เส้นทางทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยสายเลือดใหม่ จุดเริ่มต้นและการฝ่าฟันอุปสรรค

• หลังผ่านยุคนักตบ 7 เซียน ทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยเปลี่ยนถ่ายมาสู่ทีมเลือดใหม่
• ทีมยุคใหม่สานต่อผลงานของรุ่นพี่อย่างไร้รอยต่อ ทำผลงานยอดเยี่ยมในหลายรายการ
• เส้นทางของทีมเลือดใหม่ไม่ได้ราบรื่น พวกเธอต้องพบอุปสรรคในยุคโควิด-19 ประกอบกับเรื่องฟอร์มของผู้เล่น แต่ก็พิสูจน์ตัวเองและฝ่าฟันมาได้

ปี 2022 ศักราชใหม่ที่แฟนวอลเลย์บอลชาวไทยรอคอยที่จะได้เห็นวอลเลย์บอลหญิงทีมชาติไทย ลงชิงชัยรายการต่าง ๆ ของปีนี้ โดยที่ขุมกำลังหลักของทีมเป็นผู้เล่นหน้าใหม่ ผสมผสานกับนักตบชุดเก่าที่กำลังอยู่ในช่วงกำลังพีก

ผลงานในเนชันส์ลีก (VNL) 2022 ผ่านเข้าไปถึงรอบ 8 ทีมสุดท้าย แม้จะแพ้ตุรกี 1-2 เซต แต่ก็ถือว่าฟอร์มการเล่นได้ใจแฟนชาวไทย ขณะที่เดือนกันยายนก็คว้าลำดับที่ 1 จากรายการวอลเลย์บอล อาเซียน กรังด์ปรีซ์ 2022 ซึ่งแข่งที่นครราชสีมา

เนื่องด้วยตลอดระยะเวลา 10 กว่าปีที่ผ่านมา ทีมชาติไทยมีผู้เล่นที่นำโดยกลุ่มนักตบฉายา 7 เซียน ทั้ง วิลาวัณย์ อภิญญาพงศ์, ปลื้มจิตร์ ถินขาว, มลิกา กันทอง, อรอุมา สิทธิรักษ์, นุศรา ต้อมคำ, อำพร หญ้าผา และ วรรณา บัวแก้ว เป็นผู้เล่นหลักที่ลงเล่นให้ทัพสาวไทยมาอย่างสม่ำเสมอ

ผลงานของพี่ ๆ 7 เซียน ทำเอาไว้ได้อย่างดี ทั้งคว้าแชมป์เอเชีย, เหรียญทองซีเกมส์, เหรียญรางวัลเอเชียนเกมส์ การเข้าแข่งขันในแมตช์ระดับโลก ทั้งในเวิลด์กรังด์ปรีซ์ (World Grand Prix), เนชันส์ ลีก (Nations League - VNL) หรือ ชิงแชมป์โลก

รวมไปถึงเกือบไปได้โอลิมปิกเกมส์ รอบสุดท้ายในหลาย ๆ สมัย นับตั้งแต่ปี 2008 เป็นต้นมา และยังมีผลงานนอกสนามซึ่งนักตบรุ่นพี่ได้สร้างรอยยิ้ม และความสุขให้แฟนวอลเลย์บอลเอาไว้มากมาย

ทว่าเมื่อถึงวัยที่ร่วงโรย บรรดานักตบรุ่นพี่ต่างทยอยอำลาทีมชาติไทย พร้อมกับส่งไม้ต่อให้กับนักตบรุ่นใหม่เข้ามาสานต่อความสำเร็จในสนาม

ปฐมบทของแผนงาน

จริง ๆ แล้ว แผนงานของสมาคมกีฬาวอลเลย์บอลแห่งประเทศไทย เริ่มต้นที่จะให้นักตบชุดใหม่เริ่มทำงาน ฝึกซ้อม และลงสนามแข่งขันกันอยางจริงจังตั้งแต่ปี 2020 หลังจากที่สาวไทยพลาดตั๋วเข้ารอบสุดท้ายของโอลิมปิกเกมส์ ที่ประเทศญี่ปุ่น

สมาคมวอลเลย์บอลมีแผนจะต่อยอดการเข้าไปแข่งขันโอลิมปิกเกส์ ของทีมชาติไทยให้ได้ ปี 2024 ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส คือเป้าหมายใหญ่ต่อไป และยังให้โอกาส ‘โค้ชด่วน’ ดนัย ศรีวัชรเมธากุล รับหน้าที่เป็นเฮดโค้ชใหญ่ของทีมชุดนี้เช่นเดิม

ทีมชาติไทยเริ่มต้นด้วยการเรียกนักตบรุ่นใหม่ที่มีผลงานดีในการแข่งขันวอลเลย์บอลไทยแลนด์ลีก ทั้งผู้เล่นที่เคยติดทีมชาติไทยตั้งแต่ยุค 7 เซียน นำโดย พรพรรณ เกิดปราชญ์, อัจฉราพร คงยศ, ชัชชุอร โมกศรี, พิมพิชา ก๊กรัมย์, ทัดดาว นึกแจ้ง และอีกหลาย ๆ คน หรือคนที่ไม่เคยได้ลงเล่นให้กับทีมชาติ ด้วยการเข้ามาร่วมเก็บตัวฝึกซ้อมกันผ่านทางออนไลน์

เนื่องด้วยสถานการณ์โควิด-19 ที่ระบาดอย่างหนัก ในช่วงปี 2020 ทำให้การฝึกซ้อมของทีมชาติไทย ต้องเริ่มต้นจาการซ้อมผ่านทางออนไลน์ โดยเน้นที่การทำร่างกายเป็นหลัก เมื่อการระบาดในรอบแรกลดลง สมาคมฯ เรียกทีมสาวไทยเข้ามาฝึกซ้อมกันในช่วงต้นเดือนมิถุนายน 2563

การฝึกซ้อมของทีมสาวไทยในช่วงนั้นยังไม่ได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย เนื่องด้วยการแข่งขันภายในประเทศหลายรายการที่เลื่อนไป-มา อันเป็นผลจากโควิด-19 ทำให้นักกีฬาต้องกลับไปรับใช้ต้นสังกัด ก่อนจะได้ซ้อมกันอย่างเต็มที่ในช่วงเดือนสิงหาคม – กันยายน

แรกเริ่มเส้นทางยุคใหม่

ปีแรกของการเริ่มต้นอาจจะติดขัดหลายอย่าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งโควิด-19 ที่ทำให้การฝึกซ้อมเป็นไปได้อย่างไม่เต็มที่ เมื่อเข้าสู่ปีที่ 2 ของการเตรียมทีม สมาคมฯ มีโปรแกรมแข่งขันรายการแรกคือเนชันส์ ลีก ปี 2021 ที่ประเทศอิตาลี และยังมีศึกชิงแชมป์เอเชีย ที่ประเทศฟิลิปปินส์ รอให้สาวไทยได้ลงแข่งขันอีกหนึ่งรายการ

ทันทีที่จบวอลเลย์บอลไทยแลนด์ลีก สมาคมฯ เรียกนักตบที่ผลงานยอดเยี่ยมในไทยแลนด์ลีก ทั้ง หัตถยา บำรุงสุข, จรัสพร บรรดาศักดิ์, ศศิภาพร จันทวิสูตร, ธนัชชา สุขสด, ชัชชุอร โมกศรี, อัจฉราพร คงยศ เข้ามาเริ่มต้นเก็บตัวฝึกซ้อม และสาวไทยยังมี 3 นักตบที่ไปเล่นในลีกญี่ปุ่น ทั้ง พรพรรณ เกิดปราชญ์, หทัยรัตน์ จารัตน์ และ ทัดดาว นึกแจ้ง เป็นผู้เล่นที่น่าจับตามอง

การเตรียมตัวไปแข่งเนชันส์ ลีก ต้องหาสนามฝึกซ้อมที่ต่างจังหวัด เนื่องด้วยสนามซ้อมประจำของทีมชาติไทย คือ ตึกวิทยาศาสตร์การกีฬา การกีฬาแห่งประเทศไทย ปิดปรับปรุง สุดท้ายแล้ว มาได้ศูนย์กีฬาเทศบาลนครนครปฐม จ.นครปฐม เป็นสนามฝึกซ้อม

ในเวลานั้น เกิดเรื่องที่ไม่คาดคิดขึ้น เมื่อนักตบ และผู้ฝึกสอนที่อยู่ในแคมป์นครปฐม ตรวจพบว่าติดเชื้อโควิดกันแทบทุกคน ทำให้จุดเริ่มต้นของการแข่งขันรายการแรกของบรรดานักตบหน้าใหม่ต้องจบลงทันที เพราะเรื่องดังกล่าว เกิดขึ้นก่อนที่ศึก VNL จะเริ่มเพียงแค่ 2 สัปดาห์

เดิมทีสมาคมฯ ขอถอนตัวจากการแข่งขัน VNL ด้วยนักตบที่ส่งรายชื่อไปแข่งขันนั้นไม่สามารถเดินทางไปเล่นได้ แต่สหพันธ์วอลเลย์บอลนานาชาติ (FIVB) ยังอนุญาตให้ทีมสาวไทย เปลี่ยนแปลงรายชื่อนักกีฬาชุดใหม่ไปแข่งขันแทนได้

ก่อนที่เราจะได้เห็นรุ่นพี่นักตบทั้ง วิลาวัณย์ อภิญญาพงศ์, ปลื้มจิตร์ ถินขาว, มลิกา กันทอง, อรอุมา สิทธิรักษ์, นุศรา ต้อมคำ, อำพร หญ้าผา ได้นำทีมลงแข่งขันใน VNL และยังถือว่าเป็นเกมที่ได้อำลานักตบ 6 เซียน อย่างเป็นทางการในรายการนี้

ทว่าทีมสาวไทยที่ติดโควิดไปแล้ว ยังมีโปรแกรมให้ลงแข่งขันอีก 1 รายการ คือศึกชิงแชมป์เอเชีย ประเทศฟิลิปปินส์ ในช่วงปลายเดือนสิงหาคม 2564 และเมื่อทุกคนปลอดภัยจากเชื้อ ผู้เล่นในทีมก็กลับมาลงสนามฝึกซ้อมกันอีกครั้ง

ส่วนสถานที่ฝึกซ้อมของทีมยังคงเป็นต่างจังหวัด แต่รอบนี้เปลี่ยนเป็นที่ จ.อ่างทอง และ จ.ชัยนาท เป็นที่เก็บตัวแทน

ทุกคนต่างคาดหวังว่า ศึกชิงแชมป์เอเชีย ที่ฟิลิปปินส์ จะเป็นเวทีที่ได้ปลดปล่อยฝีมือกันอย่างเต็มที่ แม้ว่าจะไม่มีทีมใหญ่ ๆ ของเอเชีย อย่าง จีน หรือ ญี่ปุ่น (เกาหลี ขอถอนตัวในภายหลัง) แต่คงจะดีไม่น้อย หากได้ลงสนามแข่งขัน

ทว่าท้ายที่สุด ความหวังที่จะได้ลงแข่งขันของทีมสาวไทยชุดนี้ก็จบลงอีกครั้ง เมื่อศึกชิงแชมป์เอเชีย ถูกยกเลิกจัดแข่งขัน เพราะโควิด-19 ที่ประเทศฟิลิปปินส์ ยังระบาดหนัก นั่นจึงเป็นครั้งสุดท้ายของปีที่ทีมชาติไทยได้รวมตัวฝึกซ้อมกันในปี 2021

ตลอดทั้ง 2 ปี การเตรียมทีมของสมาคมฯ และทีมสาวไทยชุดใหม่มีเพียงแค่การฝึกซ้อมเท่านั้น ยังไม่สามารถหาโปรแกรมให้นักตบลงแข่งขันได้เลย

นั่นเป็นจุดเริ่มต้นที่แม้จะไม่ราบรื่นสักเท่าไหร่ ทว่ามันก็งดงาม และเบ่งบาน หลังจากนั้น

โอกาสและจังหวะที่ลงตัว

เข้าสู่ช่วงแข่งขันของสโมสรฤดูกาล 2021-22 ข่าวดีของทีมสาวไทยคือ มีนักตบ 7 คนที่ได้รับยื่นข้อเสนอย้ายไปเล่นในลีกต่างประเทศ ทั้งในญี่ปุ่น อินโดนีเซีย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ชัชชุอร โมกศรี และ อัจฉราพร คงยศ ที่ย้ายไปเล่นในลีกตุรกี ลีกอาชีพที่มียอดทีมวอลเลย์บอลอันดับต้น ๆ ของโลก

แน่นอนว่า นี่นับเป็นความสวยงามหลังฝนพรำของทีมสาวไทย แม้จะยังไม่ได้แข่งขันในเกมนานาชาติของทีมชาติ หากเรายังได้เห็นนักกีฬาไปเล่นในลีกต่างประเทศ และเพิ่มความสามารถ กับทักษะใหม่ ๆ เข้ามาปรับใช้งาน

ไหนจะมีผู้เล่นหลายคนที่ลงเล่นในวอลเลย์บอลไทยแลนด์ลีก และทำผลงานได้อย่างโดดเด่น จนคว้ารางวัลระดับบุคคลมาติดตัว จึงทำให้ทีมชาติไทยเวอร์ชัน 2022 ดูน่าสนใจขึ้นมาทันที

เมื่อปี 2022 ย่างกรายเข้ามา โปรแกรมของทีมสาวไทยในปีนี้มีให้ลงเล่นได้วาดลวดลายมากมาย ทั้งซีเกมส์ (เลื่อนมาจากปี 2021), เนชันส์ ลีก, เอวีซี คัพ, อาเซียนกรังด์ปรีซ์, เอเชียนเกมส์ (สุดท้ายเลื่อนไปแข่งปี 2023) และปิดท้ายด้วยรายการใหญ่อย่างชิงแชมป์โลก

ประกอบกับสถานการณ์โควิดในเมืองไทยดีขึ้น สนามฝึกซ้อมที่การกีฬาแห่งประเทศไทยกลับมาเปิดใช้งานได้อีกครั้ง การกลับมารวมตัวผู้ของสาวไทยหลังจากไปเล่นในลีกนอก นับเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นของแฟนวอลเลย์บอล ซึ่งรอคอยกันมาอย่างเนิ่นนาน และจะได้เห็นพวกเธอวาดลวดลายในสนามแข่งขันจริง ๆ กันเสียที

อย่างที่กล่าวไปข้างต้น บรรดานักตบของไทย ต่างย้ายไปเก็บประสบการณ์ที่ลีกนอกหลายคน 3 ผู้เล่นบอลหลักในเกมรุก อัจฉราพร, ชัชชุอร และ พิมพิชยา บอลเร็ว 2 คน ทัดดาว กับ หัตถยา และมือเซตอย่าง พรพรรณ นี่คือขุมกำลังหลักที่ไปเล่นลีกต่างประเทศทั้งหมด

ซีเกมส์ 2021 ที่ประเทศเวียดนาม นับว่าเป็นรายการซ้อมใหม่ของสาวไทย หลังจากที่ได้ฝึกซ้อมกันมาร่วมเดือน และการจะได้กับคู่แข่งในย่านอาเซียน ทั้ง ฟิลิปปินส์, เวียดนาม, อินโดนีเซีย เป็นการลับคมที่ดีไม่น้อย

ผลงานในซีเกมส์ สาวไทย ยังรักษามาตรฐานการเล่นได้เป็นอย่างดี เมื่อเจอกับคู่แข่งที่อยู่ในย่านอาเซียน แม้ฟอร์มการเล่นจะมีตะกุกตะกัก ติดขัดอยู่บ้างในบางเกม หรือสไตล์การเล่นอาจจะยังไม่ไหลลื่น แต่สุดท้าย พวกเธอยังโชว์ฟอร์มเยี่ยม คว้าเหรียญทองซีเกมส์ มาครองได้ 1 สมัย

บ่งบอกถึงว่า ศักยภาพของพวกเธอยังแข็งแกร่ง และยังน่าเกรงขามต่อทีมในอาเซียน รวมถึงยังรวมตัวเล่นด้วยกันเป็นครั้งแรก โดยไม่มีพี่ ๆ และสามารถป้องกันแชมป์เหรียญทองซีเกมส์เอาไว้ได้แบบไม่เคอะเขิน

สิ่งที่สั่งสมเริ่มเบ่งบาน

เมื่อจบงานแรกอย่างซีเกมส์ หลังจากนี้ งานของทีมชาติไทยจะยิ่งหนักขึ้นเรื่อย ๆ เพราะคู่แข่งที่ต้องเจอในรายการต่อไปอย่างเนชันส์ ลีก ล้วนเป็นบรรดาทีมยักษ์ใหญ่ของโลก ซึ่งเมื่อเทียบกับทีมที่เราเจอในย่านอาเซียน ก็แตกต่างกันพอสมควร

แม้เราจะโชว์ฟอร์มได้ดีในซีเกมส์ แต่การเริ่มต้นเล่นในเกมระดับโลกเป็นครั้งแรก ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจว่าทีมสาวไทยจะทำผลงานออกมาได้ดีแค่ไหน

VNL 2022 สัปดาห์แรก ที่ประเทศตุรกี เกมนัดเปิดสนามพวกเธอต้องพบกับ บัลแกเรีย ทีมที่มีอันดับโลกดีกว่า รวมถึงรุ่นพี่ยังเคยแพ้พวกเขามาก่อนแล้ว

ทว่าการได้ลงสนามพร้อมกันในเวทีโลกครั้งแรกของสาว ๆ กลับทำได้ดี จนต้องเรียกว่าดีเกินคาด เพราะไม่เพียงแค่ทีมชาติไทย เอาชนะ บัลแกเรีย อย่างขาดลอย 3-0 เซต แต่ทั้งรูปแบบการเล่น วิธีการเล่น ทักษะในสนาม และความเด็ดขาดในเกมรุก รวมถึงการเล่นให้สนุก พวกเธอทำได้ยิ่งกว่ายอดเยี่ยม

การเปิดบอลแรกที่เข้าจุดแทบจะทุกลูก เปิดโอกาสให้มือเซตได้สร้างสรรค์เกมได้อย่างเป็นอิสระ รวมถึงเกมรุกของผู้เล่นแนวรุกทั้งหมด ต่างก็ทำออกมาได้อย่างลงตัว

เรียกได้ว่าชัยชนะที่มีต่อบัลแกเรีย เป็นจุดเริ่มต้นที่สวยงามอย่างมากต่อฟอร์มการเล่นในสองเกมต่อมา ทั้งการเอาชนะ เซอร์เบีย ทีมแชมป์โลกล่าสุด 3-2 เซต และแม้จะแพ้ เบลเยียม ในเกมที่สามด้วยสกอร์ 2-3 เซต แต่เกมนั้น การเล่นของสาวไทยก็ยังยอดเยี่ยมได้ใจแฟน ๆ

ก่อนที่เกมสุดท้ายของสัปดาห์ จะปิดด้วยการเอาชนะ จีน ทีมเบอร์ 1 ของเอเชีย อย่างสุดมัน 3-2 เซต ทั้งที่ ทัดดาว นึกแจ้ง บอลเร็วเจ็บไปตั้งแต่เกมพบกับ เบลเยียม ซึ่งเป็นการเอาชนะ จีน เป็นครั้งแรกใน VNL และยังเป็นครั้งแรกที่เราเอาชนะสาวแดนมังกรในรอบ 10 ของรายการนี้ (รวมชื่อเดิม เวิลด์กรังด์ปรีซ์) นับตั้งแต่ปี 2012

ทั้ง 4 เกมที่สาวไทยลงแข่งขัน นับว่าเป็นผลพวงที่ต่อยอดมาจากปี 2020 ในการเริ่มต้นสร้างทีมชุดใหม่ครั้งนี้ แม้จะติดขัดในหลาย ๆ ช่วงเวลา แต่ทีมสาวไทยพิสูจน์ให้เห็นว่า การเจอกับคู่แข่งที่แข็งแกร่งกว่า รูปร่างสูงใหญ่กว่า แต่เราก็มียุทธวิธี และสไตล์การเล่นที่เฉพาะตัวของทีมไทยเข้าไปต่อกร จนสามารถคว้าชัยชนะมาได้ถึง 3 เกม

สิ่งที่แฟนกีฬาประทับใจไม่ใช่แค่เรื่องผลงานเท่านั้น ภาพจำเกี่ยวกับทีมวอลเลย์บอลหญิงไทยของคนทั้งโลก นอกจากผลงาน และฟอร์มการเล่นในสนาม อีกประเด็นคือความสนุกสนานในการเล่นของนักตบสาวไทยที่แสดงออกผ่านรอยยิ้มบนใบหน้า ไม่ว่าจะทำแต้มได้ หรือแม้แต่ช่วงเวลาที่เสียแต้ม เราจะได้เห็นรอยยิ้มของพวกเธออยู่เสมอ

รอยยิ้มของนักตบสาวไทยในช่วงเวลาที่ลงแข่งขัน ถูกส่งต่อมาจากยุครุ่นพี่โดยอัตโนมัติ ซึ่งมาจากความสนุกในการได้ลงสนามแข่งขัน และการได้ทำในสิ่งที่พวกเธอรัก แม้จะเล่นแล้วผิดพลาด รอยยิ้มในมุมกลับมาที่สื่อถึงคำว่า ‘ยิ้มสู้’ และ ‘สู้ใหม่’ จะเป็นแรงใจให้กลับมาทำผลงานให้ดีขึ้นในแต้มต่อไป

หรือยิ่งหากเป็นการทำแต้มได้ รอยยิ้มที่สื่อออกมาคือความสุขกับแต้มนั้น ๆ ที่พวกเธอทำได้ หากเป็นเกมที่พวกเธอคว้าชัยชนะ เรายิ่งจะได้เห็นการแสดงออกถึงความดีใจที่มากไปกว่ารอยยิ้ม ทั้งการเต้น ออกสเต็ป และความน่ารักสดใสของนักกีฬาที่แสดงออกมาอย่างสุดเหวี่ยง

ความเหนียวแน่นในเกมรับ เกมรุกที่เด็ดขาด และความสนุกสนาน ความน่ารักของนักกีฬา รอยยิ้มในการเล่น เพียงเท่านี้ การเชียร์วอลเลย์บอลทีมชาติไทยในแต่ละเกมหลังจากนี้ ไม่ว่าผลจะออกมาเป็นอย่างไร คงจะเป็นอะไรที่ทำให้แฟน ๆ และชาวไทย มีความสุขมากเลยทีเดียว

หมายเหตุ: บทความนี้เผยแพร่ 9 มิถุนายน 2022