หม้อหุงข้าวที่หุงข้าวไม่สุก จุดเริ่มต้นความสำเร็จของ ‘Sony’

“ความล้มเหลวไม่ใช่การพ่ายแพ้ แต่เป็นโอกาสที่จะเริ่มต้นใหม่อย่างชาญฉลาดกว่าเดิม”

ในโลกของธุรกิจ บางครั้งการสะดุดในก้าวแรก อาจนำไปสู่การวิ่งที่ได้ระยะไกลมากขึ้น เรื่องราวของ ‘Sony’ คือหนึ่งในตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุด

เคยสงสัยกันไหมว่า บริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง Sony ที่เรารู้จักกันดีในปัจจุบัน มีจุดเริ่มต้นมาจากอะไร? 

หลายคนอาจคิดว่าเป็นเครื่องเล่นเพลง ‘Walkman’ อันโด่งดัง หรือโทรทัศน์สี ‘Trinitron’ ที่ปฏิวัติวงการ 

แต่ความจริงแล้ว จุดเริ่มต้นของ Sony กลับเป็นเพียง ‘หม้อหุงข้าว’ ธรรมดา ๆ ที่แทบไม่มีใครรู้จัก และที่น่าตกใจยิ่งกว่านั้น มันเป็นหม้อหุงข้าวที่หุงข้าวไม่ได้ เดี๋ยวสุกเกินไป เดี๋ยวดิบเกินไป จนกลายเป็นความล้มเหลวครั้งใหญ่!

จุดเริ่มต้นจากซากปรักหักพังหลังสงคราม

ย้อนกลับไปในช่วงปลายทศวรรษ 1940 โลกกำลังเริ่มฟื้นตัวจากบาดแผลของสงครามโลกครั้งที่ 2 ในประเทศญี่ปุ่นที่เต็มไปด้วยซากปรักหักพัง มีชายหนุ่มสองคนชื่อ ‘มาซารุ อิบูกะ’ และ ‘อากิโอะ โมริตะ’ มองเห็นโอกาสท่ามกลางความหายนะ พวกเขาตั้งชื่อบริษัทเล็กๆ ของตนว่า ‘Tokyo Tsushin Kogyo Kabushiki Kaisha’ ซึ่งต่อมาได้กลายเป็น Sony ที่เรารู้จักกันในปัจจุบัน

อิบูกะเกิดเมื่อปี 1908 ที่เมืองนิกโกะ จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยวาเซดะในปี 1933 ด้วยปริญญาวิศวกรรมศาสตร์ ส่วนโมริตะนั้นเป็นทั้งวิศวกรและอาจารย์สาขาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ พวกเขาพบกันในระหว่างสงคราม ขณะที่อิบูกะทำงานพัฒนาอาวุธให้กับกองทัพญี่ปุ่น

 

‘หม้อหุงข้าวที่หุงไม่สุก’ ความล้มเหลวที่กลายเป็นบทเรียน

ในช่วงเวลานั้น ญี่ปุ่นกำลังประสบปัญหาการขาดแคลนอาหารอย่างหนัก อิบูกะและโมริตะจึงตัดสินใจสร้างผลิตภัณฑ์ที่จะช่วยชีวิตประจำวันของผู้คน นั่นคือ ‘หม้อหุงข้าวไฟฟ้า’ แต่ด้วยทรัพยากรที่จำกัดในยุคหลังสงคราม หม้อหุงข้าวของพวกเขาจึงเป็นเพียงถังไม้ธรรมดาที่มีขั้วไฟฟ้าอะลูมิเนียมสองขั้วติดอยู่

แต่ความเรียบง่ายนี้กลับนำมาซึ่งปัญหาใหญ่ หม้อหุงข้าวดันไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิได้ดี บางครั้งข้าวก็แห้งกรอบ บางครั้งก็เละเป็นโจ๊ก ไม่เคยได้ความพอดีที่สมบูรณ์แบบ สำหรับชาวญี่ปุ่นที่ข้าวเป็นอาหารหลัก นี่คือความล้มเหลวที่ยอมรับไม่ได้! หม้อหุงข้าวรุ่นแรกของพวกเขาจึงไม่ได้ออกสู่ตลาดอย่างที่ตั้งใจไว้

แต่แทนที่จะยอมแพ้และทิ้งความฝัน อิบูกะและโมริตะกลับมองว่านี่คือบทเรียนสำคัญที่จะผลักดันให้พวกเขาก้าวต่อไป พวกเขาเรียนรู้ว่าการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้องคำนึงถึงความต้องการของลูกค้าและคุณภาพเป็นสิ่งสำคัญที่สุด

ไม่ยอมแพ้ ลุกขึ้นสู้ต่อ

หลังจากความผิดหวังกับหม้อหุงข้าว พวกเขาหันไปพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ใช้ความเชี่ยวชาญทางวิศวกรรมของพวกเขาได้ดีกว่า

ความพยายามครั้งที่สองของพวกเขาคือ เครื่องมือวัดแรงดันไฟฟ้าที่ใช้หลอดสุญญากาศ (vacuum tube voltmeter) แม้จะไม่ใช่ผลิตภัณฑ์ที่ตื่นเต้นเท่าหม้อหุงข้าว แต่มันเป็นอุปกรณ์ที่มีความต้องการในตลาด และพวกเขาสามารถพัฒนาได้ดีกว่าคู่แข่ง ผลิตภัณฑ์นี้ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง และเป็นก้าวแรกสู่ความมั่นคงของบริษัท

ต่อมาพวกเขาได้พัฒนาเบาะให้ความร้อนด้วยไฟฟ้า ซึ่งเป็นที่ต้องการอย่างมากในช่วงฤดูหนาวของญี่ปุ่น ผลิตภัณฑ์นี้ขายได้ดีกว่าที่คาดไว้มาก และทำให้บริษัทเล็ก ๆ ของพวกเขาเริ่มมีเงินทุนมากขึ้น

ความสำเร็จเหล่านี้ทำให้พวกเขาได้เรียนรู้ว่า การเริ่มต้นจากสิ่งที่ถนัดอาจทำได้ดีกว่าสิ่งที่ยังไม่พร้อม

ในปี 1950 บริษัทของพวกเขาได้พัฒนาเครื่องบันทึกเสียงเทปแม่เหล็ก G-Type ซึ่งเป็นเครื่องบันทึกเสียงเทปแม่เหล็กเครื่องแรกของประเทศญี่ปุ่น นี่เป็นก้าวสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงความกล้าที่จะลองสิ่งใหม่ แม้จะไม่มีใครทำมาก่อนในประเทศ

แต่ถึงแม้จะเป็นนวัตกรรม ผลิตภัณฑ์นี้ก็ไม่ได้ประสบความสำเร็จทันที เพราะผู้คนยังไม่เข้าใจประโยชน์ของเครื่องบันทึกเสียง อิบูกะและโมริตะไม่ยอมแพ้ พวกเขาลงพื้นที่ด้วยตัวเอง เข้าไปหาหน่วยงานภาครัฐ โรงเรียน และมหาวิทยาลัย เพื่อสาธิตประโยชน์ของเครื่องบันทึกเสียง ความพยายามนี้เริ่มได้ผล และยอดขายก็เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ

การเปลี่ยนแปลงที่ทำให้โลกจดจำ

การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกิดขึ้นในปี 1952 เมื่ออิบูกะและโมริตะได้เดินทางไปสหรัฐอเมริกาและได้เรียนรู้เกี่ยวกับทรานซิสเตอร์ พวกเขาเล็งเห็นศักยภาพอันมหาศาลของเทคโนโลยีนี้ จึงกล้าลงทุนขอสิทธิบัตรจาก Bell Laboratories เพื่อผลิตในญี่ปุ่น

ความกล้าลงทุนในเทคโนโลยีใหม่นี้ ทำให้ในปี 1955 บริษัทสามารถผลิตวิทยุทรานซิสเตอร์รุ่น TR-55 ซึ่งเป็นวิทยุทรานซิสเตอร์รุ่นแรกของประเทศญี่ปุ่น นี่เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างชื่อเสียงให้กับแบรนด์ และต่อมา พวกเขาตัดสินใจเปลี่ยนชื่อแบรนด์เป็น ‘Sony’ มาจากคำว่า ‘Sonus’ ในภาษาละติน ซึ่งแปลว่า ‘เสียง’

ในปี 1968 พวกเขาสร้างตำนานอีกครั้งด้วยโทรทัศน์สี ‘Trinitron’ ที่ให้ภาพคมชัดกว่าโทรทัศน์ทั่วไปในยุคนั้น นวัตกรรมนี้ทำให้ Sony กลายเป็นผู้นำในตลาดโทรทัศน์ทั่วโลก

ก้าวต่อไปของ Sony คือ ‘Walkman’ ที่เปิดตัวในปี 1979 เครื่องเล่นเทปเพลงพกพาที่เปลี่ยนวิธีการฟังเพลงของคนทั้งโลก จากเดิมที่ต้องฟังผ่านเครื่องเสียงขนาดใหญ่ในบ้าน กลายเป็นสามารถพกพาไปได้ทุกที่

Walkman กลายเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมที่ทำให้คำว่า Sony กลายเป็นสัญลักษณ์ของนวัตกรรมและคุณภาพ จากบริษัทที่เริ่มต้นด้วยหม้อหุงข้าวที่ใช้ไม่ได้ Sony กลายเป็นแบรนด์ที่ทุกคนอยากครอบครอง

ด้วยจิตวิญญาณของนักสู้ที่ไม่ยอมแพ้ Sony ยังคงกล้าที่จะเข้าสู่ตลาดใหม่ ๆ ในช่วงต้นทศวรรษ 1990 พวกเขาตัดสินใจเข้าสู่วงการเกม โดยการเปิดตัว ‘PlayStation’ เครื่องเล่นเกมที่ใช้แผ่น CD-ROM แทนตลับเกมแบบเดิม

การตัดสินใจครั้งนี้เป็นการท้าทายผู้นำตลาดอย่าง ‘Nintendo’ และ ‘Sega’ แต่ด้วยวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล PlayStation ก็ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม กลายเป็นหนึ่งในแบรนด์เกมที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในประวัติศาสตร์

จากหนึ่งความล้มเหลว สู่หนึ่งพันความสำเร็จ

จากหม้อหุงข้าวที่หุงไม่สุก สู่อาณาจักรเครื่องใช้ไฟฟ้าระดับโลก เรื่องราวของ Sony เป็นบทพิสูจน์ว่าเส้นทางสู่ความสำเร็จไม่จำเป็นต้องราบรื่น หากแต่ต้องอาศัยความกล้าที่จะก้าวข้ามความล้มเหลว มองเห็นโอกาสใหม่ ๆ และมีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล

ปัจจุบัน Sony มีผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายตั้งแต่กล้องถ่ายรูป โทรทัศน์ เครื่องเสียง ไปจนถึงเกมและภาพยนตร์ฮอลลีวูด ใครจะคิดว่าทุกอย่างเริ่มต้นจาก ‘หม้อหุงข้าว’

เส้นทางจากหม้อหุงข้าวไม้ธรรมดา ๆ ที่หุงข้าวไม่สุก สู่บริษัทอิเล็กทรอนิกส์ชั้นนำของโลก เป็นเครื่องพิสูจน์ว่า ความล้มเหลวไม่ใช่จุดจบ แต่เป็นเพียงก้าวแรกของการเดินทางอันยาวไกล

 

เรื่อง: พาฝัน ศรีเริงหล้า
ภาพ: ภาพสองผู้ก่อตั้ง SONY และภาพหม้อหุงข้าวไฟฟ้าจากเว็บไซต์ SONY

อ้างอิง:
Sanjukta S. "This Mind-Bending Sony Tech Will Blow Your Mind." Medium, 10 Mar. 2025, https://medium.com/@sanjuktas40/this-mind-bending-sony-tech-will-blow-your-mind-0f19ab07010a. Accessed 10 Mar. 2025.

GSMArena. "It All Began with a Failed Rice Cooker: A Glimpse at Sony's History." GSMArena, 10 Mar. 2025, https://www.gsmarena.com/it_all_began_with_a_failed_rice_cooker__a_glimpse_at_sonys_history-blog-13661.php. Accessed 10 Mar. 2025.

Sony Corporation. "Masaru Ibuka, Founder and Chief Advisor of Sony Corporation, Dies at 89." Sony Corporation, 19 Dec. 1997, https://www.sony.com/en/SonyInfo/News/Press/199801/ibuka-e.html. Accessed 10 Mar. 2025.

"Ibuka Masaru." Britannica, Encyclopædia Britannica, https://kids.britannica.com/students/article/Ibuka-Masaru/311785#:~:text=Ibuka%20was%20a%20defense%20contractor,engineer%20and%20applied%20sciences%20instructor. Accessed 10 Mar. 2025.