือเป็นแนวโน้มที่ดีที่จะมีแรงงานในด้านต่างๆ โดยเฉพาะด้านความคิดสร้างสรรค์ที่จะช่วยเติมสีสัน ทำให้เมืองนี้เป็นเมืองที่น่าอยู่และมีอนาคตที่สดใสรออยู่ข้างหน้า  

 

ผู้ใหญ่ที่ขอนแก่นโคตรใจดี

จากการบอกเล่าของ โอม-วงศธร เราสังเกตว่าสิ่งที่ทำให้ที่ทำให้ขอนแก่นเติบโตอย่างต่อเนื่องโดยไม่มีสะดุดคือ ‘ผู้ใหญ่’ ในที่หมายถึงผู้มีอำนาจในการตัดสินใจและบริหารจัดการจังหวัด ที่ลดกำแพงและปูทางเพื่อทำให้การทำงานของคนรุ่นใหม่สะดวกและรวดเร็วทันกับการเปลี่ยนแปลง
 

ภาพ : YEC ขอนแก่น

 

“ข้อดีของเมืองขอนแก่นผมบอกเลยว่าผู้ใหญ่ที่นี่โคตรใจดีเลย หลายๆ ครั้งจะติดต่อกับใครผมไม่ต้องทำเอกสารเลยด้วยซ้ำ หยิบโทรศัพท์โทรหากันได้เลย ถ้าเขาสะดวกก็พร้อมจะช่วยเหลือ 100%”

ถ้าใครได้เคยผ่านการทำงานกับระบบราชการก็คงจะพอรู้ขั้นตอนและกระบวนต่างๆ ที่ต้องผ่านการยื่นเรื่องทำเอกสารไปจนถึงการอนุมัติโดยผู้มีอำนาจ เหล่านี้ล้วนกินระยะเวลาหลายวันหรืออาจถึงหลายเดือนก่อนที่จะมีคำสั่ง ซึ่งในโลกปัจจุบันสถานการณ์และการดำเนินการที่ทันท่วงทีดูจะเข้าท่ามากกว่า เพราะเวลาที่ผ่านไปนั้นก็คือต้นทุนหนึ่งเช่นกัน  

“ผู้ใหญ่ในเมืองขอนแก่นใจดี ไม่เคยแนะให้ใครต้องแข่งกับใครแต่จะเป็นการให้ผมไปรวมทีมนั้นทีมนี่มาร่วมกันทำงาน”

ด้วยวิสัยทัศน์ที่มองว่าในสุดท้ายแล้วเมืองแห่งนี้ไม่ใช่ของใครคนใดคนหนึ่ง แต่เมืองในอนาคตที่จะส่งต่อให้กับคนรุ่นหลังอยู่ในมือของพวกเขา ดังนั้นผู้นำของขอนแก่นจึงเดินเกียร์หน้าดันหลังให้กับคนรุ่นใหม่ได้มีโอกาสและพื้นที่ในการแสดงศักยภาพของพวกเขาออกมาอย่างเต็มที่โดยถอยออกมาช่วยระวังหลังแทน

 

อนาคตศรีจันทร์ในมุมของประธานหอฯ รุ่นเล็ก

แน่นอนว่าการทำธุรกิจมีทั้งประสบความสำเร็จและล้มเหลว แต่อย่างไรก็ตามย่านศรีจันทร์ก็ยังเป็นย่านที่สำคัญของภาคอีสานที่มีศักยภาพในการลงทุน ด้วยตำแหน่งที่ตั้ง ความคลาสสิกของสถาปัตยกรรมที่เป็นสเน่ห์ดึงดูดผู้คน แต่สิ่งที่จะขาดไม่ได้เลยคือ ‘คน’ ที่เป็นผู้นำในการขับเคลื่อนสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เห็นเป็นรูปธรรมและต่อเนื่อง 
 

ภาพ : YEC ขอนแก่น

 

“ย่านนี้มีคนสนใจเข้ามาลงทุนอยู่เสมอ มีช่วงขึ้นช่วงลง แต่ด้วยสเน่ห์และความคลาสสิกของย่านแห่งนี้ ทำให้เป็นถนนที่ยังคงคึกคักเต็มไปด้วยไลฟ์สไตล์และเป็นสถานที่ที่ใครก็อยากมาฝากท้องไว้ที่นี่”

โดยเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน ถึง วันที่ 7 กรกฎาคม ที่ผ่านมา ย่านศรีจันทร์ได้รับการเลือกให้เป็นหนึ่งใน 3 ย่านหลักของจังหวัดขอนแก่นเพื่อเป็นพื้นที่จัดแสดงงานสร้างสรรค์ประจำปีของ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ขอนแก่น ในชื่อ ISAN Creative Festival 2024 (ISANCF2024) หรือ เทศกาลอีสานสร้างสรรค์ 2567 ซึ่งจัดต่อเนื่องกันเป็นปีที่ 4 เพื่อเป็นการส่งเสริมย่านสร้างสรรค์ที่สำคัญในจังหวัด ขับเคลื่อนเมืองด้วยการสร้างความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน พาความสะออนของขอนแก่นสู่สายตาคนทั่วประเทศ

บทความนี้เป็น 1 ใน 7 ของโปรเจกต์พิเศษที่ทาง The People และ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ขอนแก่น ได้จัดทำขึ้นในแคมเปญ Proudly Presentd People of Isan เพื่อเป็นการต่อยอดความสำเร็จเทศกาลอีสานสร้างสรรค์ที่เติบโตขึ้นตลอดสี่ปีที่ผ่านมา 

ด้วยการบอกต่อให้เห็นเบื้องหลัง ‘คน’ สร้างสรรค์ที่ใส่ความแพรว ‘พราว’ ทำให้อีสานน่าอยู่และภูมิใจได้ที่มาเยือน