SAMVAD IV The Asian Century of Dhama-Dhamma สัมวาทะ-ศตวรรษแห่งธรรม

“มนุษย์” แม้ต่างชาติ ต่างศาสนา ต่างปฏิเสธไม่ได้ว่า เรามีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกัน นั่นคือ “ความทุกข์”

เมื่อมนุษย์อยู่ร่วมกันในโลกยุคใหม่ ที่กำลังเผชิญกับความขัดแย้ง ภัยสงครามที่มีการช่วงชิงทางภูมิรัฐศาสตร์ สงครามการค้า และอำนาจที่ท้าทายความเท่าเทียม ภายใต้สภาพอากาศและสิ่งแวดล้อมที่ทวงความยุติธรรมเพราะถูกทำลายจากน้ำมือของมนุษย์มาเนิ่นนาน

การเริ่มต้นศตวรรษที่21 จึงมาพร้อมกับ “ศตวรรษแห่งเอเชีย” โดยย้อนยุค ปลุกอุดมการณ์ในคุณค่าของปรัชญาทางศาสนาโบราณจากอินเดียต้นทางแห่งอู่อารายธรรม ที่ยอมรับหลักธรรมคำสอน อันเป็นไปตามธรรมชาติ และความเป็นปกติ(ศีล) มาใช้รักษาจิตสำนึกของมนุษย์เพื่อลดความขัดแย้ง และคำนึงถึงความสำคัญด้านสิ่งแวดล้อม ด้วยความมีเมตตา พึ่งพากันระหว่างมนุษย์และสิ่งมีชีวิต เพื่อความสันติสุขอย่างยั่งยืน

หลักธรรม หรือธรรมะ คือสมบัติของมนุษยชาติ ด้วยเพราะหลัก “มนุษยธรรม” มีความเป็นสากลที่เหมาะกับทุกคนในโลก ไม่ได้อยู่เฉพาะศาสนาใด ศาสนาหนึ่ง บทบาทสำคัญของภูมิภาคเอเชีย ในฐานะผู้นำโลกศตวรรษใหม่ จึงยกระดับเป็น “ศตวรรษแห่งธรรม”

“SAMVAD” (อ่านว่า ซัม -หวาด) เป็นภาษาสันสกฤต ที่มาจากคำว่า “สัม” แปลว่า พร้อม ,กัป ,ด้วยดี กับคำว่า “วาทะ”  แปลว่า การพูด หรือการเสวนา มีความหมายโดยรวมว่า สัมวาทะ (Dialog ) คือ การพูดคุยโดยปราศจากความขัดแย้ง ไม่มีประเด็นถกเถียงเพื่อหาข้อยุติ แต่เป็นการพูด หรือเสวนาที่ไหลลื่นไปตามธรรมชาติเข้าสู่จิตใจและความรู้สึกอย่างลึกซึ้ง เพื่อหาทางออกร่วมกัน  ดังนั้น “สัมวาทะ” จึงตรงข้ามกับคำว่า “วิวาทะ” (Debate) ที่แปลว่า การพูดที่ทำให้ขัดแย้งกัน

“สัมวาทะ” เป็นบรรหยัดของการพูด การเจรจา และการเสวนาด้วยสัมมาทิฏฐิ ในลักษณะของสัมมาวาทะ หรือ สัมมาวาจา คือ วาจาที่ถูกต้อง เจรจาชอบ หรือวจีสุจริต อันประกอบด้วย การเว้นจากการพูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ และพูดเพ้อเจ้อ ซึ่งนับว่ามีความสำคัญยิ่ง ด้วยเป็นหนึ่งในมรรคแปด หนทางแห่งการดับทุกข์แปดประการ

SAMVAD หรือ สัมวาทะ บัณฑิตตานัญจะเสวนา นับเป็นการพูดคุยของสัตบุรุษ ผู้รู้ นักปราชญ์ ผู้มีความเข้าใจ และตั้งใจจะช่วยกันหาทางแก้ไขปัญหาที่มนุษย์ในโลกกำลังเผชิญร่วมกัน การรับฟังซึ่งกันและกัน และทำความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง อันเป็นหัวใจหลักของการประชุมและเสวนา หัวข้อ “ศตวรรษแห่งเอเชียของธรรมะ-ธรรม”  ด้วยการประสาน “หลักธรรมะ” ของศาสนาฮินดู และ “หลักธรรม” ของศาสนาพุทธกระตุ้นให้เกิดความรับผิดชอบร่วมกันในระดับสากล และความยั่งยืนด้วยจิตบริสุทธิ์ โดยไม่มีการเมืองแอบแฝง เผยแผ่หลักธรรมเสมือนการต่อเทียนจากเอเชียไปยังดินแดนอื่นด้วยหลักมนุษยธรรม

“มนุษยธรรม” มาจากคุรุธรรม หรือธรรมของชาวแคว้นคุรุ อันมีต้นทางมาจากอุตรคุรุทวีป โลกอันศิวิไลที่มนุษย์ทั้งหลายอาศัยอยู่ร่วมกันด้วยหลักธรรมความเป็นปกติ(ศีล5) และกุศลกรรมบถ อันเป็นหลักการประพฤติของมนุษย์ในสากลจักรวาล

ก่อนหน้าที่จะมีการบรรหยัดความเชื่อทางศาสนาเกิดขึ้น มนุษย์ต่างประพฤติโดยความเป็นปกติอยู่ก่อนแล้ว เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างผาสุข นั่นคือหลักของความเมตตา ไม่เบียดเบียนชีวิต ไม่เอาเปรียบฉ้อโกง ไม่กล่าวเท็จ ส่อเสียดต่อกัน และไม่ทำลายสติด้วยของมึนเมา อันเป็นหลักธรรมของมนุษย์โดยไม่ขึ้นตรงกับความเชื่อทางศาสนา เป็นหลักแห่งความยุติความโลภ ความโกรธ และความหลงผิด เพื่อเกิดความสงบภายในจิตใจ นำพาไปสู่สันติสุขภายนอก คือสังคมโลกที่เราต่างพึ่งพาอาศัยอยู่ร่วมกัน

“มนุษยธรรม เป็นคุณสมบัติของนุษยชาติ”