‘แมวบิน’ นักจัดบ้านมืออาชีพที่ฝันอยากเห็นสังคมเป็นระเบียบผ่านการจัดบ้าน

“การจัดระเบียบบ้านเป็นตัวสะท้อนสังคมชั้นดี เพราะสังคมจะเป็นระเบียบเรียบร้อยได้นั้น ต้องเริ่มจากหน่วยที่เล็กที่สุดในสังคมนั่นคือ ครอบครัว เมื่อคนในบ้านช่วยกันทำให้พื้นที่ของตัวเองสะอาด มันก็จะสะท้อนออกมาให้เห็นว่าบ้านเรือนและสังคมนั้นมีความเป็นระบบระเบียบมากเพียงใด

“เมื่อบ้านหลังหนึ่งเริ่มสะอาด ไม่แน่ว่าบ้านหลังข้าง ๆ เขาอาจจะเห็นแล้วเกิดอยากทำให้บ้านของตัวเองสวยขึ้น มันก็เป็นผลกระทบที่ต่อเนื่องกันไป เราว่านี่แหละคือพลังของประชาชนอย่างแท้จริง”

‘อิม - อิมยาดา เรือนภู่’ นักจัดระเบียบบ้านมืออาชีพของประเทศไทย ผู้เป็นเจ้าของเพจเฟซบุ๊ก ‘แมวบิน นักจัดระเบียบบ้าน’ แหล่งบอกเคล็ดลับการจัดบ้านอย่างไรให้ออกมาเหมาะสมและน่าอยู่มากที่สุด เผยเป้าหมายอันยิ่งใหญ่ที่ทำเอาคนฟังถึงกับตาลุกวาว เพราะใครจะไปคิดว่าแค่จัดบ้านให้เป็นระเบียบ จะสร้างผลกระทบอันยิ่งใหญ่ได้ขนาดนี้

ฮีโร่ของบ้าน

ตลอดระยะเวลาหกเดือนที่อิมยาดาพาแมวบินลงสนามจัดระเบียบบ้าน ควบคู่ไปกับการกำจัดขยะออกจากจิตใจผู้คน เธอเผยที่มาของการเริ่มต้นจัดระเบียบสิ่งต่าง ๆ รอบกายสั้น ๆ ว่า เมื่อครั้งเธออายุยังน้อย เธอเคยลิ้มลองรสชาติ ‘อำนาจ’ มาก่อน ซึ่งความเป็นอิสระและอำนาจที่เธอจะมีได้ก็ต่อเมื่อเริ่มลงมือทำงานบ้าน

ด้วยความที่เธอเป็นน้องคนสุดท้องจากพี่น้องทั้งหมด 4 คน แถมยังเป็นน้องเล็กที่มีรูปร่างสูงระหง เหมาะแก่การรับหน้าที่ทำความสะอาดที่สูง ๆ เป็นที่สุดจากความรับผิดชอบเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็ค่อย ๆ ขยับขึ้นมาทีละนิด งานบ้านที่ใครหลายคนมองว่าน่าเบื่อ แต่ในสายตาของเด็กหญิงอิมยาดา กลับมองว่านี่คือ ความสนุกและความสุขที่จะเป็นฮีโร่ให้กับทุกคนในบ้าน

“เรามีความสุขมาก ตอนนั้นรู้สึกว่าเก่งที่สุดในบ้านเลย เพราะฉันเก่งและเร็ว แถมยังตัวสูง งานบ้านหลายอย่างคนตัวเล็กทำไม่ได้แต่เราทำได้ เช่นตากผ้า ราวมันอยู่สูง เราทำได้คนเดียว เรารู้สึกว่าตัวเองเป็นฮีโร่ของคนในบ้านเลย เป็นความภูมิใจที่ติดตัวเรามาตั้งแต่เด็ก ๆ แถมเรายังเรียนเก่งอีกต่างหาก (หัวเราะ)

“ตอนที่เราทำงานบ้านที่บ้านเขาก็ให้อำนาจเราในการจัดการสิ่งต่าง ๆ ซึ่งมันเป็นเรื่องสำคัญมาก ที่ผู้ใหญ่เค้าให้อำนาจในการตัดสินใจ ในการดีไซน์ ไม่มานั่งจี้ นี่คืออำนาจที่ผู้ใหญ่ให้ มันทำให้เราเกิดความสนุก เป็นอำนาจ เป็นความไว้ใจเป็นความเชื่อใจนี่คือสุดยอดของเด็กแล้ว มันก็เลยทำให้เรารู้สึกสนุก ไม่เคยเบื่อที่จะทำเลย

“งานบ้านมันผลักดันให้เราหาหนทางในการสู้ชีวิต หมายความว่างานบ้านถ้าปล่อยให้เด็ก ๆ ทำ ก็จะมีเลเวลที่แตกต่างกัน ผู้ใหญ่อาจจะมองไม่หนักแต่มันอาจจะหนักสำหรับเด็ก กลายเป็นว่างานบ้านฝึกความอดทนของเรา ทำให้เรารู้ว่าตัวเองจะต้องก้าวไปในทิศทางไหน เพื่อที่จะหนีจากจุดที่เหนื่อยที่สุดให้ได้ มันก็พัฒนาสั่งสมมาเป็นเราอย่างในทุกวันนี้

“ทำให้เรารู้สึกว่า ฉันผ่านมาหมดทุกความเหนื่อยแล้ว ฉันจะทำอะไรก็ได้ในโลกนี้ทำได้หมดเลย ถ้ามีโอกาสเราก็อยากลองทำทุกอย่างทุกอาชีพบนโลกนี้ ฉันเป็นหมอได้ เป็นศิลปินได้ เป็นครูได้ อยากเป็นไปหมด เพียงแต่ว่าชีวิตคนเรามันไม่ได้มีเวลาเรียนรู้ทุกสิ่งทุกอย่างขนาดนั้น”

จัดบ้านเชื่อมสัมพันธ์

นอกจากการจัดบ้านจะช่วยทำให้บ้านน่าอยู่ขึ้นแล้ว ยังเป็นตัวกลางชั้นดีในการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างคนในครอบครัวอีกด้วย เพราะเธอเชื่อว่าบ้านที่น่าอยู่ คือบ้านที่มีกลิ่นอายความเป็นบ้าน ไม่ใช่สถานที่ที่เต็มไปด้วยเศษซากความทรงจำที่กองสุมอยู่ทั่วทุกมุมห้อง

“การจัดระเบียบบ้านนอกจากจะทำให้เรามีสุขภาพจิตที่ดีแล้ว เราจะเพิ่มระบบ mindset ที่ดี และเมื่อมีการวางแผนจิตใจก็ดีขึ้น รู้สึกปลอดโปร่ง รู้สึกโล่ง รู้สึกว่าอยากมีชีวิตที่ดีขึ้น อยากเป็นคนที่ดีขึ้น ถ้าเราอยากจะพัฒนาตนเอง การจัดบ้านก็คือพัฒนาตัวเองอย่างหนึ่ง”

“การจัดระเบียบบ้านในแนวของแมวบินมันไม่ได้ แค่จัดระเบียบบ้านให้คุณ แต่มันคือการเปลี่ยนชีวิต...

“98% เป็นเรื่องดีช่วยสานสัมพันธ์กับคนในครอบครัว เพราะหนึ่งความสัมพันธ์ฉันท์สามี ภรรยาจะดีขึ้น ตัวอย่างเช่น เมื่อก่อนทุกครั้งที่กลับบ้านมาเหนื่อย ๆ คุณผู้หญิงเขาก็จะหงุดหงิด โมโหง่ายเพราะว่าบ้านมันดูรก แต่หลังจากจัดระเบียบบ้านไปแล้ว กลับมาจากทำงานเหนื่อย ๆ แล้วมาเจออะไรสวย ๆ งาม ๆ ในบ้านที่เป็นระเบียบเขาก็มีสุขภาพจิตดีขึ้น ความสัมพันธ์ระหว่างคนในครอบครัวก็ดีขึ้นตามไปด้วย อันนี้เป็นเรื่องดี

“อย่างบางบ้านที่มีลูกเล็กมีเด็ก แล้วบ้านสะอาดเรียบร้อย ก็ส่งผลต่อพัฒนาการของเด็กเหมือนกัน เขาจะมีจิตใจที่สดใสไม่ขุ่นมัว ไม่ได้ยินเสียงปะป๊า หม่าม๊า บ่น การจัดระเบียบบ้านเลยเป็นอะไรที่ดีมาก”

ถึงจะมีข้อดี แต่ข้อเสียที่เธอละไว้อีก 2% นั้นก็น่าสนใจไม่น้อย เพราะตัวเลขหลักหน่วยที่เติมไม่เต็มร้อย อาจทำให้ชีวิตเจ้าของบ้านที่มีบ้านเป็นระเบียบเกินไป ต้องทนทุกข์อยู่กับความเป๊ะ จนไม่เป็นอันกินอันนอน

“ส่วนอีก 2% เป็นเรื่องเสีย มันจะเสียก็ต่อเมื่อคนนั้นเจ้าระเบียบเกินไป คุณไม่ปล่อย ไม่อยู่ในธรรมชาติปกติของมนุษย์ คุณไม่รู้ว่านี่คือบ้าน แต่เข้าใจผิดคิดว่านี่คือโรงแรม คุณก็เลยพยายามควบคุมทุกอย่าง สิ่งของในบ้านแม้แต่ควบคุมคนรอบข้าง ให้อยู่ในระเบียบวินัยตลอดเวลาซึ่งเป็นไปไม่ได้

“คนในบ้านก็จะรู้สึกว่าอึดอัด เขาจะรู้สึกที่ว่านี่ไม่ใช่บ้าน ที่นี่ไม่ใช่เซฟโซนมันจะอะไรนักหนา แทนที่จะปล่อยวาง หลับตาข้างเดียวกลับกลายเป็นว่า มันเหนื่อยและรัดแน่นมากกว่าเดิม”

เพราะทุกคนมีความเป็นมนุษย์ และมนุษย์ย่อมมีปัจจัยบางอย่างที่ไม่สามารถควบคุมได้ การจัดระเบียบบ้านก็เช่นกัน ขนาด คนโดะ มาริเอะ ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดระเบียบบ้าน ยังเคยออกมาประกาศยอมแพ้ หลังต้องรับมือกับการเลี้ยงดูลูกทั้งสามคนของเธอ

บ้านรกคือธรรมชาติ

“บ้านรกเป็นเรื่องปกติธรรมชาติมากเลย คนที่ไม่ปกติธรรมชาติก็จะหมกมุ่นอยู่ในบ้านที่ต้องเป็นระเบียบตลอดเวลา เขาจะปล่อยวางไม่ได้ ละทิ้งอะไรไม่ได้ บ้านจะต้องเหมือนโชว์รูมตลอดเวลา ซึ่งเราก็เป็นคนหนึ่งในนั้นที่เป็นนะซึ่งมันไม่ปกติ แล้วมันก็เหนื่อยเราเลยอยากให้ทุกคนปล่อยวางให้เข้าใจว่าบ้านรกเป็นเรื่องปกติ ไม่ต้องตกใจ”

แต่ใช่ว่าการปล่อยบ้านให้รกตลอดเวลาจะเป็นเรื่องที่ดี เพราะบางครั้งคนที่ชอบเก็บทุกอย่างเอาไว้ในบ้าน อาจเสี่ยงเป็นโรคชอบเก็บสะสมสิ่งของ (Hoarding Disorder) ซึ่งเป็นโรคทางจิตเวชที่ผู้ป่วยมีภาวะผิดปกติทางพฤติกรรมที่เก็บสะสมสิ่งของที่ไม่จำเป็นจนล้นเต็มห้อง ลามออกมาถึงนอกบ้าน จนส่งผลต่อพฤติกรรมการกิน ดื่ม รวมไปถึงการพักผ่อน และนำมาสู่ความแปรปรวนทางอารมณ์ในที่สุด

“เราอยากให้ทุกคนต้องแยกว่า บ้านสวย กับบ้านรก มันต่างกัน บางบ้านสะอาดไม่ได้ดูรก แต่ว่ามันไม่ได้สวย แต่บางบ้านเขาสะอาดด้วย สวยด้วย แต่มันก็ยังมีมุมรก มันเป็นเรื่องปกติของทั้ง 2 ฝั่ง”

ส่วนเคล็ดลับการจัดระเบียบบ้านในแบบของแมวบินนั้น อิมยาดาบอกกับเราว่า ไม่มีอะไรยุ่งยากซับซ้อนเลย ขอแค่ซื้อถุงดำมา เท่านี้ก็เหมือนมีพลังวิเศษอยู่ในมือ

“วิธีการจัดบ้านในแบบของแมวบินให้ได้ผล อย่าไปคิดซับซ้อน พูดได้เลยนะว่าทำทุกอย่างให้เป็นเรื่องง่ายที่สุด หนึ่งไปซื้อถุงดำมาพูดก่อน ไปซื้อถุงดำมานี่ไม่ได้เป็นโจ๊กหรือว่าเป็นมุกนะ ถุงดำมันคือพลัง มันคือสิ่งที่จะทำให้คุณเหนื่อยน้อยลง

“ไปเก็บขยะออกก่อนนะ อย่าเพิ่งไปอ่านหนังสือวิธีการ How to ทิ้งคืออะไร อย่าเพิ่ง มันไปไกลแล้วกลับมา ง่าย ๆ สบาย ๆ ไปซื้อถุงดำมาแล้วก็เดินหาขยะแล้วทิ้งมันไปก่อน จากนั้นก็ไปแยกประเภท เสื้ออยู่กับเสื้อ เอกสารอยู่กับเอกสาร เครื่องสำอางอยู่กับเครื่องสำอาง แยกมันให้หมดเลย ยังไม่ต้องจัดเรียง

“พอหลังจากนั้นก็ อะไรที่เค้าจะต้องตกรอบ อะไรที่จะต้องไป อะไรที่จะต้องบอกลา มันเยอะเกินไป เอาออกให้ได้มากที่สุดนะคะ อย่าเสียดายเป็นเด็ดขาด คุณมีความรู้สึกได้ แต่อย่าไปใส่ใจ อย่าไปให้ชีวิตกับสิ่งของ เมื่อไหร่ที่คุณให้ชีวิตกับสิ่งของหายนะเกิดขึ้นทันที บ้านไม่สามารถจัดให้เป็นระเบียบได้ อย่าไปอินกับมันนะคะ แต่จงปล่อยเค้าไปในที่ที่ควรอยู่

“จากนั้นก็ดีไซน์เลย เอาแบบปกติธรรมชาติเอาสะดวกตัวเองเลย ไม่ต้องมาจัดสวยเหมือนแมวบิน จัดแบบไหนให้ชีวิตเราง่ายขึ้น จัดแบบไหนให้บ้านมันดูโล่งขึ้น ทำอย่างไรให้เรารู้สึกดีก็วางได้เลย ไม่ต้องเน้นความสวยงามอะไร นี่คือธรรมชาติปกติ

“แต่ประเด็นของสำคัญในการจัดบ้านก็คือ ต้องทำอย่างต่อเนื่อง ทำแบบฉันอยากเปลี่ยนตัวเอง ฉันอยากเปลี่ยนโลก ฉันไม่อยากวนลูปกับชีวิตเดิม ๆ แล้ว มันเหมือนกับเราคแฟนคนนี้ 10 ปีแล้วไม่มีอะไรดีขึ้นเลย ฉันอยากเปลี่ยน ทำแบบนั้นให้ได้ ทำความรู้สึกแบบนั้นให้ได้ แล้วค่อย ๆ ทำไปทีละนิด ทีละหน่อยจนติดเป็นนิสัย

“ถ้าเมื่อไหร่ที่เราฮึด จัด จัด จัด จัด วันหนึ่งมันจะท้อ แล้วก็ไม่เป็นนิสัย การที่เราจะเปลี่ยนเป็นคน Perfectionist เป็นคนเจ้าระเบียบได้ มันใช้เวลา ทำทีละนิด ทีละหน่อยอย่าไปยอมแพ้มัน เพราะฉะนั้นเราก็อยากให้กำลังใจ ทำไปทีละนิด ทีละนิด อย่าหยุด”