คิม โยจอง ทายาทการเมืองคนสำคัญของตระกูลผู้นำเกาหลีเหนือ

หลังจากงานเฉลิมฉลองวันคล้ายวันเกิดของ คิม อิลซุง (Kim Il-sung) บิดาผู้ก่อตั้งเกาหลีเหนือในวันที่ 15 เมษายน ปี 2020 โดยไร้เงาของ คิม จองอึน (Kim Jong-un) ผู้นำสูงสุดคนปัจจุบัน ทำให้เกิดข่าวลือว่าท่านผู้นำเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลจากปัญหาโรคหลอดเลือดหัวใจ และลือกันไปถึงขั้นว่า คิม จองอึน เสียชีวิตแล้ว พร้อมกับคำถามตามมาว่า ถ้าเขาตายแล้วใครจะขึ้นมาเป็นผู้นำคนต่อไป ? ต้นตอข่าวลือการเสียชีวิตของคิม จองอึน เริ่มต้นจากเว็บไซต์ Daily NK สื่อออนไลน์ของเกาหลีใต้ เผยข่าวลือเรื่องโรคประจำตัวของผู้นำเกาหลีเหนือ สื่ออ้างว่าผู้นำคิมเข้ารับการผ่าตัดหัวใจตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2019 แต่อาการทรุดหนักลงเรื่อย ๆ  และเข้ารับการผ่าตัดอีกครั้งเมื่อวันที่ 12 เมษายน 2020 ข่าวอาการป่วยของ คิม จองอึน มีมาให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง บ้างก็ว่าเขาเป็นโรคเบาหวาน โรคอ้วน โรคหัวใจ เป็นผลจากการทำงานหนักพ่วงกับสูบบุหรี่จัด แต่ครั้งนี้ข่าวลือของ Daily NK กลับน่าสนใจกว่าทุกครั้ง เมื่อ คิม จองอึน ไม่ไปร่วมงานเฉลิมฉลองวันคล้ายวันเกิดของปู่ผู้ล่วงลับ ทั้งที่งานนี้คืองานใหญ่ประจำปีที่เขาเข้าร่วมไม่เคยขาดสักครั้ง เสียงลือเสียงเล่าอ้างเรื่องอาการป่วย การผ่าตัดผิดพลาด การไร้เงาของเขาในงานสำคัญระดับประเทศ ทั้งหมดทำให้ข้อสันนิษฐานเรื่องการเสียชีวิตของ คิม จองอึน ถูกพูดถึงในสื่อโซเชียลทั่วโลก  สำนักข่าว CNN อ้างว่า ได้รับข้อมูลจากเจ้าหน้าที่หน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ (CIA) เกี่ยวกับปัญหาสุขภาพของ คิม จองอึน ว่ามีอาการป่วยจริง แต่ตอนนี้ทางการยังไม่สามารถประเมินสถานการณ์เกี่ยวกับผู้นำเกาหลีเหนือ เป็นไปได้ที่ผู้นำคิมจะทรุดหนักลงหลังเข้ารับการผ่าตัดครั้งล่าสุด ส่วน โรเบิร์ต โอไบรอัน (Robert O’Brien) ที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ออกมาแถลงว่า ทางการสหรัฐฯ กำลังเฝ้าดูรายงานสุขภาพของผู้นำเกาหลีเหนืออย่างใกล้ชิด หลังจากคนพากันคาดเดาว่า คิม จองอึน ป่วยหนักจนลามไปถึงเสียชีวิต การพูดคุยเกี่ยวกับเรื่อง ‘ทายาททางการเมือง’ ที่จะขึ้นมาเป็นผู้นำประเทศคนต่อไปคือใคร ซึ่งตัวเลือกที่ดูเป็นไปได้มากที่สุดในเวลานี้คือ คิม โยจอง (Kim Yo-jong) ลูกสาวคนสุดท้องของ คิม จองอิล (Kim Jeong-il) ผู้นำเกาหลีเหนือคนก่อน และเป็นน้องสาวร่วมมารดาเดียวกับ คิม จองอึน ส่วนทายาทอีกคนอย่าง คิม จองนัม (Kim Jong-nam) พี่ชายต่างมารดาของ คิม จองอึน กับ คิม โยจอง ไม่มีบทบาททางการเมือง และเสียชีวิตในสนามบินกัวลาลัมเปอร์ มาเลเซีย เมื่อปี 2017 จึงทำให้ คิม โยจอง เข้าใกล้ตำแหน่งผู้สืบทอดมากขึ้น ทั่วโลกได้เห็น คิม โยจอง อย่างเป็นทางการครั้งแรกเมื่อปี 2011 เธอปรากฏตัวในงานศพของบิดา และมีช่างภาพถ่ายภาพเธอยืนน้ำตาไหลอาบแก้มอยู่ข้างพี่ชาย วัยเด็กของ คิม โยจอง ถูกส่งไปเรียนสวิตเซอร์แลนด์พร้อมกับ คิม จองอึน เธอสนิทสนมกับพี่ชายคนรอง เป็นลูกสาวคนโปรดของ คิม จองอิล มีข่าวลือว่าบิดาเคยบอกกับเชฟคนสนิทชาวญี่ปุ่นและผู้ประสานงานต่างประเทศอยู่บ่อย ๆ ว่า เขาดีใจที่ลูกสาวคนเล็กสนใจระบบการเมืองการปกครอง ซึ่งข่าวลือนี้ตรงกับบทสัมภาษณ์ของคอนสแตนติน ปูลิคอฟสกี (Konstantin Pulikovsky) นักการทูตรัสเซีย ที่กล่าวกับสำนักข่าวญี่ปุ่น NHK เมื่อปี 2012 ว่า เมื่อเดินทางไปยังเกาหลีเหนือ เขาได้พบกับ คิม โยจอง เธอฉลาด มีไหวพริบ และแสดงภาวะผู้นำได้น่าประทับใจ สำนักข่าว Reuters และ The New York Times รายงานตรงกันว่า คิม โยจอง แต่งงานกับ โช ซอง (Choe Song) ลูกชายรองประธานพรรคแรงงานโคชูริว เมื่อปี 2015 การแต่งงานครั้งนี้อาจมีส่วนให้พ่อของโซได้เลื่อนตำแหน่งเป็นคณะกรรมาธิการทหารชั้นอาวุโส ปี 2014 คิม จองอึน แต่งตั้งน้องสาวเป็นรองผู้อำนวยการคนที่ 1 ของคณะกรรมาธิการกลางพรรคแรงงานเกาหลี คิม โยจอง มักตามติดพี่ชายไปยังที่ต่าง ๆ บ่อยครั้ง จนคนคาดเดาว่าเธอคือเลขาธิการส่วนตัว รับผิดชอบเรื่องภาพลักษณ์และสุนทรพจน์ของพี่ชาย (แต่ตัวเธอเองถูกทางการสหรัฐฯ ขึ้นบัญชีดำ เนื่องจากพบว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนขั้นรุนแรง) 8 ตุลาคม 2017 คิม โยจอง ได้รับการแต่งตั้งเป็นรองผู้อำนวยการฝ่ายโฆษณาชวนเชื่อ ควบกับสมาชิกโปลิตบูโรแห่งพรรคกรรมกร ซึ่งโปลิตบูโรคือคำที่นิยมใช้กับพรรคคอมมิวนิสต์ หมายถึงคณะกรรมการบริหารพรรคการเมือง เป็นกลุ่มคนที่มีหน้าที่กำหนดนโยบายเกาหลีเหนือ สื่อนอกต่างให้ความสนใจการแต่งตั้งนี้ เพราะน้องสาวท่านผู้นำก้าวสู่อำนาจได้รวดเร็วกว่าใคร ๆ เพราะญาติตระกูลคิมบางคนกว่าจะได้เป็นคณะกรรมการพรรคการเมืองต้องใช้เวลาเกือบ 30 ปีก็มี ปี 2018 เกาหลีใต้เป็นเจ้าภาพการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาว คิม โยจอง ทำหน้าที่เป็นตัวแทนผู้นำเกาหลีเหนือคุมทีมนักกีฬาเข้าร่วมการแข่งขัน และพบกับประธานาธิบดีเกาหลีใต้ เธอเป็นคนจากตระกูลคิมคนแรก (ไม่นับผู้นำสูงสุด) ที่ได้ไปเยือนประเทศเกาหลีใต้ในรอบหลายสิบปี เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ความตึงเครียดของสองประเทศผ่อนคลายลง พร้อมกับบทบาททางการเมืองที่เพิ่มขึ้นของเธอ แม้ คิม โยจอง จะมีบทบาทในการเมืองเกาหลีเหนือ แต่เธอเคยถูกปลดออกจากตำแหน่งสำคัญ ๆ ที่ คิม จองอึน แต่งตั้งด้วยตัวเอง นักวิเคราะห์ต่างชาติคาดเดาสาเหตุการปลดว่า มาจากความล้มเหลวเรื่องการหารือถอดถอนอาวุธนิวเคลียร์ในคาบสมุทรเกาหลี ในการประชุมสุดยอดครั้งที่ 2 ระหว่าง คิม จองอึน กับ โดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ที่จัดขึ้น ณ กรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม เมื่อวันที่ 27-28 กุมภาพันธ์ 2019 แต่ภายหลังเธอก็ได้รับตำแหน่งอีกครั้งในวันที่ 11 เมษายน 2020 จากการประชุมปรับตำแหน่งเจ้าหน้าที่ระดับสูงของเกาหลีเหนือ โดยมี คิม จองอึน นั่งเป็นประธานการประชุม มีนาคม 2020 คิม โยจอง ออกแถลงการณ์ต่อหน้าสาธารณชนครั้งแรก ด้วยการประณามชาวเกาหลีใต้ว่า “frightened dog barking” หรือ “เสียงเห่าของสุนัขที่หวาดกลัว” หลังรัฐมนตรีความมั่นคงประจำกรุงโซล ออกมาต่อต้านการซ้อมรบยิงขีปนาวุธพิสัยไกลของกองทัพเกาหลีเหนือ   เดือนเดียวกัน คิม โยจอง กล่าวยกย่องทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ที่ส่งจดหมายแสดงความเป็นห่วงเรื่องวิกฤตไวรัสโควิด-19 มาถึงพี่ชาย เธอกับท่านผู้นำคาดหวังว่าความสัมพันธ์ระหว่างเกาหลีเหนือกับสหรัฐฯ จะดำเนินไปได้ด้วยดี การเริ่มออกสื่อของเธออาจเป็นสัญญาณสำคัญเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพของผู้นำคิมก็เป็นได้ อย่างไรก็ตาม สำนักข่าวเกาหลีใต้ยอนฮัพ (YTN) อ้างว่า รับข้อมูลจากแหล่งข่าวในรัฐบาลเกาหลีใต้ที่แจ้งว่า ทางรัฐบาลยังไม่ได้รับรายงานปัญหาสุขภาพของ คิม จองอึน พร้อมกับไม่ปักใจเชื่อว่าผู้นำคิมเสียชีวิตแล้ว ลิม แจชยอน (Lim Jaecheon) ผู้เชี่ยวชาญเรื่องเกาหลีเหนือจากมหาวิทยาลัยโซล เคยแสดงความคิดเห็นว่า “คิม โยจอง ไม่มีวันขึ้นเป็นผู้นำสูงสุดของเกาหลีเหนือได้แน่นอน” ส่วน ลีโอนิด เปตรอฟ (Leonid Petrov) อาจารย์มหาวิทยาลัยการจัดการนานาชาติซิดนีย์ (ICMS) ประเทศออสเตรเลีย มองไปทางเดียวกับแจชยอน โดยให้เหตุผลว่า คิม โยจอง เป็นผู้หญิง แถมยังอายุน้อย ขัดกับแนวคิดขงจื๊อที่ชูความอาวุโสและชายเป็นใหญ่ แม้ คิม โยจอง จะไม่สามารถเป็นผู้นำได้ แต่เธอคือสตรีที่มีอิทธิพลอย่างมากต่อผู้นำคิม เขามักฟังคำแนะนำจากน้องสาวอยู่บ่อย ๆ คนเกาหลีใต้ส่วนใหญ่ไม่อยากปักใจเชื่อว่า คิม จองอึน เสียชีวิตแล้ว เพราะก่อนหน้านี้เขาเคยหายตัวไปเกือบ 40 วัน จนลือกันไปต่าง ๆ นานา ว่าเขาตายแล้ว แต่สุดท้ายก็เป็นเพียงแค่ข่าวลือ ส่วนกรณีของ คิม โยจอง หลายคนมั่นใจว่ากลุ่มชนชั้นสูงเกาหลีเหนือไม่มีทางยอมให้ผู้หญิงอายุ 31 ปี ขึ้นมาบริหารประเทศแน่นอน ซง ยุนลี (Sung Yoonlee) ผู้เชี่ยวชาญชาวเกาหลีจากมหาวิทยาลัยทัฟส์ แสดงความคิดเห็นน่าสนใจว่า หาก คิม โยจอง ขึ้นเป็นผู้นำสูงสุด เธอจะพิสูจน์ตัวเองด้วยการใช้อำนาจกดขี่ข่มเหงมากกว่าพี่ชาย พ่อ หรือปู่ ที่เคยเป็นผู้นำมาก่อน เพื่อแสดงถึงความกล้าหาญ เธออาจยั่วยุสหรัฐฯ ให้ทดสอบอาวุธ และปั่นหัวกองกำลังสหรัฐฯ ที่ตั้งฐานทัพอยู่ในเกาหลีใต้ แต่แนวคิดนี้เป็นเพียงแค่การคาดเดาของนักวิชาการบางกลุ่มเท่านั้น คิม โยจอง จะสามารถก้าวขึ้นมาสืบทอดอำนาจต่อจากพี่ชายได้หรือไม่ เป็นเรื่องของอนาคต แต่สิ่งหนึ่งที่เห็นได้ชัดเวลานี้คือ คิม โยจอง เป็นสตรีที่มีอิทธิพลมากที่สุดคนหนึ่งของเกาหลีเหนือ การสืบสายเลือดผู้นำทำให้เธอถูกจับตามองในฐานะตัวเลือกแรก ๆ ว่าเป็นผู้มีสิทธิโดยชอบธรรมที่จะขึ้นมามีอำนาจต่อจากพี่ชาย เพราะระบอบการปกครองของตระกูลคิมนั้นมีรูปแบบคล้ายราชวงศ์มากกว่าสาธารณรัฐ 22 เมษายน 2020 หนังสือพิมพ์ญี่ปุ่นยูมิอุริ ชิมบุง ลงข่าวอาการป่วยของ คิม จองอึน กับการเคลื่อนไหวของพรรคแรงงานว่าเตรียมเสนอ คิม โยจอง ขึ้นมารักษาอำนาจแทนพี่ชายที่ล้มป่วย ทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นว่าเธอมีส่วนร่วมทางการเมืองเกาหลีเหนืออย่างเข้มข้น ใกล้ชิดกับพี่ชายที่ดำรงตำแหน่งผู้นำสูงสุด และเป็นผู้หญิงคนสำคัญอีกคนหนึ่งในระบบการเมืองโลกที่ถูกผู้คนจับตามองอย่างใกล้ชิด   ที่มา https://www.vice.com/en_us/article/n7jx8g/kim-jong-uns-sister-could-replace-him-if-he-dies-who-is-kim-yo-jong https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/kim-yo-jong-kim-jong-uns-sister-rises-in-north-korea-hierarchy https://edition.cnn.com/2020/04/20/politics/kim-jong-un-north-korea/index.html https://www.theguardian.com/world/2017/oct/09/kim-yo-jong-sister-brains-behind-kim-jong-uns-image https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2018/02/08/who-is-kim-yo-jong-heres-what-we-know-about-the-north-korean-princess/ https://www.tatler.com/article/who-is-kim-jong-uns-sister-kim-yo-jong https://www.theguardian.com/world/2020/apr/20/kim-yo-jong-the-sister-of-kim-jong-un-fast-becoming-his-alter-ego https://www.theguardian.com/world/2020/mar/03/kim-jong-uns-sister-calls-south-korea-a-frightened-dog https://www.reuters.com/article/us-northnorthkorea-kim-sister/north-korea-leaders-sister-marries-son-of-senior-official-yonhap-idUSKBN0KB0JT20150102   เรื่อง: ตรีนุช อิงคุทานนท์