นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

การฟื้นคืนของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไม่ได้เป็นแค่การกลับมาของนักท่องเที่ยวเท่านั้น แต่ยังเป็นการพลิกโฉมของอุตสาหกรรมไปอย่างสิ้นเชิง โดยมีข้อมูลพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวเป็นกุญแจสำคัญ การนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาใช้เพื่อทำความเข้าใจกลุ่มเป้าหมายจึงกลายมาเป็นฟันเฟืองสำคัญในการแข่งขันของตลาดท่องเที่ยววันนี้

KEY

POINTS

  • ในปี 2024 ‘อุตสาหกรรมท่องเที่ยว’ จะมีส่วนสร้าง GDP โลกสูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่ราว 370 ล้านล้านบาท นอกจากนี้ ภาคอุตสาหกรรมท่องเที่ยวจะช่วยสนับสนุนงานเกือบ 348 ล้านตำแหน่งในปี 2024 เพิ่มขึ้น 13.6 ล้านตำแหน่งเมื่อเทียบกับปี 2019 
  • ปี 2025 นั้นประเทศไทยตั้งเป้าว่า รายได้จากการท่องเที่ยวเติบโต 7.5 % จากปี 2024 สูงกว่าการเติบโตของ GDP ประเทศไทยปี 2025 ถึง 1.7 เท่าจากจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติมากกว่า 39 ล้านคน และดึงไทยเที่ยวไทยมากกว่า 205 ล้านคนต่อครั้ง
  • รัฐบาลได้กำหนดให้อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็น 1 ใน 8 เสาหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยภายใต้นโยบาย IGNITE THAILAND’S TOURISM ซึ่งมุ่งหวังให้ประเทศไทยก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวของภูมิภาค
     

การฟื้นคืนของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไม่ได้เป็นแค่การกลับมาของนักท่องเที่ยวเท่านั้น แต่ยังเป็นการพลิกโฉมของอุตสาหกรรมไปอย่างสิ้นเชิง โดยมีข้อมูลพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวเป็นกุญแจสำคัญ การนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีมาใช้เพื่อทำความเข้าใจกลุ่มเป้าหมายจึงกลายมาเป็นฟันเฟืองสำคัญในการแข่งขันของตลาดท่องเที่ยววันนี้ 
 

การท่องเที่ยวถือเป็นอีกหนึ่งเสาหลักที่คอยค้ำจุนเศรษฐกิจไทยมาโดยตลอด แม้ว่า ในช่วงสถานการณ์โควิด-19 จะทำให้อุตสาหกรรมซบเซาลงไปก็ตาม แต่ในปัจจุบัน จากความต้องการท่องเที่ยวทั่วโลกที่ขยายตัว รวมถึงมาตรการสนับสนุนของภาครัฐ ก็ทำให้สัญญาณการท่องเที่ยวไทย และโลกกลับมาคึกคักอีกครั้ง

    
New Wave after New Normal 

นอกจากการฟื้นตัวของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว แนวโน้มสำคัญที่เกิดขึ้นกับการท่องเที่ยวโลก ก็คือ การท่องเที่ยว จะไม่ใช่แค่การพักผ่อนหย่อนใจอีกต่อไป แต่กลายเป็นเครื่องยนต์สำคัญที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลก โดยในปี 2024 สภาการเดินทางและการท่องเที่ยวโลก (World Travel and Tourism Council : WTTC) รายงานว่า อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวจะมีส่วนช่วยสนับสนุนผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) ของโลกสูงเป็นประวัติการณ์ที่ราว 370 ล้านล้านบาท ที่เป็นอย่างนั้น ก็เพราะผู้บริโภคมองว่า “การท่องเที่ยว” เป็นส่วนสำคัญในการใช้จ่ายมากขึ้น 

นอกจากนี้ ภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวจะช่วยสนับสนุนงานเกือบ 348 ล้านตำแหน่งในปี 2024 เพิ่มขึ้น 13.6 ล้านตำแหน่งเมื่อเทียบกับปี 2019 ซึ่งเป็นสถิติสูงสุดก่อนเกิดโควิด-19 อีกทั้งอุตสาหกรรมยังคงรับสมัครเพื่อเติมเต็มตำแหน่งงานในสาขาที่กำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว แต่ละประเทศจึงออกมาตรการกระตุ้นการท่องเที่ยวภายในประเทศของตัวเองกันอย่างแข็งขันตลอดในช่วงระยะเวลา 2 - 3 ปีที่ผ่านมา
 

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

ญี่ปุ่น ชูโครงการ Nationwide Travel Discount ที่ช่วยออกค่าใช้จ่ายแบบไม่จำกัดจำนวนครั้ง สำหรับประชาชนคนในชาติ ทั้งยังรวมชาวต่างชาติที่พำนักระยะยาวอยู่ในประเทศ ก็ได้รับสิทธิประโยชน์นี้ไปด้วยเช่นกัน ขณะที่ เกาหลีใต้ เพิ่มวันหยุด เงินสนับสนุนค่าใช้จ่ายในการท่องเที่ยวภายในประเทศ และนโยบายการลดหย่อนภาษี

ส่วน สาธารณรัฐประชาชนจีน วางแผนกระตุ้นการท่องเที่ยวระหว่างปี 2023-2025 เพื่อสร้างการเติบโตให้กับระบบนิเวศของการท่องเที่ยวให้กับทั้งฝั่งนักเดินทาง และผู้ประกอบการ ทั้งการเพิ่มวันหยุด ส่งเสริมการท่องเที่ยวตามฤดูกาล และแคมเปญสะสมแต้ม หรือให้ส่วนลดกับบุคคลทั่วไป 

สำหรับภาคธุรกิจทางรัฐบาลจีนผลักดันให้เกิดการยกระดับการท่องเที่ยวแบบ World Class ด้วยการสร้างจุดเด่นให้กับสถานที่ท่องเที่ยวของตัวเอง เพิ่มมูลค่าด้วยการใช้ต้นทุนทางวัฒนธรรมที่มีในท้องถิ่นมาดึงดูดนักท่องเที่ยว

แนวโน้มของการท่องเที่ยวโลกมีการปรับตัวเพื่อตอบรับกับสภาพเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไป กำลังกลายเป็นโอกาส และความท้าทายของอุตสาหกรรมในวันพรุ่งนี้อย่างแท้จริง
 

บูรณาการสร้างนิเวศนวัตกรรมการท่องเที่ยวไทย

เมื่อแกนกลางของเศรษฐกิจโลกวันนี้มีการท่องเที่ยวเป็นฟันเฟืองสำคัญในการขับเคลื่อน ประเทศไทยที่มีการท่องเที่ยวเป็นหนึ่งในเสาหลักเศรษฐกิจก็ต้องปรับตัว และพัฒนาศักยภาพเพื่อเข้าสู่การแข่งขัน

การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ได้รายงานภาพรวมอุตสาหกรรมท่องเที่ยวและบริการในปี 2024 ของประเทศไทย โดยมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้าประเทศไทยกว่า 35,047,501 คน มีรายได้รวมกว่า 1.8 ล้านล้านบาท จากนักท่องเที่ยวไทยและชาวต่างชาติที่เดินทางท่องเที่ยวในไทยกันมากขึ้น

ขณะที่ เป้าหมายของปี 2025 นั้นประเทศไทยตั้งเป้าว่า รายได้จากการท่องเที่ยวเติบโต 7.5 % จากปี 2024 สูงกว่าการเติบโตของ GDP ประเทศไทยปี 2025 ถึง 1.7 เท่าจากจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติมากกว่า 39 ล้านคน และดึงไทยเที่ยวไทยมากกว่า 205 ล้านคนต่อครั้ง

โดยรัฐบาลได้กำหนดให้อุตสาหกรรมท่องเที่ยวเป็น 1 ใน 8 เสาหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยภายใต้นโยบาย IGNITE THAILAND’S TOURISM ซึ่งมุ่งหวังให้ประเทศไทยก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวของภูมิภาค (Tourism Hub) ผ่านการให้ความสำคัญกับ

 

  • การปรับเปลี่ยนภาพลักษณ์การท่องเที่ยวไทยไปสู่การท่องเที่ยวที่มีคุณภาพและยั่งยืน (High Value and Sustainability)
  • ให้ความสำคัญกับกลุ่มนักท่องเที่ยวคุณภาพ ใช้จ่ายสูง มีระยะพำนักนาน และมีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม 
  • การยกระดับห่วงโซ่อุตสาหกรรมท่องเที่ยว (Shape Supply) ให้มีความพร้อมรองรับนักท่องเที่ยว และผลักดันเกณฑ์มาตรฐานความยั่งยืน 
  • การส่งเสริมเมืองน่าเที่ยว เพื่อให้เกิดการกระจายรายได้อย่างเป็นธรรมและทั่วถึง 

 

นอกจากนี้ สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA ได้ร่วมผลักดันให้การท่องเที่ยวเติบโต โดยนำนวัตกรรมเข้าไปสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ด้วยการดึงอัตลักษณ์ท้องถิ่นมาช่วยยกระดับประสบการณ์การท่องเที่ยวให้แก่นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ รวมถึงเป็นการท่องเที่ยวสีเขียว หรือการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (Sustainable Tourism) ผ่านการสนับสนุนโครงการนวัตกรรมสำหรับเมืองและชุมชน ประกอบด้วย


 1. นวัตกรรมการท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ (Wellness Tourism Innovation)

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

การท่องเที่ยวที่มีจุดมุ่งหมายส่งเสริมสุขภาพที่ดีอย่างมีคุณภาพ ผ่านกิจกรรมหรือบริการที่สอดคล้องกับสุขภาวะทางร่างกายและจิตใจ ภายใต้พื้นฐานของความยั่งยืน ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติและวัฒนธรรม ตัวอย่างการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เช่น การนวดสมุนไพร การฝึกโยคะ บำบัดจิตใจ นั่งสมาธิปฏิบัติธรรม การบริการ สุวคนธบำบัด (Aroma Therapy) หรือการบริการวารีบำบัด (Water Therapy) การท่องเที่ยวเชิงบำบัดรักษาสุขภาพ (Health Healing Tourism) การตรวจร่างกาย การรักษาโรค ทันตกรรม การผ่าตัดเสริมความงาม หรือการผ่าตัดแปลงเพศ เป็นต้น โดยมีตัวอย่างโครงการ เช่น

  • Tourapy นวัตกรรมท่องเที่ยวที่ดูแลสุขภาพใจ ด้วยการเลือกพักผ่อนพร้อมทำกิจกรรม ซึ่งนำทัวร์โดยจิตเเพทย์หรือนักจิตวิทยาในทุกทริป 
  • Therapy Dog Thailand ทะลายกำแพงหัวใจด้วยสุนัขนักบำบัด นำสุนัขที่ผ่านการฝึกแล้วมาร่วมสร้างกิจกรรมบำบัดในรูปแบบใหม่ เช่น นำสุนัขมาช่วยในกิจกรรมบำบัดผู้ป่วยซึมเศร้าในแต่ละวัยเพื่อให้เห็นคุณค่าของตัวเอง หรือนำสุนัขมาร่วมทำกิจกรรมกับเด็กหูหนวก เพื่อเสริมสร้างพัฒนาการที่เหมาะสมกับคนหูหนวกโดยเฉพาะ
  • แพลตฟอร์มสร้างอาชีพนักนวดบำบัดสุขภาพนอกสถานที่ ผู้ใช้บริการสามารถเรียกใช้บริการนักนวดบำบัดเข้ามาให้บริการตามสถานที่ต่าง ๆ ผ่านแอปพลิเคชันที่สามารถระบุพิกัดของนักนวดบำบัดที่อยู่ใกล้ตัวผู้ใช้บริการมากที่สุด 

 

2. นวัตกรรมการเที่ยวเชิงประสบการณ์อย่างสร้างสรรค์ (Local Experiential Tourism Innovation)


นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

การท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์เป็นเครื่องมือในการรักษาความสมดุลระหว่างการเปลี่ยนแปลงและผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการท่องเที่ยวภายในชุมชน และผลประโยชน์ที่ชุมชนจะได้รับทั้งในรูปแบบที่เป็นผลประโยชน์เชิงเศรษฐกิจและการพัฒนาสังคมที่ยั่งยืน โดยมีตัวอย่างโครงการ เช่น

  • DoiSterNomad นำเสนอการท่องเที่ยวและที่พักโฮมสเตย์ ร่วมกับเจ้าบ้านชนเผ่าต่าง ๆ สัมผัสวัฒนธรรมท้องถิ่นชนชาติพันธุ์ แหล่งท่องเที่ยว Unseen และช้อปปิ้งสินค้าพื้นเมือง จากฝีมือของชุมชน ไม่ผ่านคนกลาง
  • สื่อปลุกจิตสำนึกอนุรักษ์โลมาอิรวดีทะเลหลวงพัทลุง ส่งเสริมการอนุรักษ์โลมาอิรวดีผ่านการพัฒนาสื่อและสร้าง Marker โดยใช้เทคโนโลยีความจริงเสมือน (Augmented Reality; AR)
  • ยกระดับการจัดการท่องเที่ยวชุมชนประวัติศาสตร์เขาแก้ว ทัวร์เดินเท้าที่นำโดยผู้เชี่ยวชาญในท้องถิ่น เน้นธีมหรือย่านที่เฉพาะเจาะจง เช่น เดินเที่ยวเส้นทางประวัติศาสตร์สหายคอมมิวนิสต์เขาแก้ว เส้นทางออกแบบโดยชุมชน และผู้มีส่วนร่วมทุกภาคส่วน 
  • การจัดเก็บข้อมูลทางวัฒนธรรมและความหลากหลายของชุมชน เพื่อเสริมศักยภาพในการสร้างสรรค์เส้นทางการท่องเที่ยวในชุมชนย่านบางลำพู นวัตกรรมการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาจัดทำรวบรวมให้เกิดความเข้าใจในการประยุกต์ใช้ นำเสนอและเกิดพัฒนาการท่องเที่ยว และการอนุรักษ์ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในรูปแบบการมีส่วนร่วมจัดการท่องเที่ยวชุมชนอย่างสร้างสรรค์ พัฒนาไปยังอาชีพไกด์เด็กบางลำพู

 

3. นวัตกรรมความปลอดภัยด้านการท่องเที่ยว (Safe and Secure Tourism Innovation)

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data
 

องค์กรด้านการท่องเที่ยวโลกได้ระบุถึงความปลอดภัยของนักท่องเที่ยว ที่ต้องพิจารณาจากความเสี่ยงภัยที่เกิดขึ้นได้จาก 4 แหล่งด้วยกัน ได้แก่

  • จากการกระทำของมนุษย์และสภาพแวดล้อมภายนอกอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การกระทำผิดที่นักท่องเที่ยวตกเป็นผู้เสียหาย เช่น การลักขโมย การล้วงกระเป๋า การจู่โจมทำร้ายร่างกาย การฉ้อโกง เป็นต้น
  • จากภาคการท่องเที่ยวและภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ความบกพร่องทางด้านมาตรฐานความปลอดภัย เช่น ก่อให้เกิดเพลิงไหม้จากความผิดพลาดของการก่อสร้าง การหยุดประท้วง เป็นต้น
  • จากนักท่องเที่ยวที่สร้างปัญหาความไม่ปลอดภัยให้กับตนเอง เช่น การทำกิจกรรมที่โลดโผนและเสี่ยงอันตรายเกินไป เป็นต้น
  • ความไม่ปลอดภัยที่เกิดจากความเสี่ยงทางกายภาพและสภาวะแวดล้อม เช่น พืชและสัตว์ที่เป็นอันตราย ไม่มีการฉีดวัคซีนป้องกันโรคติดต่อในเขตภูมิภาคนั้น เป็นต้น

โดยมีตัวอย่างโครงการนวัตกรรม เช่น 

  • “SNAP Platform” รวมศูนย์กล้อง AI เพื่อป้องกันการแอดอัดของจำนวนคนในพื้นที่ สามารถระบุลักษณะ และตรวจสอบการเข้าออกของสถานที่ รวมถึงแจ้งเตือนเมื่อมีการเข้า-ออกสถานที่นอกเวลาทำการ
  • “โนวี่พลัส: โดรนกู้ภัยระยะไกลเพื่อความปลอดภัยทางทะเล” ระบบอากาศยานไร้คนขับเพื่อการกู้ภัยและความมั่นคงทางทะเล สามารถบรรทุกอุปกรณ์ที่จำเป็นต่อผู้ประสบภัย รองรับคลื่นวิทยุ/4G,5G มีไฟส่องสว่างและกล้องบันทึกภาพสำหรับใช้งานทั้งกลางวันและกลางคืน รวมถึงเซนเซอร์ GPS ที่คอยส่งพิกัดเพื่อให้นำเรือกู้ภัยไปยังตำแหน่งเกิดเหตุได้อย่างถูกต้องและประเมินสถานการณ์ได้ก่อนจะถึงที่เกิดเหตุ
  • “ตู้แดง SOS” ตู้แจ้งความฉุกเฉิน เพื่อแจ้งเหตุแก่ตำรวจโดยไม่ต้องไปที่สถานีตำรวจ และสามารถโต้ตอบเพื่อแจ้งพิกัดเกิดเหตุฉุกเฉินได้


4. นวัตกรรมการท่องเที่ยวด้านอาหารและวัตถุดิบท้องถิ่น (Gastronomic and local ingredients Tourism Innovation)


นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

นิตยสารออนไลน์ “National Geographic” ได้ระบุว่า การท่องเที่ยวเชิงอาหารมีคุณค่ามากกว่าแค่การดื่มกินเมนูดังตามแหล่งท่องเที่ยว แต่ครอบคลุมถึงการผลิต เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้รับประสบการณ์หลากหลายที่เกี่ยวเนื่องจากอาหาร โดย 4 เสาหลักของการท่องเที่ยวเชิงอาหาร ได้แก่

  1. Farming System - การเดินทางเริ่มต้นจากแหล่งกำเนิดอาหาร
  2. Story of Food - คุณค่าของเรื่องราวเบื้องหลังที่ทำให้เห็นคุณค่าของอาหาร
  3. Creative Industries - อุตสาหกรรมที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์มีส่วนเข้ามาเกี่ยวข้องกับอาหารได้ทั้งสิ้น เพราะการนำเสนออาหารเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์
  4. Sustainable Tourism - ผลักดันการพัฒนาอย่างยั่งยืนบนฐานของการท่องเที่ยว อนุรักษ์ ส่งเสริมเรื่องราวของอาหารท้องถิ่น

โดยมีตัวอย่างโครงการ เช่น 

  • Local Aroi โมเดลในการช่วยให้ชุมชนเชื่อมโยงกับผู้คนอย่างยั่งยืนผ่านอาหารชุมชน นำอาหารจากท้องถิ่นมาปรุงเสิร์ฟจากเชฟฝีมือดี รับรู้ถึงรสชาติถึงรูปแบบ Local Cuisine โดยการสั่งซื้อวัตถุดิบผ่านจากท้องถิ่นดั้งเดิม และโมเดลรายได้ส่วนหนึ่งมอบกลับสู่ชุมชน
  • พิชซ่าผักพื้นบ้านเตาอบดิน เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจชุมชน เรียนรู้เกี่ยวกับพืช ผักพื้นบ้าน และเลือกมาเป็นวัสดุดิบบนพิซซ่าที่อบโดยใช้เตาอบดิน ผู้เข้าร่วมเรียนรู้ตั้งแต่การนวดแป้ง ขั้นตอนการแต่งหน้าพิซซ่า และการใช้โปรตีนจากพืชแทนเนื้อสัตว์ (มุสลิม มังสวิรัติ เจ สามารถรับประทานได้)
  • ปิ่นโตร้อยสาย ประสบการณ์ที่นักท่องเที่ยวจะได้รับเมื่อมาเยือนชุมชนตะโหมด จังหวัดพัทลุง ผ่านการเสิร์ฟอาหารท้องถิ่นจากวัตถุดิบท้องถิ่น และปรุงโดยคนท้องถิ่น เป็นโมเดลการจัดการการท่องเที่ยว ที่สร้างอัตลักษณ์ให้ชุมชน และกระจายรายได้สู่ชุมชนโดยตรง

 

5. นวัตกรรมการท่องเที่ยวด้านวัฒนธรรมและความบันเทิง (Cultural and Entertainment Tourism Innovation)


นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

โดยรวมแล้วจะหมายถึงการท่องเที่ยวเพื่อชมสิ่งที่แสดงถึงความเป็นวัฒนธรรมประเพณี วิถีการดําเนินชีวิต รวมถึงเพื่อเข้ารับชมศิลปะทุกแขนง รวมถึงการท่องเที่ยวไปยังสถานที่ ย่านบันเทิง หรือแหล่งบันเทิงอื่น โดยมีตัวอย่างโครงการ เช่น 

  • “น้องสุขใจ x คลองแม่ข่า” การสร้างจุดดึงดูดใหม่ ในย่านท่องเที่ยวเดิม ด้วยการเพิ่มความสนุกในการเก็บสะสม NFT ประจำถิ่น สามารถนำไปแลกส่วนลดหรือบริการได้ และสามารถสะสมเพื่อขายในตลาด NFT ทั่วโลกได้
  • “อินไซส์วัดโพธิ์” แอปพลิเคชันที่นำเทคโนโลยีโลกเสมือนจริง (VR) มาใช้ในการสนับสนุนการท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวสามารถเรียนรู้จิตรกรรมในพระอุโบสถวัดโพธิ์ได้อย่างใกล้ชิด และเข้าถึงเนื้อหาของภาพได้ โดยมีคำบรรยายทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ
  • “NOW MUAY THAI” ระบบแพลตฟอร์มยิมมวยไทย เทคโนโลยีในการช่วยอำนวยความสะดวกสำหรับกลุ่มลูกค้าชาวต่างชาติที่สนใจเรียนมวยไทย และเป็นเครื่องมือในการค้นหาข้อมูลและบริหารจัดการของค่ายมวยและคอร์สเรียนมวยไทย โดยเป็นตัวกลางระหว่างค่ายมวยและกลุ่มลูกค้าชาวต่างชาติ

ทั้งหมดนี้คือตัวอย่างโครงการนวัตกรรมดี ๆ ซึ่งสามารถเป็นต้นแบบในการต่อยอดการพัฒนานวัตกรรมการท่องเที่ยว โดยนอกจากจะเป็นประโยชน์ต่อนวัตกรผู้พัฒนาแล้ว ยังก่อเกิดประโยชน์ไปยังชุมชนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมโดยรวมด้วย

 

Data ยกระดับการแข่งขัน   

การศึกษาพฤติกรรมและทำการตลาดตามช่วงเวลาที่สอดคล้องกับความสนใจของกลุ่มนักท่องเที่ยวเป้าหมาย จึงเป็นโจทย์สำคัญของทั้งหน่วยงาน และผู้ประกอบการอย่างยิ่ง ในวันที่ปัจจัยแวดล้อมด้านการท่องเที่ยวมีความท้าทายเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างพื้นฐานและการบริการด้านนักท่องเที่ยว และความยั่งยืนของความต้องการเดินทางและท่องเที่ยว

เทคโนโลยีต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น การวิเคราะห์ข้อมูลลูกค้า (Customer Data Analysis) แชทบอทและผู้ช่วยเสมือน (Chatbots and Virtual Assistants) ระบบการจองอัจฉริยะ (Smart Booking Systems) การปรับปรุงประสบการณ์ของลูกค้า (Customer Experience Enhancement) ฯลฯ ล้วนแล้วแต่เป็นปัจจัยสำคัญที่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวไม่อาจมองข้าม 

นี่จึงเป็นหนึ่งในเหตุผลที่ วิทยาลัยการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ โดย ดร.กาญจนา เหล่าเส็น และ ดร.อดิศักดิ์ อินทนา นักวิจัยจากศูนย์สารสนเทศศาสตร์บริการและท่องเที่ยวอัจฉริยะอันดามัน วางกรอบการทำงานของ Andaman Intelligent Tourism and Service Informatics Center : AI-TaSI ประกอบด้วย 

  1. วิจัยด้านการท่องเที่ยวโดยใช้ศาสตร์ทางด้านปัญญาประดิษฐ์ในการวิเคราะห์ข้อมูล 
  2. รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลด้านบริการและท่องเที่ยวฝั่งอันดามันเพื่อให้บริการและความรู้แก่หน่วยงานรัฐ ผู้ประกอบการและชุมชนในด้านการท่องเที่ยว 
  3. ให้คำปรึกษาด้านงานวิจัยด้านการท่องเที่ยวโดยใช้ปัญญาประดิษฐ์
  4. พัฒนาระบบอัจฉริยะด้านการท่องเที่ยว เพื่อยกระดับและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันด้านการท่องเที่ยว 

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

สำหรับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว Big Data จะมาช่วยในการวิเคราะห์หาพฤติกรรม และความสนใจของนักท่องเที่ยวที่มาเยือนในบริเวณพื้นที่นั้นๆ ทำให้ผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องมองเห็นแนวโน้มที่กำลังเปลี่ยนแปลงไป การตอบสนองต่อฟีดแบ็กที่ดีและไม่ดี ที่ล้วนส่งผลกับการวางแผน และจัดรูปแบบการให้บริการเพื่อตอบสนองกลุ่มเป้าหมายที่เข้ามาได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น

จากข้อมูลจำนวนมหาศาลเมื่อใช้ AI มาช่วยวิเคราะห์ทำให้ค้นพบ Hidden Knowledge สิ่งที่สกัดออกมาให้ผู้ประกอบการเห็นว่านักท่องเที่ยวเฉพาะกลุ่มมีความชอบเรื่องอะไรเป็นพิเศษ เพื่อนำเสนอแพคเกจ การท่องเที่ยวที่สอดคล้องกับสิ่งที่ลูกค้าให้ความสำคัญ

สิ่งที่ข้อมูลค้นพบก็คือ นักท่องเที่ยวหลังจากโควิด-19 จะมีความเฉพาะทางมากขึ้น กลุ่มหลักๆ ที่มาในภูเก็ตจะสนใจในเรื่องสุขภาพ สถานที่ท่องเที่ยวที่คนให้ความนิยมก็เปลี่ยนไปจากเดิม

 

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

กลุ่มประเทศตะวันออกกลางและอินเดียกลายเป็นโจทย์ใหม่ที่ผู้ประกอบการต้องปรับตัว เพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยวจำนวนมากที่ปัจจุบันถือได้ว่าเป็นกลุ่มหลักที่เข้ามาในภูเก็ต ที่โรงแรมและผู้ทำธุรกิจการท่องเที่ยวต้องหาวิธีรับมือต่อไป 

กุญแจสำคัญอีกดอกหนึ่งสำหรับเรื่องนี้ก็คือ การสร้างความเข้าใจให้กับผู้บริหารรุ่นใหม่ในอนาคตให้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการนำข้อมูลไปใช้ โดยมีประโยชน์ของประชาชนและคนท้องถิ่นของไทยเป็นที่ตั้ง ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่มีการท่องเที่ยวเป็นพระเอกได้อีกครั้ง ด้วยการนำ ‘Power of Data’ ในที่สุด 

 

ปลอดภัย และยั่งยืน ความท้าทายท่องเที่ยวไทยในวันพรุ่ง

สำหรับประเทศคู่แข่งในอาเซียนด้านอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของประเทศไทยได้แก่ เวียดนาม และอินโดนีเซีย ซึ่งมีการวางแผนด้านโครงสร้างพื้นฐานแบบระยะยาว โดยเฉพาะเรื่องของการขนส่งมวลชนทั้งการเดินทางขนส่งรูปแบบรางและสนามบิน การพัฒนาขีดความสามารถด้วยนโยบาย และปัจจัยเรื่องราคาซึ่งมีผลสำคัญในการตัดสินใจ

ปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีผลต่อการดึงดูดนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่อยู่ประเทศเขตอากาศอบอุ่นที่ต้องการหนีหนาวมาพึ่งความอบอุ่นจากชายหาดในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยมาตรการการกระตุ้นการท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่องนั้น จะมีผลช่วยให้เกิดการเติบโตและกระจายตัวอย่างทั่วถึงไม่เฉพาะแค่ในจุดแลนด์มาร์กสำคัญๆ เท่านั้น

ปฏิเสธไม่ได้ว่า ความปลอดภัย และความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม เป็น 2 ประเด็นแข่งขันที่มีผลต่ออุตสาหกรรมการท่องเที่ยว โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประเทศไทย การวางแผน และบริหารจัดการเพื่อให้สอดคล้องกับหลัก Environmental, Social, and Governance (ESG) ถือเป็นความท้าทายอย่างยิ่ง 

Tourism Megatrends ที่จะมา Disrupt แนวคิดและรูปแบบการทำธุรกิจสำหรับภาคการท่องเที่ยวแบบเดิมนั้น ประกอบไปด้วย 5 เทรนด์หลักที่สำคัญ คือ 

  • ความยั่งยืน (Sustainability) 
  • เทคโนโลยี (AI and Technology integration) 
  • การท่องเที่ยวด้วยตนเอง (Personalization and Customization) 
  • การท่องเที่ยวจุดหมายปลายทางที่ไม่คุ้นเคย (Rise of off-the-beaten-path destinations) 
  • ความยืดหยุ่นและการปรับตัว (Flexibility and Adaptability) 

เพื่อการตอบโจทย์พฤติกรรมการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนแปลงไป ภาคอุตสาหกรรมที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จึงต้องปรับทัพกันใหม่ให้สอดรับกับ Megatrends ไม่ว่าจะเป็น การสนับสนุนการท่องเที่ยวเชิงยั่งยืนที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม การนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการเข้าถึงข้อมูล Big Data และปรับกลยุทธ์ทางการตลาดให้เจาะเข้าถึงความชอบของแต่ละบุคคล 

 

นวัตกรรมการท่องเที่ยว เพิ่มมูลค่าด้วย Big Data

 

รวมทั้ง การบูรณาการระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อเสริมสร้างวิธีการและบุคลากรให้เกิดการพัฒนาได้อย่างมีประสิทธิภาพที่ดียิ่งขึ้น

การสร้างสรรค์นวัตกรรมการท่องเที่ยว ด้วยข้อมูล และเทคโนโลยี เพื่อก่อให้เกิดนวัตกรรมที่สอดคล้อง และเหมาะสม ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญเพื่อรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และยังทำให้การท่องเที่ยวไทยสามารถแข่งขันในตลาดสากลได้อย่างมีประสิทธิภาพ 

__________________________________________

 

แหล่งอ้างอิง :

- https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/article_2023dec18.html 
- https://www.bangkokbiznews.com/world/1143227
- https://www.nia.or.th/Sustainable-Tourism-Innovation-in-Thailand 
- https://www.bangkokbiznews.com/business/business/1159893 
- https://www.mots.go.th/images/v2022_17224894919484LmE4LiX4Lii4LmA4LiX4Li14LmI4Lii4Lin4LmE4LiX4LiiLeC4oeC4tC7guKIuLTY3LmpwZw==.jpg
- https://www.amarintv.com/spotlight/economy/67066
- https://www.bangkokbiznews.com/business/business/1137947#google_vignette
- https://www.timeconsulting.co.th/what-is-tourism-megatrends
- https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/regional-articles/reg-article-2023-03.html
- https://ai-tasi.phuket.psu.ac.th/home
- https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/article-2023dec26.html
- https://www.bangkokbiznews.com/finance/investment/1120951 
- https://www.thansettakij.com/business/tourism/615284 
- https://www.linkedin.com/pulse/what-travel-trends-expect-2025-delmar-jos%C3%A9-ribeiro-s%C3%A1bio-sf4tf 
- https://www.researchnester.com/reports/tourism-industry-market/109 
- https://krungthai.com/Download/economyresources/EconomyResourcesDownload_481Post_COVID.pdf 
- https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/article-2024nov12.html 
- https://www.researchnester.com/reports/tourism-industry-market/109https://www.researchnester.com/reports/tourism-industry-market/109