‘รถยนต์ไฟฟ้า’ ไม่ใช่รถแห่งอนาคต เพราะต้นกำเนิดรถคันแรกของโลกมีมานานเกือบ 200 ปี

ความตื่นตัวนี้ที่เราเห็นจากทั่วโลกแม้แต่ในประเทศไทยเอง เหมือนกับว่ารถยนต์ไฟฟ้าคือ ‘รถแห่งอนาคต’ คือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ที่ทุกประเทศต้องให้ความสำคัญ แต่จริง ๆ แล้วสิ่งประดิษฐ์นี้เกิดขึ้นมานานมาก เกินกว่าที่เราจะจินตนาการได้เสียอีก

 

รถยนต์ไฟฟ้า(ฉบับไม่สมบูรณ์)เมื่อ194ปีก่อน

ย้อนไปเกือบ 200 ปีกับไอเดียการสร้างรถยนต์ไฟฟ้า ถือเป็นความคิดที่น่าสนใจมาก ไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ ที่ใครจะคิดขึ้นได้ ถึงแม้ว่าความสมบูรณ์ของรถในสมัยนั้นอาจจะไม่เท่ากับตอนนี้

จุดเริ่มต้นของไอเดียนี้เกิดขึ้นในปี 1828 ‘แอนยอส เจดลิก’ (Ányos Jedlik) นักประดิษฐ์ชาวฮังการี ซึ่งเขาถูกยกย่องให้เป็นบิดาแห่งไดนาโมและมอเตอร์ไฟฟ้า เขาได้ทำการทดลองบางอย่างเกี่ยวกับมอเตอร์ไฟฟ้า และมันเป็นจุดเล็ก ๆ ที่เกิดไอเดียรถยนต์ไฟฟ้าขึ้นมา

แม้ว่าปัจจุบันมีหลายคนที่บอกว่า แอนยอส เจดลิก ไม่ใช่คนสร้างรถยนต์ไฟฟ้าคนแรกของโลกขึ้นมา แต่ถ้าย้อนไปถึง ‘ต้นกำเนิดของไอเดีย’ ก็ต้องยกให้เขา เพราะว่าในสมัยนั้น แอนยอส เจดลิก ได้สร้างโมเดลรถยนต์ขนาดเล็กขึ้นมาเพื่อทดสอบระบบมอเตอร์ไฟฟ้าของเขา โดยสร้างเป็นโมเดลรถแบบ 3 ล้อ

แต่เหตุผลที่เขาไม่สามารถต่อยอดไอเดียให้เกิดขึ้นจริงได้ มีบางสื่อบอกว่า แอนยอส เจดลิก ไม่มีชิ้นส่วนหลายอย่างที่จะทำให้เกิดเป็นรถยนต์ไฟฟ้าจริง ๆ ได้ แม้ว่าเขาพยายามจะติดต่อหาซื้ออะไหล่รถยนต์แต่ก็ไม่เจอ ทำให้เขาต้องทดลองระบบมอเตอร์ไฟฟ้ากับโมเดลขนาดเล็กแทน

สำหรับ แอนยอส เจดลิก เขาคือคนจุดประกายและสร้างโมเดลของรถยนต์ไฟฟ้าขึ้น แต่ผู้ที่สานต่อความคิดนี้และนำมาสร้างเป็นรถยนต์ไฟฟ้าที่ใช้งานได้จริง คงต้องยกให้กับ ‘โรเบิร์ต แอนเดอร์สัน’ (Robert Anderson) นักประดิษฐ์ชาวอังกฤษ

ในปี 1832 โรเบิร์ต แอนเดอร์สัน ได้พัฒนารถม้าไฟฟ้าแบบหยาบคันแรกขึ้นมา ซึ่งถือว่าเป็นรถไฟฟ้าคันแรกที่ได้รับการยอมรับในหลายประเทศ

ในช่วงเวลาใกล้ ๆ กันก็มีนักประดิษฐ์จากอีกหลายประเทศที่คิดค้นรถยนต์ไฟฟ้าและมีหลายสื่อที่ยกให้เป็นผู้ที่คิดค้นรถยนต์ไฟฟ้าคนแรก ๆ ของโลกเช่นกัน อย่างเช่น กุสตาฟ ทรูเว่ (Gustave Trouve) นักประดิษฐ์ชาวฝรั่งเศส เพียงแต่ว่าความโด่งดังอาจจะไม่เท่ากับ โรเบิร์ต แอนเดอร์สัน เพราะเขาเป็นคนที่นำเสนอรถยนต์ไฟฟ้าในงานแสดงสินค้านานาชาติ d'Électricité de Paris ที่กรุงปารีส ไม่ใช่คนที่สร้างและนำมาใช้จริง ๆ

หลังจากนั้นก็มีนักประดิษฐ์รถยนต์ไฟฟ้าเกิดขึ้นมากมายในหลายประเทศ เช่น ในสหรัฐอเมริกาที่มี วิลเลียม มอร์ริสัน (William Morrison) ที่เขาได้ใช้เกวียนมาทดลองกับรถระบบไฟฟ้า ซึ่งโมเดลหลัก ๆ เขายอมรับว่ามาจากรถม้าไฟฟ้า แต่ต้องการให้มันเร็วและดูแข็งแรงขึ้น ซึ่งถือว่าเป็นนักประดิษฐ์ชาวอเมริกันอีกหนึ่งคนที่ประสบความสำเร็จและมีชื่อเสียง

วิลเลียม มอร์ริสัน เป็นบุคคลที่ได้รับการยกย่องให้เป็นผู้ที่ทำให้ถนนของสหรัฐฯ ปลอดโปร่งในช่วงปี 1900 - 1912 เพราะในยุคนั้น 1 ใน 3 ของยานพาหนะทั้งหมดที่วิ่งบนถนนทั่วสหรัฐฯ เป็นรถยนต์ไฟฟ้า

 

GMแบรนด์แรกที่ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในสหรัฐฯ

ความสำเร็จของการใช้รถยนต์ไฟฟ้าบนท้องถนนในสหรัฐฯ ดูเหมือนว่าเป็นประเทศแรก ๆ ที่มีการตื่นตัวมากจนทำให้นักธุรกิจรายหนึ่งเห็นโอกาสจากตรงนี้และพัฒนารถยนต์ไฟฟ้าขึ้นเพื่อปล่อยขายในตลาด

ซึ่งก็คือ GM หรือ เจเนอรัล มอเตอร์ส ในปี 1996 GM ได้เปิดตัว EV1 ซึ่งเป็นรถยนต์ไฟฟ้าสมัยใหม่ที่สุดของยุคนั้น และเป็นแบรนด์รถที่สามารถผลิตได้เป็นจำนวนมาก แต่เกิดเป็นดราม่ามากมายทั้งเรื่องกฎหมายการผลิตในสหรัฐฯ ในแง่ของผู้ใช้ ทำให้รถ EV1 ถูกระงับการผลิตและการขายอย่างถาวรในปี 2003

ถึงเราจะบอกชัด ๆ ไม่ได้ว่าต้นกำเนิดของรถยนต์ไฟฟ้าจริงแล้วใครสร้างขึ้นก่อน และแบรนด์รถยี่ห้อไหนที่ผลิตและจำหน่ายในตลาดก่อนกัน แต่เรื่องราวของรถยนต์ไฟฟ้าทำให้เข้าใจว่า จริง ๆ แล้วคำว่าเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมในสมัยนี้ มันอาจจะไม่ใช่สิ่งใหม่ 100% แต่มันคือการหยิบเอาไอเดียจากยุคเก่ามาดัดแปลงก็ได้

 

ภาพ: sytner, linda hall

อ้างอิง:

https://www.autoexpress.co.uk/car-news/electric-cars/101002/history-of-the-ev-from-the-first-electric-car-to-the-present-day

https://www.sytner.co.uk/news/history-of-electric-cars/

https://www.caranddriver.com/features/g15378765/worth-the-watt-a-brief-history-of-the-electric-car-1830-to-present/

https://www.energy.gov/timeline/timeline-history-electric-car

https://www.topgear.com/car-news/electric/gm-could-have-led-electric-revolution-ev1