‘Coldplay’ วงดนตรีที่พยายามล้างข้อกล่าวหาว่าการทัวร์คอนเสิร์ตเป็น 'ตัวการ' ภาวะโลกร้อน

• สมาชิกวง Coldplay ใช้เวลา 2 ปีในการหารือร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อสร้างทัวร์นี้ให้มีความยั่งยืนมากที่สุด
• ปี 2022 ซึ่งเป็นปีแรกของการเริ่มทัวร์คอนเสิร์ต Coldplay สามารถลดคาร์บอนฟรุตพรินต์ลงไปได้ถึง 47% เมื่อเทียบกับการทัวร์ในช่วงปี 2023 - 2024

‘เครื่องบินเช่าเหมาลำ’ หรือ ‘เครื่องบินส่วนตัว’ ตกเป็นผู้ต้องหาว่าเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน ซึ่งผู้ที่ใช้บริการเครื่องบินเหล่านี้และถูกพุ่งเป้ามากที่สุด หนีไม่พ้นบรรดาศิลปินที่ต้องบินข้ามน้ำข้ามทะเลเพื่อไปทัวร์คอนเสิร์ตตามประเทศต่าง ๆ แม้พวกเขาจะมีเหตุผลเรื่องความปลอดภัยจากการคุกคาม และความสะดวกในการขนย้ายอุปกรณ์และทีมงานก็ตาม 

วงร็อคระดับตำนานจากเกาะอังกฤษอย่าง ‘Coldplay’ เอง เมื่อได้ยินเสียงวิพากษ์วิจารณ์เหล่านี้ พวกเขาก็น้อมรับและปรับตัว เห็นได้ชัดจากคอนเสิร์ต ‘Music Of The Spheres World Tour’ ที่พวกเขาตั้งเป้าลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนได้ออกไซด์ลง 50% เมื่อเทียบกับทัวร์ที่ผ่านมา

จุดเริ่มต้นการทัวร์คอนเสิร์ตแบบยั่งยืนของ Coldplay

“ผมรักการทำวงของพวกเรามาก ๆ รักการแสดงคอนเสิร์ต รักการพบปะผู้คนในทุก ๆ ที่ และผมต้องการทำให้คอนเสิร์ตของพวกเราบริสุทธิ์มากเท่าที่จะทำได้ พวกเราจะไม่ประกาศทัวร์จนกว่าจะรู้สึกว่า เรามาไกลพอที่ใจของเราจะรู้สึกว่ามันไม่เป็นอะไร”

คือปณิธานอันแรงกล้าของ ‘คริส มาร์ติน’ นักร้องนำวง Coldplay ที่ห่างหายจากการทัวร์คอนเสิร์ตไปถึง 2 ปี หลังผ่านพ้นช่วงวิกฤตการแพร่ระบาดของโควิด-19 นอกจากนี้เขายังพูดถึงเหตุผลว่าทำไมสมาชิก Coldplay ต้องการยกระดับคอนเสิร์ตให้เป็นคอนเสิร์ตที่มี ‘ความยั่งยืน’ และ ‘เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม’ 

“หลังจากการทัวร์คอนเสิร์ตครั้งล่าสุดในปี 2017 พวกเราตระหนักถึงผลกระทบมากมายที่เกิดขึ้นเวลาจัดคอนเสิร์ตขึ้นในเมือง พวกเราควรเลยคิดว่าในการทัวร์คอนเสิร์ตครั้งหน้าจะสามารถทำสิ่งต่าง ๆ ด้วยวิธีที่รอบคอบขึ้นอีกเล็กน้อยเพื่อสิ่งแวดล้อม”

แล้วในที่สุด Coldplay ก็กลับมาพร้อมกับ Music Of The Spheres World Tour คอนเสิร์ตที่เกิดขึ้นภายใต้แนวคิดการทัวร์คอนเสิร์ตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างทัวร์ที่มีความยั่งยืนและ ‘ลดคาร์บอนฟุตพรินต์’ (Carbon footprint) ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้

แน่นอนว่าทุกการกระทำย่อมมีกระแสโต้กลับที่รุนแรง หลายคนแสดงความคิดเห็นว่า ถ้าคิดจะช่วยลดโลกร้อน ทำไมพวกเขาถึงไม่เลิกจัดทัวร์คอนเสิร์ตไปเลย? ซึ่ง Coldplay ก็เคยคิดถึงเรื่องนี้ แต่สุดท้ายพวกเขาก็เลือกที่จะทัวร์คอนเสิร์ตต่อไป

“คนที่วิจารณ์สามารถพูดได้ง่าย ๆ ว่า นั่นเป็นตัวเลือกที่ดีกว่า และพวกเขาชอบมันมากกว่า แต่พวกเราตัดสินใจแล้วว่าต้องการที่จะทัวร์คอนเสิร์ต และแสดงให้เห็นวิธีการทัวร์คอนเสิร์ตที่แตกต่างออกไป”

สมาชิกวง Coldplay ใช้เวลา 2 ปีในการหารือร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อสร้างทัวร์นี้ให้มีความยั่งยืนมากที่สุด และด้วยความร่วมมือจากพาร์ตเนอร์ก็ทำให้พวกเขาสามารถประกาศทัวร์คอนเสิร์ตรักษ์โลกนี้ได้ในเดือนตุลาคม 2021 พร้อมให้คำมั่นว่าจะลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มากกว่า 50%

ตัวอย่างวงดนตรีรักษ์โลก 

จากกระแสในปัจจุบันผู้คนหวังว่าศิลปินกลุ่มอื่นจะดูตัวอย่างจาก Coldplay และปฏิบัติตาม ซึ่งเป็นผลที่ดูเหมือนจะเกินความคาดหวังของวง เพราะแรกเริ่มพวกเขาไม่ได้หวังว่าวงจะต้องกลายเป็นตัวอย่างแก่ศิลปินทั่วโลก

“พวกเราแค่พยายามแสดงสิ่งที่เป็นไปได้ และไม่ใช่เพียงแรงจูงใจเพื่อการกุศล พวกเราต้องการพิสูจน์ว่ามันเป็นธุรกิจที่เข้าท่า พวกเราเข้าใจดีว่าไม่ใช่ทุกคนที่จะเอนเอียงมาในมิติสิ่งแวดล้อมเท่าพวกเรา”

เป้าหมายหลักของคอนเสิร์ต Music Of The Spheres World Tour คือลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนได้ออกไซด์ 50% เมื่อเทียบกับทัวร์ที่ผ่านมา พร้อมระดมทุนไปกับโครงการที่ลงทุนด้านสิ่งแวดล้อมและเทคโนโลยีสีเขียว ผ่านการร่วมมือกับพาร์ทเนอร์ที่ให้ความสนใจในแนวคิดนี้ 

เพื่อลดปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ Coldplay จึงหลีกเลี่ยงการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล (Fossil Fuel) เปลี่ยนไปใช้เชื้อเพลิงชีวภาพและพลังงานหมุนเวียน รวมถึงวัสดุ อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ก็สามารถใช้ซ้ำและรีไซเคิลได้

“เราไม่ได้ทำถูกต้องไปเสียทุกอย่าง แต่เรามุ่งมั่นที่จะทำทุกอย่างเท่าที่จะทำได้ และแบ่งปันสิ่งที่เราได้เรียนรู้มา”

Coldplay ได้สร้างเว็บไซต์ sustainability.coldplay.com เพื่อนำเสนอแนวคิดและวิธีการของพวกเขาในคอนเสิร์ตครั้งนี้ ซึ่งทุกคนสามารถติดตามความคืบหน้าหรือผลการดำเนินงานของวงได้ด้วย

หนทางรักษ์โลกเริ่มต้นตั้งแต่การขนส่ง

Coldplay จับมือกับ DHL ผู้ให้บริการโลจิสติกส์ชั้นนำของโลกผลักดันการใช้ยานพาหนะที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานสะอาด เช่น เครื่องบินเชื้อเพลิงชีวภาพ (Biofuels) ยานพาหนะไฟฟ้า และรถบรรทุกที่ขับเคลื่อนด้วย Bio-LNG ซึ่งเป็นก๊าซธรรมชาติเหลวที่ผลิตจากขยะอินทรีย์

ยิ่งไปกว่านั้นพวกเขายังวางแผนที่จะลดการเดินทางทางอากาศให้ได้มากที่สุด โดยล่าสุด คริสก็เดินทางด้วยรถไฟเพื่อไปแสดงคอนเสิร์ตที่เมืองคาร์ดิฟฟ์ (Cardiff) พร้อมอัดวิดีโอโพสตลงโซเชียลมีเดีย

Coldplay ยังวางแผนลดการเดินทางทางอากาศให้ได้มากที่สุด แต่เมื่อจำเป็นต้องเดินทางโดยเครื่องบิน Coldplay จะใช้เที่ยวบินพาณิชย์เป็นส่วนใหญ่ และอาจใช้เครื่องบินเช่าเหมาลำ (chartered flight) ในบางครั้ง ที่สำคัญทางวงยังจ่ายเงินเพิ่มเพื่อใช้ ‘เชื้อเพลิงอากาศยานแบบยั่งยืน’ (Sustainable Aviation Fuel: SAF) ในทุกเที่ยวบิน โดยเชื้อเพลิงอากาศยานแบบยั่งยืนจะผลิตจากน้ำมันเหลือใช้ 100% เช่น น้ำมันปรุงอาหารที่ใช้แล้ว ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการเดินทางทางอากาศได้มากถึง 80%

โปรดักชันยิ่งใหญ่อลังการแถมรักษ์โลก

การแสดงของ Coldplay ขับเคลื่อนด้วยพลังงานหมุนเวียน 100% มีการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บริเวณพื้นที่จัดแสดง และสิ่งที่สร้างความประหลาดใจและเรียกเสียงฮือฮาจากผู้คนมากที่สุดน่าจะเป็น ‘โซนจักรยานพลังงานไฟฟ้า’ และ ‘พื้นพลังงานจลน์’ (Kinetic Floor)' ที่ติดตั้งไว้รอบ ๆ สถานที่จัดคอนเสิร์ต เพื่อให้การเต้นและการปั่นจักรยานของแฟน ๆ เปลี่ยนเป็นพลังงานซึ่งสามารถชาร์จแบตเตอรีให้กับทุกการแสดงได้อย่างเต็มที่

วัสดุต่าง ๆ ที่สร้างสรรค์ออกมาเป็นโปรดักชันตระการตาที่เราเห็นในการแสดงของ Coldplay ผ่านการคิดมาอย่างรอบคอบแล้วว่าเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การใช้สายรัดข้อมือ LED ผลิตจากวัสดุที่ย่อยสลายได้ 100% สามารถใช้ซ้ำได้ ซึ่งลดการผลิตสายรัดข้อมือได้ถึง 80%

อีกหนึ่งสิ่งที่ไม่พูดถึงไม่ได้คือโปรดักชันแสงสีเสียงสุดอลังการบนเวทีคอนเสิร์ตที่สร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับแฟนเพลง แต่ใช้พลังงานน้อยลงถึง 50% เมื่อเทียบกับทัวร์ครั้งก่อน นอกจากนี้เอฟเฟ็กต์พิเศษอย่างกระดาษโปรยเล็ก ๆ (Confetti) ก็ทำจากวัสดุที่ย่อยสลายได้ และใช้ปริมาณก๊าซในการยิงกระดาษน้อยกว่าทัวร์ครั้งก่อนอีกด้วย 

เชิญชวนให้แฟนเพลงมีส่วนร่วมในคอนเสิร์ตรักษ์โลก

Coldplay คิดว่าการเดินทางมาชมคอนเสิร์ตของแฟนเพลงก็เป็นส่วนสำคัญในการปล่อยคาร์บอนระหว่างทัวร์คอนเสิร์ต ดังนั้นทางวงจึงได้ร่วมมือกับ Software & Solutions (SAP) พัฒนาแอปพลิเคชันการเดินทาง เพื่อให้ผู้ชมสามารถเดินทางโดยการขนส่งที่ใช้คาร์บอนต่ำทั้งขาไปและขากลับจากคอนเสิร์ต

นอกจากช่วยลดผลกระทบให้กับโลกใบนี้แล้ว แฟน ๆ ที่เลือกเดินทางแบบใช้คาร์บอนต่ำจะได้รับโค้ดส่วนลดจากทางวงอีกด้วย อาจเรียกได้ว่าเป็นของขวัญและของตอบแทนจาก Coldplay สำหรับแฟนเพลงที่ร่วมเดินบนเส้นทางเดียวกับพวกเขา

สิ่งอำนวยความสะดวกในการรักษ์โลกยังไม่หมดเพียงเท่านี้ Coldplay ได้ส่งเสริมการรีไซเคิลและการใช้ซ้ำ ด้วยการจัดโซนสำหรับเติมน้ำดื่ม ซึ่งแฟน ๆ สามารถนำขวดน้ำรีฟิลมาเติมน้ำได้ เป็นการช่วยลดขยะพลาสติกที่มักจะเกิดขึ้นเป็นจำนวนมากในสถานที่จัดคอนเสิร์ต

อาหารการกินก็ต้องคลีนและลดการสร้างขยะ

‘อาหาร’ เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่มีการปล่อยคาร์บอนฟุตพรินต์ เพราะการผลิตอาหารและขยะมูลฝอย เป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อความยั่งยืนในทุกด้าน Coldplay จึงต้องวางแผนเกี่ยวกับอาหารการกินของสมาชิกและทีมงานอย่างรอบคอบ

เมนูอาหารที่จัดเตรียมไว้สำหรับสมาชิกและทีมงานล้วนเป็นอาหารที่ทำจากพืชและพืชผลออร์แกนิกจากผู้ผลิตในท้องถิ่นหรือฟาร์มที่ใช้เกษตรกรรมแนวใหม่อย่าง ‘ระบบเกษตรกรรมฟื้นฟู’ (Regenerative Agriculture) และสนับสนุนการพัฒนา ‘เนื้อสัตว์เทียม’ หรือ ‘เนื้อสัตว์สังเคราะห์’ ที่พัฒนาในห้องทดลอง

นอกจากนี้ยังมีการวางแผนเกี่ยวกับปัญหาขยะอาหารโดยการร่วมมือกับธนาคารอาหารในท้องถิ่นเพื่อบริจาคอาหารส่วนเกินและนำขยะอินทรีย์ เช่น เศษผัก ไปทำเป็นปุ๋ยหมัก

มุ่งสร้างความยั่งยืนในระยะยาว

Coldplay ได้ให้การสนับสนุนโครงการทางธรรมชาติทั่วโลก ตัวอย่างเช่น การร่วมงานกับ ‘One Tree Planted’ สนับสนุนโครงการปลูกป่า 21 โครงการใน 17 ประเทศ โดยจะปลูกต้นไม้ 1 ต้นต่อการขายบัตรคอนเสิร์ต 1 ใบ และตอนนี้พวกเขาปลูกต้นไม้ได้มากกว่า 5 ล้านต้นแล้วนับตั้งแต่เริ่มทัวร์คอนเสิร์ต

เงิน 10% ของรายได้จากการทัวร์ การขายอัลบั้ม และอื่น ๆ ของ Coldplay จะมีการบริจาคเข้าโครงการและองค์กรการกุศลที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม เช่น ClientEarth, The Ocean Cleanup และ One Tree Planted

ด้วยความร่วมมือระหว่าง Coldplay และองค์กรต่าง ๆ ทำให้ในปี 2022 ซึ่งเป็นปีแรกของการเริ่มทัวร์คอนเสิร์ต Coldplay สามารถลดคาร์บอนฟรุตพรินต์ลงไปได้ถึง 47% เมื่อเทียบกับการทัวร์ในช่วงปี 2023 - 2024 พวกเขายังมุ่งมั่นที่จะบรรลุเป้าหมายของทัวร์ครั้งนี้ให้ได้และต่อยอดแนวคิดรักษ์โลกต่อไปอีกในอนาคต

ทั้งหมดนี้สะท้อนว่า Coldplay ไม่เพียงมีความตระหนักถึงปัญหาสิ่งแวดล้อม แต่ยังทำให้เห็นว่าการทัวร์คอนเสิร์ตแบบรักษ์โลกนั้น เป็นเรื่องที่ ‘เป็นไปได้’ จึงไม่น่าแปลกใจที่คอนเสิร์ตของ Coldplay จะได้รับการยกย่องว่าเป็นคอนเสิร์ตที่ศิลปินควรยึดเป็นแบบอย่าง 

ภาพ: Getty Images, https://images.inmotion.dhl
เรื่อง: ณัฐณิชา ศรีงาม (The People Junior) 
อ้างอิง: 

sustainability.coldplay

npr

bandwagon

dhltoyou

bbc

variety

posttoday

youtube

ew