Saysh One: แบรนด์รองเท้าของ ‘อัลลิสัน เฟลิกซ์’ เจ้าของเหรียญทองโอลิมปิกที่เคยถูกไนกี้หักอก

• ‘อัลลิสัน เฟลิกซ์’ (Allyson Felix) คือนักวิ่งหญิงทีมชาติสหรัฐฯ เจ้าของเหรียญโอลิมปิก 11 เหรียญ โดยเป็นเหรียญทอง 7 เหรียญ
• เฟลิกซ์ เซ็นสัญญาร่วมกับ Nike ในปี 2010 และสิ้นสุดสัญญาในปี 2017 ขณะกำลังจะต่อสัญญา บริษัทกลับบอกให้เธอรู้สถานะตัวเอง (ไม่ต่างกับการบอกว่าเธอไม่มีอำนาจในการต่อรองเงื่อนไขในสัญญา) เพราะเฟลิกซ์ตั้งครรภ์ลูกคนแรกในปี 2018 บริษัทเลยจะตัดเงินสนับสนุนออกไปบางส่วน
• เฟลิกซ์ประสบปัญหาครรภ์เป็นพิษ ร่างกายของเธอจึงฟื้นตัวช้า และนั่นทำให้เธอเห็นว่าบริษัทไม่มีนโยบายดูแลนักกีฬาหญิงหลังคลอดบุตร
• เฟลิกซ์ ออกมาเรียกร้องสิทธิการลาคลอด และหลังจากนั้นก็ได้ตัดขาดจาก Nike พร้อมทั้งก่อตั้งแบรนด์รองเท้าของตัวเองร่วมกับพี่ชายในชื่อ Saysh One

‘อัลลิสัน เฟลิกซ์’ (Allyson Felix) เป็นเหมือนตำนานของวงการกรีฑา เพราะหลังจากเธอเป็นเจ้าของเหรียญทองโอลิมปิกการแข่งขันกรีฑา 200 เมตรหญิงเมื่อปี 2012 ชีวิตเธอก็พุ่งทะยานคว้าเหรียญรางวัลอีกหลายต่อหลายครั้ง จนกลายเป็นนักวิ่งหญิงทีมชาติสหรัฐฯ ที่ครองเหรียญโอลิมปิกมากถึง 11 เหรียญ เป็นเหรียญทอง 7 เหรียญ

โดยก่อนหน้านั้นในปี 2005 เฟลิกซ์ คว้าเหรียญทองในการวิ่ง 200 เมตรหญิงชิงแชมป์โลกที่เมืองเฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ ขึ้นแท่นนักวิ่งหญิงที่อายุน้อยที่สุดในโลกที่ได้รับรางวัลดังกล่าว ในปี 2008 เธอก็ขยายขีดความสามารถของตัวเองด้วยการลงแข่งสนามโอลิมปิกเป็นครั้งแรกที่กรุงปักกิ่ง แม้จะเป็นครั้งแรกของนักวิ่งสาวแต่เธอก็ทำผลงานได้อย่างยอดเยี่ยมโดยสามารถคว้าเหรียญเงินมาครอง

ทั้งหมดคือรางวัลของความพยายามและการฝึกฝนอย่างหนัก ชื่อเสียงของเธอดึงความสนใจจากแบรนด์กีฬาทั่วโลก แม้แต่ Nike ยังอยากคว้าตัวเธอมาครอง แน่นอนว่าเมื่อโอกาสมาถึง เป็นใครก็คงไม่อยากพลาด เฟลิกซ์ตัดสินใจเซ็นต์สัญญาในปี 2010 ซึ่งจะสิ้นสุดสัญญาในปี 2017

Nike ให้การสนับสนุนและสปอนเซอร์ทุกอย่างที่เฟลิกซ์ต้องการ เธอกลายเป็นดาวเด่นทั้งในวงการกีฬาและอุตสาหกรรมรองเท้าที่หาใครเทียบได้ยาก

ความสัมพันธ์ของทั้งคู่ราบรื่นมาโดยตลอด ถึงแม้ว่าใกล้หมดสัญญาแล้วแต่แบรนด์กีฬายักษ์ใหญ่ยังสนใจที่จะต่อสัญญากับเธออยู่ดี แต่เหตุการณ์ทุกอย่างกลับพลิกผัน เมื่อเธอตั้งครรภ์ลูกคนแรกในปลายปี 2018 นับจากนั้นชีวิตของว่าที่คุณแม่ก็เปลี่ยนไป Nike ตัดเงินสนับสนุนออก 70% พร้อมกับสาดถ้อยคำรุนแรงใส่

“คุณต้องรู้จักเจียมตัวเสียบ้าง”

คนที่เธอร่วมงานมาเกือบสิบปีมีความผูกพันและความทรงจำดี ๆ ร่วมกันมากมาย กำลังบอกให้เธอ ‘เจียมตัว’ คำพูดที่ทิ่มแทงทำเอาใจเธอบอบช้ำ และเมื่อรู้ข่าวร้ายว่าเธอมีภาวะครรภ์เป็นพิษก็ยิ่งตอกย้ำความช้ำใจมากขึ้นไปอีก

เมื่อลูกคนแรก... กับบริษัทที่เธอไว้วางใจกำลังทำให้เธอเจ็บปวด แต่ว่าที่คุณแม่อย่างเธอไม่ยอมแพ้ เฟลิกซ์ปาดน้ำตาและประกาศต่อคนทั่วโลกว่า ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นเด็กในครรภ์ของเธอคือคนพิเศษ เธอจะดูแลตัวน้อยคนนี้ให้ดีที่สุด

เฟลิกซ์ผ่าตลอดแบบฉุกเฉินขณะมีครรภ์อายุ 32 สัปดาห์ (ราว 7 เดือน) ลูกสาวตัวน้อยต้องห่างอกแม่ไปอยู่ในห้องทารกแรกเกิดภาวะวิกฤต (NICU) นานถึง 29 วัน ซึ่งระหว่างนั้นเองเฟลิกซ์ก็ได้ตระหนักว่านักวิ่งที่มีสถานะ ‘แม่’ พ่วงมาด้วยถูกอุตสาหกรรมกีฬากีดกันไม่น้อย พวกเขามักให้ความเห็นว่า เมื่อผู้หญิงให้กำเนิดบุตร ร่างกายของพวกเธอจะไม่แข็งแรงดังเดิม

ความไม่ยุติธรรมในวงการกีฬายิ่งปรากฏชัดในนักกีฬาผู้หญิงผิวดำ เธอพบว่าอัตราการเสียชีวิตจากการให้กำเนิดบุตรของนักกีฬาผิวดำสูงกว่านักกีฬาผิวขาว 3-4 เท่า นี่คือสิ่งที่เธอได้สัมผัสและเห็นมากับตา เพราะเธอก็เกือบไม่รอดจากการผ่าคลอดก่อนกำหนดเช่นกัน

“หลังจากคลอดลูกสาวในเดือนพฤศจิกายน 2018 ฉันก็กดดันมาโดยตลอด พวกเขา(Nike)อยากให้ฉันคืนฟอร์มให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ แต่ฉันเพิ่งเกือบตายจากภาวะครรภ์เป็นพิษมา ไม่ใช่แค่ฉันที่เสี่ยง ลูกสาวของฉันเธอก็เสี่ยงเหมือนกัน

“พอ Nike บอกว่าจะตัดเงินสนับสนุนออก 70 เปอร์เซ็นต์ ฉันยอมรับการตัดสินใจของพวกเขานะ ถ้าพวกเขาเห็นค่าฉันเพียงเท่านั้น ฉันก็จะยอมรับมัน”

เฟลิกซ์ยอมรับทุกการตัดสินใจของผู้ที่คอยสนับสนุนเธอมาโดยตลอด แต่เธอไม่ได้ไร้เดียงสา ‘การยอมรับ’ เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของทางเดินใหม่ในชีวิตเธอ คุณแม่นักวิ่งพยายามสร้างบรรทัดฐานใหม่ในอุตสาหกรรมกีฬาขึ้นมาว่า นักกีฬาผู้หญิงไม่ว่าจะมีสัญชาติหรือเชื้อชาติใด ทุกคนสมควรได้รับความเป็นธรรม เพราะถ้าหากเธอในฐานะนักวิ่งที่มีเหรียญทองโอลิมปิกคล้องคอยังไม่ได้รับความเป็นธรรม อุตสาหกรรมนี้คงเกินเยียวยา

“ทุกคนต่างรู้ดีกว่าที่ผ่านมาเราโดนอะไรกันมา แต่ไม่มีใครกล้าพูดมันออกมา ไม่มีใครกล้ายอมรับว่าหากเรามีลูกจะเสี่ยงโดนตัดการสนับสนุนทางการเงินจากเหล่าสปอนเซอร์ ไม่มีใครกล้าพูดว่าเราได้รับค่าตอบแทนที่ไม่เป็นธรรมในระหว่างกำลังพักฟื้นร่างกาย เราไม่มีแม้แต่สิทธิลาคลอด เราไม่มีอะไรเลย...

“เรามีเพียงกฎที่เหล่าผู้ชายขีดเขียนมันขึ้นมา เรามีแต่กฎที่ไร้ความเข้าอกเข้าใจ เรามีเพียงแค่กฎที่สร้างขึ้นเพื่อสนับสนุนผู้ชายเท่านั้น”

จากนักวิ่งเจ้าของเหรีบญทอง เฟลิกซ์เข้ามาผลักดันสิทธิลาคลอด เพื่อช่วยให้เหล่าคุณแม่ไม่กดดันตัวเองมากจนเกินไป ทำให้หลายแบรนด์บรรจุเรื่องนี้ลงสัญญาอย่างเป็นจริงเป็นจัง หลังจาก Nike ประกาศนโยบายดูแลนักกีฬาหลังคลอดบุตรเป็นเวลา 18 เดือน

เฟลิกซ์ตัดขาดกับ Nike อย่างเป็นทางการในปี 2019 และไม่เซ็นสัญญากับแบรนด์กีฬาไหนอีกเลย เธอและพี่ชาย ‘เวส เฟลิกซ์’ (Wes Felix) ร่วมกันเปิดบริษัทสร้างแบรนด์รองเท้าเป็นของตัวเองในชื่อ Saysh One เพราะตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา เธอเห็นแบรนด์กีฬาน้อยมากที่ออกแบบรองเท้าออกมา เหมาะสมกับสรีระเท้าของผู้หญิง

“ฉันเห็นรองเท้าวิ่งของผู้หญิงหลายแบรนด์ ผลิตออกมาไม่เหมาะสมกับรูปเท้าของพวกเราเท่าไหร่นัก เพราะรูปเท้าของผู้หญิงจะมีหน้าเท้ากว้างและส้นแคบ Saysh One จึงกำเนิดขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาตรงนี้ ฉันได้ออกแบบให้ตัวรองเท้ามีส้นที่แคบกว่ารองเท้าวิ่งทั่วไป และปลายเท้าที่กว้างขึ้น เพื่อช่วยให้ผู้สวมใส่รู้สึกสบายและผ่อนคลายมากขึ้น

“แล้วฉันก็รู้ดีว่าการแข่งขันในอุตสาหกรรมรองเท้ากีฬาที่มีเจ้าตลาดครองอยู่แล้วเป็นไปได้ยาก แต่ฉันแค่อยากจะแสดงให้เห็นว่า ไม่สมควรมีผู้หญิงคนใดถูกมองข้าม ‘เสียง’ ของผู้หญิงทุกคนมีค่า ฉันจะพิสูจน์สิ่งเหล่านี้ให้โลกรู้ว่า เสียงของผู้หญิงในแต่ละอุตสาหกรรมมีพลังและเชื่อมโยงกันมากเพียงใด

“และเมื่อเสียงของพวกเรารวมกัน ฉันเชื่อว่าเสียงเหล่านี้จะเปลี่ยนเป็นพลัง สร้างความเปลี่ยนแปลงอันยิ่งใหญ่ได้ในอนาคต”

Saysh One ได้รับการสนับสนุนจากนักลงทุนและผู้บริโภค ด้วยแนวคิดที่แข็งแกร่งและไม่เหมือนใคร แบรนด์รองเท้าของคุณแม่นักวิ่งกลายเป็นที่ถูกพูดถึงในสังคม “แบรนด์ของเธอไม่ได้มุ่งเน้นไปที่ความสวยเพียงอย่างเดียว หากแต่ยังมุ่งเน้นไปที่ความแข็งแกร่ง ยุติธรรม และความเป็นหนึ่งเดียวของผู้หญิง”

เฟลิกซ์กลับมาวิ่งอีกครั้งในโตเกียว โอลิมปิก 2020 พร้อมทั้งประกาศว่าจะลงแข่งโดยไม่มีสปอนเซอร์ แต่จะสวมรองเท้าแบรนด์ตัวเองลงแข่งแทน พร้อมกับโปรโมทแคมเปญ "I Know My Place" (ฉันรู้สถานะของตัวเอง) ที่ครั้งหนึ่งเธอเคยโดน Nike กล่าวตอกหน้าไปหลายปีก่อน

เธอได้รับเหรีญทอง จากการวิ่งผลัด 4×400 เมตรหญิง และเหรียญทองแดงจากการวิ่ง 400 เมตรหญิง ลบคำสบประมาททั้งหมดว่านักวิ่งที่มีอายุเยอะ แถมยังผ่านการมีลูกมาแล้วจะไม่สามารถคว้าเหรียญรางวัลมาครอง หลังจบโอลิมปิกที่ญี่ปุ่น เธอขึ้นแท่นนักวิ่งหญิงเจ้าของเหรียญรางวัล 11 เหรียญ โค่นตำแหน่ง คาร์ล ลูอิส นักวิ่งทีมชายของสหรัฐฯ ที่เคยทำไว้ 10 เหรียญ

“ถ้ามีอะไรที่ฉันสามารถทำเพื่อผู้หญิงทุกคนและสร้างความเปลี่ยนแปลงบางอย่างให้เกิดขึ้น ฉันก็จะทำมันตราบเท่าที่เสียงของฉันยังมีค่าอยู่”

อัลลิสัน เฟลิกซ์ ในวัย 37 ปีผันตัวไปเป็นคุณแม่ฟูลไทม์ และออกจากวงการวิ่งเมื่อปลายปี 2022

 

ภาพ: Saysh One

 

อ้างอิง

https://time.com/6073949/allyson-felix-launching-saysh-shoes/

https://solesavy.com/allyson-felix-saysh-one-release-information/

https://saysh.com/pages/about-us

https://www.cnbc.com/2021/06/23/track-star-allyson-felix-launches-own-shoe-brand-after-nike-breakup.html

https://runningmagazine.ca/the-scene/allyson-felix-no-longer-with-nike-signs-with-athleta/