‘Micro-Cheating’ เส้นบาง ๆ ระหว่าง ‘มิตรภาพ’ กับ ‘การนอกใจ’

“แฟนใหม่ดูหน้าคุ้น ๆ เหมือนคนที่คุณบอกว่าไม่มีอะไร
ยังจำได้ดีว่าในตอนนั้น เธอบอกกับฉันว่าจงเชื่อใจ
ยืนยันว่าแค่เพื่อนกัน จะโกหกฉันไปเพื่ออะไร
สุดท้ายแล้วเป็นไง แฟนใหม่เธอหน้าคุ้นจัง”

หลังจากได้ฟังเพลง ‘แฟนใหม่หน้าคุ้น’ จาก ‘Maiyarap feat. Milli’ ความคุกรุ่นในอดีตก็ย้อนกลับมา นึกถึงตอนที่คนรักเก่ามักอ้างว่า ‘แค่น้อง’ ทุกครั้งที่เรารู้สึกไม่สบายใจกับความสัมพันธ์ระหว่างเขากับรุ่นน้องที่ทำงาน หรือใครก็ตาม

นอกจากจะทำลายความเชื่อใจที่เรามีให้แล้ว อีกฝ่ายยัง ‘Gaslighting’ ให้เรากลายเป็นฝ่ายผิดและดูงี่เง่าด้วยประโยคเช่น “แค่พี่น้องเอง เธออะคิดมาก” ทั้งที่จริงแล้วความรู้สึกพิเศษกับอีกคนก็กำลังก่อตัวขึ้น แม้จะไม่มีความสัมพันธ์ทางกายเกิดขึ้นก็ตาม แต่ใจได้แอบปันไปให้คนอื่นเรียบร้อยแล้ว

ยากที่จะตัดสินว่าพฤติกรรมแบบใดถือเป็น ‘การนอกใจ’ เพราะการนอกใจในความหมายดั้งเดิมต้องเป็นเรื่องที่ชัดเจน เช่น การคบซ้อน หรือการมีเพศสัมพันธ์กับบุคคลอื่นที่ไม่ใช่คู่ของตน

แต่ในยุคที่โซเชียลมีเดียเข้ามามีบทบาทสำคัญ การนอกใจกลายเป็นเรื่องที่คลุมเครือและทำได้ง่ายขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการกดไลก์รูปของบุคคลอื่นทุกรูป หรือการรับบทเป็นที่ปรึกษาแก้ไขปัญหาชีวิตคู่ของคนอื่น จนมีการบัญญัติศัพท์ใหม่ว่า ‘Micro-Cheating’ หรือถอดความได้ว่า ‘การนอกใจเล็ก ๆ น้อย ๆ’

อย่างไรก็ตาม จะโทษโลกโซเชียลอย่างเดียวก็ไม่ถูก เพราะแท้จริงแล้ว Micro-Cheating มีมานานแล้ว เช่น การถอดแหวนแต่งงานก่อนออกไปเที่ยวกลางคืน เทคโนโลยีเพียงแค่เข้ามาช่วยสร้างสภาพแวดล้อมที่ทำให้การนอกใจเกิดขึ้นได้ง่ายขึ้นเท่านั้น

‘นิชี ฮอดจ์สัน’ ผู้เขียนหนังสือเกี่ยวกับประวัติการออกเดท เล่าว่าย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 18 ผู้คนจีบกันผ่านจดหมายที่เต็มไปด้วยข้อความทะลึ่ง หรือเขียนข้อความลามกลงในไดอารีอย่างเปิดเผย แต่ปัจจุบันเรามีเครื่องมือที่ช่วยให้เราสามารถส่งข้อความเหล่านี้ได้เพียงปลายนิ้วสัมผัส ซึ่งง่ายกว่าสมัยก่อนมาก

ในมุมมองของนักจิตวิทยาอย่าง ‘ไท แทชิโร’ ได้ให้ความหมายของ Micro-Cheating ว่าเป็นการกระทำเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เข้าข่ายการนอกใจทางอารมณ์กับบุคคลอื่นนอกเหนือจากความสัมพันธ์หลัก ซึ่งมักเกิดในรูปแบบของแอปพลิเคชัน การส่งข้อความ หรือการตอบโต้ทางออนไลน์

คำว่า ‘เล็กน้อย’ นี้ ได้กลายเป็นประเด็นถกเถียงที่อ่อนไหวในสังคม อย่างไรก็ตาม แม้การนอกใจแบบเล็ก ๆ น้อย ๆ จะไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องทางกาย แต่สุดท้ายก็ยังถือเป็นการกระทำที่รับไม่ได้ในบางคู่อยู่ดี

พฤติกรรม Micro-Cheating ขึ้นอยู่กับข้อตกลงร่วมกันในความสัมพันธ์ ซึ่งขอบเขตของแต่ละคนก็ต่างกัน ขึ้นอยู่กับวัฒนธรรมต่าง ๆ โดยจากการรวบรวมของ Impossible เว็บไซต์ที่ให้บริการทางจิตวิทยา ได้ยกตัวอย่างพฤติกรรมที่เรียกว่า Micro-Cheating ที่เจอบ่อย ๆ ได้แก่

การสนิทกับใครสักคน จนเกิดความใกล้ชิดทางอารมณ์ โดยเฉพาะเมื่อมีการปกปิดสิ่งนี้จากคู่รัก ทำให้เกิดความสงสัยว่า “ไม่มีอะไรแล้วทำไมต้องลบแชท” อาจนำไปสู่ ‘ความผูกมัดทางอารมณ์’ (Emotional Dependence) ที่ต่างฝ่ายต่างพึ่งพากันจนขาดคนใดคนหนึ่งไม่ได้ และส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์หลัก

รวมถึงการ ‘อ่อย’ ไม่ว่าจะเป็นการส่งสายตาอย่างมีเลศนัยหรือเล่นแบบถึงเนื้อถึงตัว ซึ่งในยุคโซเชียลแบบนี้อาจรวมไปถึงการที่เรากดหัวใจให้ใครในสตอรี่ไอจีบ่อย ๆ หรือคุยทีเล่นทีจริงด้วยข้อความที่แฝงนัยทางเพศ เหล่านี้อาจพัฒนาไปสู่ความสัมพันธ์โรแมนติกได้
 

อีกหนึ่งปัญหาโลกแตกคือ ‘การติดต่อกับแฟนเก่า’ 

แม้จะไม่ใช่ข้อห้าม แต่หากข้อความนั้นเกี่ยวข้องกับความคิดถึงหรือกระตุ้นความรู้สึกเก่า ๆ ก็อาจเข้าข่ายการนอกใจได้

ในแง่จิตวิทยา พฤติกรรมเหล่านี้อาจมีรากฐานมาจาก ‘ทฤษฎีความผูกพัน’ (Attachment Theory) โดยเฉพาะในรูปแบบ ‘ความผูกพันแบบวิตกกังวล’ (Avoidant Attachment) ที่อีกฝ่ายต้องแสวงหาการยืนยันตลอดเวลาเพื่อให้ตัวเองรู้สึกมีค่า จึงมักทดสอบด้วยการเช็คเรตติงบ่อย ๆ เพื่อดูปฏิกิริยาตอบกลับจากฝ่ายตรงข้าม

หรือเกิดจากความเคยชินในความสัมพันธ์ที่ยาวนานจนทำให้เบื่อหน่าย เพราะร่างกายไม่ผลิตสารแห่งความสุขเหมือนเดิม เรียกว่า ‘ทฤษฎีขาดสารโดพามีน’ (Dopamine Deficiency) จึงแสวงหาความตื่นเต้นด้วยการแชทหรือจีบเล่น ๆ เพื่อให้เกิดความรู้สึกตื่นเต้นและเติมสารโดพามีน ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้อาจพัฒนาเป็น Micro-Cheating ได้

เหล่านี้อาจเกิดจากการที่เรารับรู้ถึงตัวเลือกที่น่าสนใจกว่าผ่านสื่อสังคมออนไลน์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับ ‘ทฤษฎีการลงทุนในความสัมพันธ์’ (Investment Model) ที่ระบุว่าคนเราเลือกอยู่ในความสัมพันธ์โดยพิจารณาจากความพอใจ ทางเลือกที่มี และการลงทุนในความสัมพันธ์ ทำให้เราชั่งน้ำหนักระหว่างคนปัจจุบันกับทางเลือกอื่น จนส่งผลให้เราเผลอแสดงพฤติกรรมที่เข้าข่ายการนอกใจ 

หากคุณสงสัยว่าคู่รักกำลังมีพฤติกรรม Micro-Cheating การสื่อสารอย่างเปิดใจเป็นกุญแจสำคัญ ควรสื่อสารความรู้สึกของตนเองอย่างชัดเจนและมุ่งเน้นไปที่ความรู้สึกของตัวเองแทนการกล่าวโทษ เช่น “ฉันรู้สึก…” แทนการกล่าวหา “คุณทำ…” และช่วยกันหารือตั้งขอบเขตที่ชัดเจนว่าอะไรยอมรับได้และไม่ได้ในความสัมพันธ์

ดร.เอสเธอร์ เพเรล นักบำบัดความสัมพันธ์ แนะนำว่า การหาสาเหตุที่แท้จริงของพฤติกรรม มีความสำคัญอย่างมาก เพราะ Micro-cheating อาจเป็นสัญญาณว่ามีบางสิ่งขาดหายไปในความสัมพันธ์หลัก ไม่ว่าจะเป็นความสนใจ การยอมรับ หรือความตื่นเต้น การพูดคุยถึงความต้องการที่ไม่ได้รับการตอบสนองอาจช่วยแก้ไขปัญหาได้มากกว่าการโทษกันไปมา

ในยุคโซเชียลมีเดียที่เส้นแบ่งระหว่างความสัมพันธ์และมิตรภาพเริ่มพร่าเลือน คำถามสำคัญอาจไม่ใช่แค่ว่าอะไรคือ Micro-Cheating แต่เป็นเรื่องของความซื่อสัตย์ต่อตนเองและคู่ครอง หากเรารู้สึกต้องปกปิดบางสิ่งจากคนรัก นั่นอาจเป็นสัญญาณแรกที่บอกว่าเรากำลังก้าวข้ามเส้นที่ไม่ควร 

 

เรื่อง: ณัฐธิดา นิติเกษตรสุนทร (The People Junior)

อ้างอิง:
Impossible Psychological Service. (2024). Micro-cheating: The Subtle Ways It Can Undermine Relationships. Retrieved March 10, 2025. from impossiblepsychservices: https://www.impossiblepsychservices.com.sg/our-resources/articles/2024/10/22/micro-cheating-the-subtle-ways-it-can-undermine-relationships

Lydia Antonatos, LMHC. (2024). What Is Micro Cheating? Examples, Signs, & How to Move Forward. Retrieved March 10, 2025. from choosingtherapy: https://www.choosingtherapy.com/micro-cheating/

Mark Travers. (2023). Is Your Partner ‘Micro-Cheating’ On You? A Psychologist Offers Advice. Retrieved March 10, 2025. from forbes: https://www.forbes.com/sites/traversmark/2023/07/05/is-your-partner-micro-cheating-on-you-a-psychologist-offers-advice/?sh=3c83922b64a3

Siravitch Boonprasitthikarn. (2023). แอบแชต กดไลก์ รับบทที่ปรึกษาให้แฟนเก่า ว่าด้วย ‘Micro Cheating’ เมื่อการนอกใจเริ่มต้นด้วยเรื่องเล็กๆ. Retrieved March 10, 2025. from thematter: https://thematter.co/lifestyle/relationship/micro-cheating/216284

Vicky Spratt. (2018). When does micro-cheating become ‘actual’ cheating?. Retrieved March 10, 2025. from bbc: https://www.bbc.com/bbcthree/article/d2eae5dd-3624-4a5e-9324-37b551315741

Vivian Manning-Schaffel. (2018). What is 'micro-cheating'? And does it really count?. Retrieved March 10, 2025. from nbcnews: https://www.nbcnews.com/better/pop-culture/what-micro-cheating-does-it-really-count-ncna905206?fbclid=IwY2xjawI7eThleHRuA2FlbQIxMAABHe6kFQFUz3WSAPhlLToxC3q3nGyFrMft2HmyjiAJRrB20AwUEeqwYR4kKg_aem_NZzLlcmI6MMM0EQxWvuTwQ

Sea of love club. Emotional Dependency รักหรือผูกมัด. Retrieved March 10, 2025. from seaoflove: https://seaoflove.tripod.com/paulword/emotional.html