29 พ.ย. 2567 | 16:04 น.
KEY
POINTS
"หลังจากผ่านไปประมาณ 17 ปี ฉันก็รู้ว่าฉันได้กล่าวคำอำลากับพวกเขาไปแล้ว"
คำพูดของ ‘ดิแอนนา ไดเคแมน’ ลูกสาวที่ใช้เวลากว่า 27 ปีถ่ายภาพพ่อแม่ที่มายืนโบกมือส่งเธอหน้าบ้าน
จากรูปภาพขาวดำในช่วงเวลาที่พ่อแม่ร่างกายแข็งแรงยืนโบกมือด้วยรอยยิ้มคู่กัน กลับเหลือเพียงรูปบ้านของเธอที่ไร้คนสำคัญในชีวิตของช่างภาพหญิงคนนี้เท่านั้น
ภาพต่าง ๆ เป็นส่วนหนึ่งของหนังสือชื่อ ‘Relative moments’ โดยตั้งชื่อว่า ‘Leaving and Waving’ และภาพจำนวน 71 ภาพยังถูกนำมาจัดแสดงใน ‘Polygon Gallery’ เมืองนอร์ทแวนคูเวอร์ ประเทศแคนาดา รวมถึงยังนำมาจัดแสดงอีกหลายประเทศในยุโรป
ไล่เรียงตั้งแต่วันแรกที่ไดเคแมน หยิบกล้องมาถ่ายพ่อแม่ที่มายืนส่งเธอทุกครั้งผ่านกระจกรถโดยบังเอิญ
ภาพถ่ายแรก คือ ภาพที่แม่ใส่เสื้อสีชมพูสด กางเกงสีฟ้าแสนสดใส และมีพ่อของเธอยืนอยู่ข้าง ๆ
“ฉันมีฟิล์มสี Kodachrome (ฟิล์มของ KODAK ที่ได้รับความนิยมเป็นฟิล์มสีที่สวยที่สุดในโลก) ในกล้อง พอมองออกไปนอกหน้าต่าง ขณะที่ฉันกำลังจะขับรถออกไป ‘โอ้! ท้องฟ้าสีฟ้า หญ้าสีเขียว บ้านสีชมพู ฟ้า แดง นี่คือภาพแบบ Kodachrome’ ฉันก็เลยถ่ายภาพนั้น”
แล้วเธอก็ถ่ายรูปพ่อแม่ที่ออกมาเธอส่งเธอทุกครั้ง จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต และอีกแง่มุมหนึ่ง ไดเคแมนบอกว่า ภาพถ่ายเหล่านี้ คือ สิ่งที่ทำให้เธอเรียนรู้เกี่ยวกับครอบครัว ความชรา และความโศกเศร้าได้
“การถ่ายรูปเป็นเพียงตัวแทนของการบอกลา เพราะบางทีการที่ฉันถ่ายภาพพวกเขาอาจเป็นครั้งสุดท้ายก็ได้”
ไดเคแมนเริ่มถ่ายพ่อแม่ของเธอผ่านกระจกรถในปี 1991 และสิ้นสุดการถ่ายในปี 2017
“ปี 2009 มีภาพถ่ายที่พ่อฉันไม่อยู่แล้ว เขาจากไปไม่กี่วันหลังจากวันเกิดอายุครบ 91 ปี ใบหน้าของแม่ที่กำลังโบกมือลาก็เศร้ายิ่งขึ้น”
ลูกสาวของแม่เคยเล่าว่า แม่ของเธอต้องรับมือกับความโศกเศร้า สำหรับลูก สิ่งนี้เป็นเรื่องที่ยาก ไม่มีคำพูดได้ดีเท่ากับการอยู่ข้างกันและกันจนลมหายใจสุดท้าย
“มันเศร้าจริงๆ แม่เป็นม่ายและเหงา เธอสูญเสียพี่สะใภ้ พี่สาว และน้องชายไปในปีถัดมา หลังจากพ่อเสีย ทุกครั้งที่ฉันไม่อยู่บ้าน เธอต้องเดินเข้าไปในบ้านที่ว่างเปล่า การขึ้นไปนั่งบนรถมันยากสำหรับฉัน เพราะแม่มักจะร้องไห้เวลาฉันกอดก่อนจะไป บางครั้งเราก็มีรูปถ่ายที่พวกเรายิ้มตรงโรงรถ แต่ฉันก็มักจะเห็นความเศร้าอยู่ในตาของแม่อยู่บ่อย ๆ”
เมื่ออายุมากขึ้น แม่ของไดเคแมนต้องย้ายไปอยู่บ้านพักคนชรา ฉากหลังของภาพถ่ายจึงเปลี่ยนไป จากโรงรถก็กลายเป็นเก้าอี้ที่ตั้งอยู่ในอพาร์ตเมนต์ จนกระทั่งเดือนตุลาคม ปี 2017 แม่ของเธอก็จากไป
“หลังจากงานศพผ่านไป ฉันก็ถ่ายรูปทางเข้าบ้านที่ว่างเปล่าอีกครั้ง เป็นครั้งแรกในชีวิตเลยที่ไม่มีใครโบกมือตอบฉันเลย ภาพถ่ายเหล่านี้กลายเป็นวิธีที่จะเก็บรักษาการโบกมืออำลาครั้งสุดท้ายที่อาจเกิดขึ้นได้”
สำหรับไดเคแมน ภาพถ่ายคือตัวแทนของความทรงจำแสนมีค่า เป็นสมุดบันทึกที่เต็มไปด้วยเรื่องราวอันแสนสวยงามของเธอและครอบครัว
ถึงแม้ว่าวันนี้ครอบครัวของเธอจะไม่ได้อยู่ด้วยกันแล้วก็ตาม
เพราะสุดท้ายเราเองก็เชื่อว่า “ตราบใดที่ความทรงจำแสนมีค่าคงอยู่ การมีอยู่ของสิ่งนั้นก็จะไม่หายไป”
เหมือนกับที่ไดเคแมนจะรักและจดจำชายหญิงสองคนที่ยืนโบกมือให้เธอผ่านกระจกรถตลอดไป
อ้างอิง
Leaving and Waving / Deanna Dikeman
IN Conversation with Deanna Dikeman / inkansascity
Casual photos of parents waving goodbye have big emotional impact / vancouversun