Techsauce ผ่านมุม CEO ‘อรนุช เลิศสุวรรณกิจ’ ที่เชื่อว่า Tech Ecosystem Builder ต้องพร้อมคลุกฝุ่นไปกับสตาร์ทอัพ

ประเทศไทยถือว่าเป็นอีกหนึ่งประเทศที่มีจำนวนสตาร์ทอัพเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ แต่ในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2022 สำหรับการระดมทุนของสตาร์ทอัพกลับไม่คึกคักเหมือนปีก่อน ๆ ตามข้อมูลของ Techsauce Tech Startup Ecosystem Report

บทสัมภาษณ์จาก ‘อรนุช เลิศสุวรรณกิจ’ หรือ มิหมี Co-Founder & CEO บริษัท Techsauce ชวนให้คิดถึงสตาร์ทอัพในไทยที่บางรายก็อาจยังไม่แข็งแรงมากพอที่จะช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยไปได้ ทั้ง ๆ ที่ในไทยก็มีหลายฝ่ายที่พร้อมจะซัพพอร์ตเพื่อให้กลุ่มสตาร์ทอัพได้เติบโต

นอกจากนี้ CEO มิหมี ยังได้อ้างถึงคำพูดของ สตีฟ แบลงค์ (Steve Blank) ผู้ที่ทั่วโลกยกย่องให้เขาเป็นบิดาแห่งสตาร์ทอัพ มีหลาย ๆ ประโยคที่เขาพูดถึงเหล่าสตาร์ทอัพและค่อนข้างน่าสนใจ อย่างเช่น “A startup is an organization formed to search for a repeatable and scalable business model.” (สตาร์ทอัพคือองค์กรที่จัดตั้งขึ้นเพื่อค้นหาโมเดลธุรกิจที่ทำซ้ำ และเติบโตแบบก้าวกระโดด)

หรือประโยคที่เขาพูดว่า “Startups don’t fail because they lack a product; they fail because they lack customers and a profitable business model.” (สตาร์ทอัพไม่ได้ล้มเหลวเพราะพวกเขาไม่มีผลิตภัณฑ์ แต่ล้มเหลวเพราะพวกเขาไม่มีลูกค้า และไม่มีโมเดลธุรกิจที่ทำกำไรได้)

 

เรื่องของสตาร์ทอัพเก่าหรือยังในปัจจุบัน

“ในวงการเทคโนโลยีและดิจิทัล เราต้องยกให้กับซิลิคอน แวลลีย์ ในรัฐแคลิฟอร์เนียของสหรัฐอเมริกา ซึ่งจริง ๆ แล้วในยุโรปก็มีความเชี่ยวชาญเหมือนกัน อย่างเรื่อง FinTech นอกจากนี้ก็มีหลายประเทศที่เป็น role model ในด้านต่าง ๆ เช่น จีน สิงคโปร์ อินโดนีเซีย

“ในช่วงปี 2016 - 2017 จะเป็นกระแสของบริษัทด้านเทคโนโลยีในประเทศไทยที่เติบโตมากขึ้น ซึ่งคำว่าสตาร์ทอัพบางทีไม่จำเป็นต้องเกี่ยวกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมเสมอไป เพียงแต่สตาร์ทอัพด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมเป็นกลุ่มธุรกิจที่มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว” (ก็ไม่แปลกที่บางคนมักเข้าใจผิดเวลาที่พูดถึง ‘สตาร์ทอัพ’ โดยภาพจำก็จะมาพร้อมกับธุรกิจที่อยู่ในด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม)

 

มีใครเป็น role model ช่วงที่เป็นสตาร์ทอัพหรือไม่?

อย่างที่หลายคนอาจจะพอรู้มาบ้างว่า CEO มิหมี ก่อนหน้านี้ก็เริ่มต้นการทำงานด้วยการเป็นพนักงานประจำมาก่อน จากนั้นก็ผันตัวมาเป็นนักธุรกิจสตาร์ทอัพ เริ่มตั้งไข่ธุรกิจด้วยตัวเอง ซึ่งมิหมี ได้พูดกับ The People ว่า “role model เราคือคนที่ล้มเหลวแต่กลับมาเริ่มต้นใหม่ได้อีก ส่วนตัวมองว่าไม่มีใครเป็น role model แต่ทุกคนเป็น role model เรียนรู้ความผิดพลาดกันและกัน”

นอกจากนี้ CEO มิหมีได้พูดถึงจุดเริ่มต้นของ Techsauce ที่ใคร ๆ มักเข้าใจผิดว่าเป็น ‘มีเดีย - อีเวนต์’ แต่จริง ๆ แล้ว Techsauce เป็น Ecosystem Builder เราไม่ได้เป็นสตาร์ทอัพ Techsauce เป็นคนที่ช่วยสตาร์ทอัพอีกที ซึ่งเมื่อไม่นานมานี้ Techsauce ก็มีโปรแกรมที่ชื่อว่า ‘Thailand Accelerator’ เพื่อสเกลอัพ Ecosystem ของผู้ประกอบการในแง่การช่วยเหลือให้ธุรกิจที่เข้าร่วมสามารถเติบโตได้เร็วขึ้น ทั้งในเชิงของฐานลูกค้า รายได้ และเพิ่มโอกาสในการระดมทุน

“(เพราะ) เราเคยเป็นสตาร์ทอัพมาก่อน เคยคลุกฝุ่นมาก่อน มี pain ที่เคยเกิดขึ้นจริง ๆ”

การสร้าง Community ให้แข็งแรงเป็นอย่างไร

“ต้องบอกว่าตอนแรกภาพจำของ Techsauce หลาย ๆ คนก็จำเราในฐานะเป็น Startup Community Builder แต่ว่าในตอนนี้เราเล็งเห็นถึงความสำคัญว่า การที่จะสร้างให้ Ecosystem มันเติบโตได้ มันไม่ใช่แค่สตาร์ทอัพเพียงอย่างเดียวอยู่แล้ว คือมันต้องมี ‘ผู้เล่น’ ที่เป็นคนที่คอยสนับสนุน ไม่ว่าจะเป็นองค์กรต่าง ๆ รัฐบาล (หน่วยงานภาครัฐ), นักลงทุน, มหาวิทยาลัย, สตาร์ทอัพ หรือว่างานอีเวนต์อย่างพวกเราด้วย

“Ecosystem ต้อง lead ด้วยผู้ประกอบการ แต่ก็ต้องมีหลาย ๆ ฝ่ายคอยช่วย ทุกคนมีส่วนช่วยกันและกัน

“ทั้งหมดนี้มันจะเป็นสิ่งที่ช่วยขับเคลื่อนทำให้วงการ Ecosystem ด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมเติบโตและแข็งแรง เราก็เลยอยากจะ turn คำว่า Tech Startup Community มาเป็นตัว Tech Community Builder มากกว่า เพื่อที่คนจะได้ตระหนักถึงความสำคัญว่า collaboration (การทำงานร่วมกัน) คือสิ่งที่สำคัญที่สุด ไม่ใช่แค่เพื่อสตาร์ทอัพ แต่มันคือทุกภาคส่วนจริง ๆ เพราะการทำงานร่วมกันมันจะทำให้วงการเทคโนโลยีและนวัตกรรมมันเติบโตได้อย่างแท้จริง”

สำหรับคาแรคเตอร์ของคำว่า Community ที่ดี CEO มิหมี อธิบายไว้ว่า “ต้องเป็นผู้ให้ก่อนจะเป็นผู้รับ นอกจากนี้ต้องมีวินัยกับตัวเองและสังคม มีความมุ่งมั่น มีความเห็นอกเห็นใจกัน

“ส่วน Ecosystem Builder ก็ต้องลงไปคลุกฝุ่น ไปทำงานร่วมกับสตาร์ทอัพ ไม่ใช่มองจากหอคอยแล้วมองลงมา แล้วคิดว่าสิ่งนี้คือปัญหา

“เราคือคนที่อยู่ใน Community มีความรู้ความเข้าใจ เหนื่อยด้วยกัน เจ็บด้วยกัน ไปกับสตาร์ทอัพนะคะ แล้วก็แน่นอนสิ่งสำคัญก็คือ ซื่อกินไม่หมด คดกินไม่นาน ความซื่อสัตย์ การเป็นคนดีเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด เราจะยืนระยะได้นาน การที่เราทำอะไรไม่ดีในสังคม แป๊บเดียวในวงการก็จะรู้กันหมด เราไม่ได้บอกว่าจะมีใครออกมาแฉ ออกมาอะไร แต่ว่าคุณทำร้ายใครเอาไว้ คนที่ได้รับบาดเจ็บตรงนั้น เขาก็อาจจะแบบเมื่อมีคนมาสอบถามเรื่องอดีตว่ามันเกิดอะไรขึ้น วงการมันแคบ ดังนั้นสิ่งที่ควรทำคือ คงรักษาความดีเอาไว้ การซื่อสัตย์ การไม่ทำร้ายใครเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการที่จะอยู่ใน Ecosystem”

 

ประเทศไทยกับคำว่ายูนิคอร์น

‘ยูนิคอร์น’ หรือ ธุรกิจสตาร์ทอัพที่มีมูลค่าบริษัทมากกว่า 1,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในมุมมองของ CEO มิหมี มองเกี่ยวกับยูนิคอร์นในไทยไว้ว่า “เราไม่ได้มองว่าเป้าหมายต้องมียูนิคอร์นอย่างเดียว เพราะว่ายูนิคอร์นต่างประเทศหลาย ๆ รายเราก็เห็นว่าเขาล้มเหลวเยอะแยะก็มี แต่แน่นอนว่าการมียูนิคอร์นมันก็ดีแหละ เพราะมันมีหมุดหมายปลายทางที่ทำให้ต่างประเทศเขารู้ว่า เรามีสตาร์ทอัพที่มีศักยภาพมากน้อยแค่ไหน

“แต่สิ่งที่เราอยากจะมองในวันนี้ก็คือ เราจะทำอย่างไรเพื่อช่วยให้ผู้ประกอบการไทยมีจำนวนมาก และมีคุณภาพมากพอที่จะช่วยในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยไปได้ รวมถึงมีความตั้งใจในการที่จะเติบโตทางธุรกิจเพื่อจะมาแก้ปัญหาสังคมทางด้านใดด้านหนึ่ง ช่วยยกระดับสังคมให้ดีขึ้น ให้คุณค่ากับการช่วยผลักดันสตาร์ทอัพกลุ่มนี้มาก ๆ”

 

ทำไมต้องเป็นอีเวนต์ระดับ Global

ตัวอีเวนต์ของ Techsauce (Techsauce Global Summit) เรียกว่าประสบความสำเร็จอย่างมาก จากช่วงแรก ๆ ที่มีผู้ร่วมงานประมาณ 100 คน ขยายมาเป็น 15,000 คน ทั้งยังมีคนที่มาร่วมงานนี้กว่า 20 ประเทศทั่วโลกด้วย ซึ่งหลายคนที่พูดถึงงานอีเวนต์นี้ต่างก็ยกย่องให้เป็น ‘อีเวนต์เบอร์ 1 ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้’

ซึ่งยิ่งงานอีเวนต์ยิ่งใหญ่แค่ไหนก็ต้องใช้ทุนมากขึ้นเท่านั้น ซึ่ง CEO มิหมี ได้พูดกับ The People ถึงจุดเริ่มต้นแรก ๆ ของงานอีเวนต์ระดับภูมิภาคนี้ว่า “เราอาจะเคยได้ยินคำนี้นะคะว่า Think Global Act Local คำนี้เราว่ามันเป็นแรงผลักดันที่สำคัญมาก ๆ ที่จะทำให้อยากจะทำอะไรบางอย่าง Techsauce ก็เช่นเดียวกัน ในวันแรกถามว่า เราฝันอยากจะไปสู่ระดับภูมิภาคจริงมั้ย? เราอยากนะ เพราะเรารู้ว่าสุดท้ายการที่จะทำให้ผู้ประกอบการไทยโตได้แค่ในเมืองไทยมันไม่พอ

“ยุคนี้มันเป็นยุคของโลกาภิวัตน์ การที่จะทำให้เขาเติบโตได้ ถ้ามันเติบโตสู่ระดับภูมิภาคได้จริงก็ดี ฉะนั้นการที่เราจะช่วยให้พวกเขาไปสู่ระดับภูมิภาคได้ ตัวเราเองก็ต้องไปสู่ระดับภูมิภาคเช่นเดียวกัน

“เราฝันใหญ่ตั้งแต่วันแรก ตั้งแต่ Day 1 แต่ก็ต้องยอมรับว่าก็กล้า ๆ กลัว ๆ เหมือนกันว่าเราจะไปได้ถึงจริงมั้ย ด้วยกำลังทรัพย์เอง ด้วย resource เองที่เรามีในเวลานั้นก็มีไม่เยอะมาก

“ดังนั้น เราก็บอกตัวเอง keep in mind ไว้ตลอดว่า ถ้าเราไม่มีความฝันก็เหมือนเราไม่มีเป้าหมาย เราก็ไม่รู้ว่าเราต้องขับรถไปทิศไหน เราก็เลยมีเป้าหมายแบบนี้ แล้วคิดว่าสักวันต้องไปให้ถึง แต่เราไม่มั่นใจว่าเราจะทำได้มั้ย แต่คีย์ของเราก็เริ่มต้นจากง่าย ๆ ก่อน เริ่มจากการจัด meet up จัดกิจกรรมที่สนับสนุน Community ในเมืองไทยก่อน ช่วยเหลือพวกเขาในเมืองไทย

“พอไปถึงวันหนึ่งประมาณปี 2016 เรารู้ว่าการที่จะนำพาพวกเขาไปสู่ระดับ International ระดับ Regional ได้ หนึ่งในคีย์สำคัญก็คือ เราต้องเปิดโอกาส เปิดให้พื้นที่ของ Techsauce เป็นแพลตฟอร์มให้กลุ่มนักลงทุนและองค์กรในต่างประเทศสามารถเข้ามาร่วมที่งานอีเวนต์เราได้

“แล้วจะทำอย่างไรล่ะ แน่นอนว่า หนึ่งใน barrier ที่สำคัญมันก็คือเรื่องภาษา เพราะฉะนั้นเราตัดสินใจที่จะเปลี่ยน mindset ของเราให้เป็นงาน International

“เราไม่ได้มองว่า งาน International มันต้องจัดที่สิงคโปร์อย่างเดียว คนไทยเองทำไมเราจะทำไม่ได้ คิดแบบนี้เสร็จเราเลยกล้าที่จะลองทำ เราปรับรูปแบบของงานให้เป็นระดับภูมิภาคไปเลย

“พอเราจัดในรูปแบบภูมิภาค มันเป็นงาน International แล้วนักลงทุนเอง ชาวต่างชาติก็พร้อมที่จะเข้ามาร่วมแพลตฟอร์มของเรา และทุกวันนี้นับตั้งแต่ปี 2016 จนถึงปัจจุบัน มันก็เลยทำให้งานนี้เป็นงานระดับภูมิภาคจริง ๆ แล้วก็กลายเป็น Techsauce Global Summit ที่เป็น conference ที่ใหญ่ที่สุดงานหนึ่งในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้”

ซึ่งในวันที่ 26 - 27 สิงหาคมที่จะถึงนี้ จะมีงานอีเวนต์ระดับภูมิภาคอีกครั้ง ‘Techsauce Global Summit 2022’ ที่ไอคอนสยาม (ชั้น 7 - 8) กับ speakers ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีระดับ world class จากหลายประเทศกว่า 300 คนเข้าร่วมงานนี้ด้วย สำหรับคนที่สนใจสามารถเข้าไปดู agenda ได้ที่ https://summit.techsauce.co/agenda/