ไดอาน่า ไนยาด ว่ายข้ามมหาสมุทรในวัย 64 ล้มเหลวหลายครั้ง แต่ไม่ยอมทิ้งฝันกระทั่งทำสำเร็จ

• ไดอาน่า ไนยาด ว่ายข้ามมหาสมุทรจากคิวบา มาฟลอริด้า สำเร็จขณะอายุ 64 ปี เธอทำสำเร็จในการพยายามเป็นครั้งที่ 5 
• ไดอาน่า ไนยาด มีความฝันอย่างหนึ่งว่าอยากว่ายน้ำข้ามทะเลให้สำเร็จ ขณะเดียวกันเธอต้องการพิสูจน์ตัวเองกับคำดูถูกเรื่องเพศสภาพของเธอ
• เรื่องราวของไดอาน่า ถูกสร้างเป็นภาพยนตร์และสารคดีหลายครั้ง

คนวัย 60 กว่า ๆ ที่อยู่ในช่วงอายุของการรับเบี้ยคนชราคงจะอยากว่ายน้ำแค่ออกกำลังกายให้แข็งแรง แต่ไม่ใช่ ‘ไดอาน่า ไนยาด’ (Diana Nyad) มนุษย์ป้าคนนี้แน่นอน เพราะเธอคือคนแก่ธรรมดา ๆ ที่สร้างตำนานในการว่ายน้ำข้ามทะเลจากคิวบา มาฟลอริด้า ด้วยวัยที่เลยแซยิดไปแล้วหลายปี

เชื่อกันว่า การว่ายน้ำคือการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับคนสูงอายุที่จะช่วยให้ร่างกายจะกระทบกระเทือนน้อยมากเพราะมีน้ำช่วยอุ้มสรีระ คนไทยที่พิสูจน์เรื่องนี้อย่างเป็นรูปธรรมคือ น.พ.เฉก ธนะสิริ ที่สามารถว่ายน้ำได้ระยะทางในระดับกิโลเมตรได้อย่างสบาย ๆ

คุณดำรง พุฒตาล แห่ง ‘คู่สร้างคู่สม’ เคยไปสัมภาษณ์คุณหมอเฉก ที่เป็นอดีตรองปลัดกรุงเทพมหานครผู้นี้ ปัจจุบันคุณหมออายุ 97 ปี และตั้งเป้าจะมีอายุยืนให้ถึง 120 ปี คุณหมอมีความเชื่อว่าร่างกายของคนเราเป็นฮาร์ดแวร์ ส่วนจิตใจของเป็นซอฟต์แวร์ และทั้งสองอย่างนี้มันสามารถบังคับกันได้ คุณหมอเลยเริ่มออกกำลังกายด้วยการว่ายน้ำเพราะอยากจะมีอายุยืน คุณหมอยืนยันว่าการมีอายุยืนไม่ใช่เรื่องของกรรมพันธุ์ แต่เป็นสิ่งที่เราสามารถสร้างกันได้

กว่า 40 ปีที่ออกกำลังกายด้วยการว่ายน้ำ คุณหมอเฉก สามารถว่ายได้เป็นระยะทางสะสมกว่า 7,900 กิโลเมตรแล้ว โดยสถิตินี้ได้รับการบันทึกไว้ที่สระว่ายน้ำของราชกรีฑาสโมสร

ส่วนไดอาน่า พยายามว่ายน้ำข้ามคิวบา มาฟลอริด้าถึง 4 ครั้งแต่ไม่สำเร็จ เธอมาทำสำเร็จในครั้งที่ 5

คิวบากับฟลอริด้าอยู่ห่างกัน 110.86 ไมล์ ตัวเลขนี้จะว่าไปแล้วมันก็ไม่ได้ไกลกันเท่าไหร่นัก ถ้าใช้พาหนะในการเดินทาง แต่ถ้า 110.86 ไมล์เป็นระยะทางที่เราต้องว่ายน้ำแล้วละก็ คนที่จะทำได้แบบนี้ น่าจะเป็นพวกนักกีฬาระดับคนเหล็ก ไม่ควรจะเป็นมนุษย์ป้าอย่างไดอาน่า

ไดอาน่า ก็เหมือนคนอื่น ๆ ที่มีความฝัน เธอฝันที่จะว่ายน้ำข้ามคิวบามาฟลอริด้ามาตั้งนานแล้ว ฝันของเธอจะว่าไปแล้วมันคือฝันเสี่ยงตายสำหรับคนธรรมดาที่ไม่ใช่นักกีฬาอาชีพ

มีคนพยายามทำแบบนี้มาตั้งแต่ทศวรรษที่ 50 พวกที่ทำก็เป็นนักว่ายน้ำระดับเทพกันทั้งนั้น แต่ก็ยังไม่เคยมีใครทำสำเร็จ เพราะอุปสรรคมากมาย ทั้งในเรื่องของร่างกาย, อากาศ และอันตรายจากสัตว์ทะเล

ไดอาน่า ไม่ได้เป็นนักว่ายน้ำมือรางวัลอะไรเลย เธอไปอ่านพบเรื่องราวเหล่านั้นก็เลยอยากจะทำแบบเขาบ้าง ประกอบกับเธอกดดันในการโดนล้อเลียนเรื่องของรสนิยมทางเพศที่เธอเป็นเลสเบี้ยน โดนดูถูกเรื่องของเพศสภาพมาโดยตลอด ไดอาน่า จึงอยากพิสูจน์ให้โลกรู้ว่า เพศสภาพไม่ใช่อุปสรรคในการใช้ชีวิตในสังคม ไม่ว่าจะมีรสนิยมทางเพศแบบไหนต่างมีคุณค่าในตัวเองทั้งสิ้น เธอจึงลงมือทำตามความฝัน

เธอทดลองว่ายซ้อมเตรียมพร้อมร่างกายชิมลางครั้งแรกในปี 1975 ที่แม่น้ำ อีสท์ ริเวอร์ (East River) ในแมนฮัตตัน แม่น้ำนี้เป็นน้ำเค็มคล้ายกับการว่ายน้ำทะเล แต่ว่ายได้แค่ 8 ชม.เธอหมดแรงจนต้องยอมแพ้ แถมยังติดเชื้อไวรัสจากน้ำจนต้องรักษาตัวอยู่พักหนึ่ง

พอหายดี เธอกลับมาลงมือซ้อมว่ายอีก คราวนี้เธอว่ายข้ามแม่น้ำฮัดสัน (Hudson River) ไปถึงเกาะแมนฮัตตันได้สำเร็จ เรื่องของเธอกลายเป็นข่าวดังจนได้ไปออกรายการ Saturday Night Live โดยมี วู้ดดี้ อัลเลน (Woody Allen) ดาราดังรุ่นใหญ่นั่งดูอยู่ วู้ดดี้ ประทับใจไดอาน่ามาก เขาโทรไปขอเธอออกเดทและเธอก็ตอบตกลงไปเดทกับเขาทั้ง ๆ ที่เธอเป็นเลสเบี้ยน ทั้งคู่กลายเป็นเพื่อนที่ดีต่อกันหลังจากนั้น

พอมั่นใจว่าทำได้ คราวนี้ไดอาน่า ตัดสินใจว่ายจริง แต่เธอต้องใช้ความพยายามถึง 5 ครั้งที่จะประสบความสำเร็จ โดยในครั้งที่ 4 ที่ต้องยอมแพ้นั้น สภาพของเธอปางตายจนทีมช่วยเหลือต้องตัดสินใจดึงเธอขึ้นจากน้ำเพราะโดนพิษแมงกะพรุนจนใบหน้า, คอ และริมฝีปากบวมเป่ง

แต่ไดอาน่า ไม่ท้อ หลังจากรักษาตัวจนกลับมาแข็งแรง เธอตัดสินใจลองอีกเป็นครั้งที่ 5 เธอกระโจนลงน้ำที่คิวบาโดยมีทีมกู้ภัยตามประกบติดอยู่บนเรือแบบไม่คลาดสายตา ต้องผจญทั้งแมงกะพรุน และกระแสน้ำอุ่นของมหาสมุทรแอตแลนติก แต่ก็ยังดีที่ไม่มีฉลามมาเป็นอุปสรรคเหมือนทะเลแถว ๆ ออสเตรเลีย

เธอใช้วิธีว่ายไปสวดมนต์ไป ว่ายไปแล้วร้องเพลงในใจไปเรื่อย ๆ หรือบางทีก็ว่ายไปในแบบที่ระบายความโกรธเกรี้ยวจากการโดนดูถูกเรื่องเพศสภาพปน ๆ กันไปในทุก ๆ อารมณ์ มันเป็นความทรมานบันเทิงอย่างแท้จริงเพราะในตอนกลางวันแดดร้อนส่วนกลางคืนก็มืด มองอะไรไม่เห็นเลย

เรือกู้ภัยที่ตามติดเผื่อเกิดเหตุฉุกเฉินก็ไม่ได้เปิดไฟให้แสงสว่างเพื่อที่จะช่วยไดอาน่า เพราะหากเปิดไฟก็จะเป็นการล่อปลาเล็ก ๆ เข้ามาเล่นไฟ ถ้ามีปลาเล็ก ๆ มาเล่นไฟเยอะ มันก็อาจจะนำพามาซึ่งฉลามที่จะมากินปลา และมั่นใจได้เลยว่าฉลามมันคงกินไดอาน่า ไปพร้อม ๆ กับปลา

ผ่านไปร่วม ๆ 3 วัน ทีมงานบนเรือกู้ภัยชี้ให้ไดอาน่า ดูแสงสว่างและบอกกับเธอว่า “ไดอาน่า เห็นแสงนั่นไหม? ตรงนั้นมันคือ Key West เราใกล้ Florida เข้าไปทุกทีแล้ว”

ไดอาน่า ได้ยินแบบนั้นก็กำลังใจมาเป็นกองพะเนิน เธอก้มหน้าก้มตาจ้วงต่อไปอีกเกือบ ๆ 15 ชม.นับจากจุดที่ทีมงานบอก และขึ้นฝั่งที่ฟลอริด้าในที่สุด รวมเวลาทั้งสิ้นที่เริ่มต้นจากชายฝั่งคิวบาคือ 52 ชม.กับอีก 54 นาที เกือบ ๆ 53 ชม.เลย ชั่วชีวิตนี้ของไดอาน่า เธอไม่มีทางลืม 53 ชม.ที่ต้องแช่อยู่ในทะเลอย่างแน่นอน

หลาย ๆ คนอาจจะคิดว่ามีเรือประกบและมีการดูแลอย่างดี มันก็คงไม่แปลกที่ใครสักคนจะทำแบบนี้ได้แน่ ๆ แต่ถ้าใครคิดแบบนั้นอาจต้องคิดใหม่ เพราะแม้จะมีเรือตามประกบ แต่ไดอาน่า ว่ายอยู่ในกติกาที่ว่า ‘ห้ามขึ้นจากน้ำ’ และ ‘ห้ามเกาะขอบเรือเพื่อพยุงตัว’ ทีมงานบนเรือจะช่วยเหลือได้ก็แค่การป้อนข้าว ป้อนน้ำ เพียงอย่างเดียว

และถ้าใครคิดว่าถ้าฟิตร่างกายมาดี ๆ แล้ว ใครสักคนก็อาจทำแบบนี้ได้เช่นกัน ซึ่งในความเป็นจริงมันก็อาจเป็นไปได้ แต่วันที่ 2 กันยายน ปี 2013 ที่ไดอาน่า ทำสำเร็จนั้นเธออายุ 64 ปี

เรื่องราวของไดอาน่า เคยถูกผู้กำกับ ทิโมธี่ วีเลอร์ (Timothy Wheeler) เอาไปทำเป็นหนังเรื่อง The Other Shore ในปี 2013 และล่าสุดในปี 2023 เอลิซาเบธ ชัย วาซาเฮลยี (Elizabeth Chai Vasarhelyi) และ จิมมี่ ชิน (Jimmy Chin) 2 นักทำหนังชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียเอาไปทำเป็นหนังชีวประวัติเรื่อง NYAD โดยได้ แอนเน็ท เบนนิ่ง (Annette Benin) และ โจดี้ ฟอสเตอร์ (Jodie Foster) มารับบทนำ

ปัจจุบัน ไดอาน่า อายุ 74 ปี เธอเรียนจบในสาขาวรรณกรรมจาก New York University และยังคงทำอาชีพสื่อสารมวลชนตามความถนัดควบคู่ไปกับการว่ายน้ำ

 

เรื่อง: สมิทธิ์ สืบสหการ

ภาพ: ไดอาน่า ขณะเตรียมว่ายน้ำข้ามทะเลครั้งที่ 5 เมื่อสิงหาคม 2013 ประกอบกับ ภาพไดอาน่า หลังทำสถิติสำเร็จ ไฟล์จาก Getty Images 

อ้างอิง: 

Diana Nyad

thaicentenarian.mahidol.ac.th

New Yorker

The Guardian

USA Today

IMDB

Hollywood Reporter