อาเจ บาตต์ ผู้ให้กำเนิด USB เพราะโดนเจ้านายบ่น มาคิดอุปกรณ์เพื่อลดความยุ่งยากในการทำงาน

• ‘อาเจ บาตต์’ เป็นผู้สร้าง USB แต่ทำไมหลายคนไม่รู้จักเขา และไม่เคยเห็นหน้าผู้คิดค้นเทคโนโลยีนี้
• สิ่งประดิษฐ์ของ อาเจ บาตต์ เกิดขึ้นเพราะเขาไม่อยากฟังเจ้านายเก่าบ่นเรื่องการทำงาน จึงคิดค้นสิ่งที่จะช่วยให้เขาประหยัดเวลาขึ้น
• อาเจ บาตต์ เป็นนักประดิษฐ์ก็จริง แต่ลิขสิทธิ์กลับเป็นของ Intel เพราะตอนนั้นเขาเป็นวิศวกรที่นั่น

บนโลกนี้มีสิ่งประดิษฐ์มากมายเกิดขึ้นตั้งแต่ยุคโบราณจนกระทั่งปัจจุบัน แต่หนึ่งในสิ่งประดิษฐ์ที่ใคร ๆ ก็ใช้ประโยชน์ แต่ไม่ค่อยพูดถึงก็คือ USB หรือที่มาจากคำว่า Universal Serial Bus ซึ่งจุดเริ่มต้นของเรื่องราวสิ่งประดิษฐ์นี้ เกิดขึ้นเพราะผู้สร้างไม่อยากฟังเสียงบ่นของเจ้านายเก่า

ย้อนไปเมื่อปี 1990 ‘อาเจ บาตต์’ (Ajay Bhatt) วิศวกรชาวอินดีย-อเมริกัน ซึ่งในยุคนั้นเขาทำงานให้กับบริษัท Intel ทั้งนี้ จุดเริ่มต้นของอุปกรณ์ USB เกิดขึ้นได้อย่างไร และมีแรงบันดาลใจจากไหนที่ทำให้ อาเจ บาตต์ ตัดสินใจลองสร้างมันขึ้นมา สามารถติดตามได้จากบทความนี้

เมื่อ 33 ปีที่ผ่านมา มีชายคนหนึ่งที่ชอบเผชิญปัญหาเกี่ยวกับการใช้เครื่องพิมพ์ รวมถึงอุปกรณ์ที่ต้องใช้การเชื่อมต่อ เช่น เครื่องคอมพิวเตอร์, เครื่องพิมพ์, อุปกรณ์สื่อสาร ซึ่งปัญหาก็คือ เขาไม่สามารถเชื่อมต่อข้อมูลระหว่างเครื่องหรืออุปกรณ์เหล่านั้นได้ เพราะอุปกรณ์เชื่อมต่อมีความเฉพาะตัวมากเกินไป

พูดง่าย ๆ ก็คือ สมัยก่อนมีตัวเชื่อมต่อก็จริง แต่ไม่สามารถใช้งานได้กับหลาย ๆ เครื่องในสำนักงาน ผลกระทบก็คือ ขั้นตอนการทำงานยุ่งยากขึ้น บางทีต้องรอพอร์ตที่สามารถเชื่อมกับอุปกรณ์เชื่อมต่อซึ่งใช้เวลานาน

อยู่มาวันหนึ่ง เจ้านายเก่าของ อาเจ บาตต์ ที่ Intel ได้บ่นเรื่องการทำงานช้าของเขา และยังไม่สนใจคำอธิบายของ อาเจ บาตต์ เรื่องที่เขาบอกว่าการถ่ายโอนข้อมูลมันใช้เวลานาน เพราะเจ้านายคนนั้นคิดว่ามีอินเทอร์เฟซที่ใช้งานได้อยู่แล้ว (แต่มันช้ามาก ๆ)

 

เริ่มไอเดียสร้าง USB

พอในปี 1992 อาเจ บาตต์ เริ่มมีความคิดว่า ทำไมเราไม่ลองสร้างอุปกรณ์ที่สามารถเชื่อมต่อกับพอร์ตได้หลากหลายเครื่อง คล้ายเป็นอุปกรณ์เชื่อมสากลที่ใช้ได้กับหลายเครื่อง เขาเคยให้สัมภาษณ์กับ CNN ว่าได้รับแรงบันดาลใจในการสร้าง USB หลังจากที่โดนเจ้านายเก่าตำหนิ และเขารู้สึกว่าเจอปัญหาในการใช้เครื่องพิมพ์และคอมพิวเตอร์บ่อยเกินไป

“ใครสักคนต้องปฏิวัติอินเทอร์เฟซให้ดีขึ้น เร็วขึ้น และผมต้องช่วยตัวเองเพื่อให้การทำงานมันง่ายขึ้น” อาเจ บาตต์ พูดกับ CNN

“ตอนนี้ผมคิดว่า มีแค่โอกาสเดียวเท่านั้นที่จะลองสร้าง USB ขึ้นมา จนตอนนี้ (ปี 2013) ผมจินตนาการไม่ออกเลยว่า หาก USB หายไปหรือข้างหน้านี้จะเป็นอย่างไรต่อ เพราะมันเกินจินตนาการผมไปมาก ๆ”

อาเจ บาตต์ ใช้เวลาสร้างและทดลองอยู่ประมาณ 4 ปี เขาเปิดตัวอุปกรณ์ชุดแรกที่มาช่วยแก้ปัญหาการทำงานของเขาในปี 1996

อย่างไรก็ตาม อาเจ บาตต์ เคยตอบความสงสัยของผู้คนเมื่อนานมาแล้วว่า ทำไมจะสร้างสิ่งประดิษฐ์ทั้งที ไม่สร้างเทคโนโลยี USB ให้เสียบด้านไหนก็ได้ (เหมือน USB Type C) ซึ่งสมัยนั้นเป็น USB Type A คือหัวเสียบจะแบนกว่าและเสียบเฉพาะด้านที่ถูกต้อง เขาตอบว่า “เป็นเรื่องของต้นทุนที่ราคาแพงกว่า เพราะการสร้าง USB ที่เป็น Type C ต้องใช้แผงวงจรและสายไฟทั้ง 2 ด้าน”

ทั้งนี้ เราอยากหยุดให้ข้อมูลเพิ่มเติมตรงนี้แบบเร็ว ๆ เกี่ยวกับ USB ที่มีวิวัฒนาการมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่รุ่นแรกที่เป็น Type A (หัวสี่เหลี่ยมผืนผ้า) และ Type B (หัวสี่เหลี่ยมจตุรัสใหญ่) ซึ่ง USB มีการพัฒนาในหลายเวอร์ชั่น เช่น

• USB 1.0 (รุ่นแรกที่สร้างโดย อาเจ บาตต์) เปิดตัวในปี 1996
• USB 1.1 เปิดตัวในปี 1998
• USB 2.0 เปิดตัวในปี 2000
• USB 3.0 เปิดตัวใน 2008
• USB Lightning เปิดตัวในปี 2012 (Apple ใช้พอร์ตชาร์จด้วย USB นี้มาตลอด)
• USB 3.1 เปิดตัวในปี 2013
• USB 3.2 เปิดตัวในปี 2017
• USB 4.0 เปิดตัวในปี 2019 ที่รองรับพอร์ตที่เป็น Type C เท่านั้น

โดย USB แต่ละเวอร์ชั่นจะต่างกันที่ขนาด และความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูล จึงไม่แปลกที่ทำไม Apple ที่เพิ่งเปิดตัวล่าสุดได้เปลี่ยน USB พอร์ต Type C ไปด้วย

 

นักประดิษฐ์ที่ไม่ได้เงิน

มีหนึ่งเรื่องน่าเศร้าสำหรับ อาเจ บาตต์ ก็คือ แม้ว่าเขาจะขึ้นชื่อว่าเป็นนักประดิษฐ์คนหนึ่ง เพราะสร้างอุปกรณ์มหัศจรรย์ขึ้นมาและตอนนี้ก็ยังเป็นสิ่งที่คนทั้งโลกต้องใช้ แต่รู้หรือไม่ว่า เขาไม่ได้เงินจากสิ่งประดิษฐ์นี้แม้แต่บาทเดียว

เหตุผลก็เพราะว่า ตอนที่เขาสร้าง USB ขึ้นมา เขาทำงานให้กับ Intel ดังนั้น สิทธิบัตรของสิ่งประดิษฐ์ชิ้นนี้จึงตกเป็นของ Intel อย่างไรก็ตาม ในปี 2013 อาเจ บาตต์ ได้รับเกียรติในงาน Asian Awards 2013 มอบรางวัล “European Inventor Award” เพื่อยืนยันความสำเร็จแฃะเป็นบุคคลดีเด่นในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

อย่างไรก็ตาม ตั้งแต่วันนั้นจนถึงวันนี้ Intel ก็ไม่ได้หวงวิชาความรู้ในเทคโนโลยีนี้แต่อย่างใด ค่อนข้างเปิดกว้าง เพราะไม่ได้เก็บค่าลิขสิทธิ์เพื่อหาประโยชน์จากสาธารณะ

นี่อาจเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไมหลายคนไม่รู้ว่าใครคือผู้คิดค้น ผู้สร้างเทคโนโลยี USB แต่ไม่ว่าอย่างไร สำหรับเราขอชื่นชมและแสดงความนับถือในความพยายาม และไอเดียของ อาเจ บาตต์ ไม่อย่างนั้นทุกวันนี้อาจต้องรอถ่ายโอนข้อมูลกันเป็นวัน ๆ ทีเดียว

 

ภาพ: sparkfun/businessinsider

อ้างอิง:

Businessinsider

CNN

Spectrum

Zipitclean

Sparkfun

Mashable